Aistí léirmheasa is mó atá iontu, ach bíonn colúin rialta agus aistí tuairimíochta de chineálacha éagsúla sa pháipéar, chomh maith le dánta; níor cheart na dánta a ligean i ndearmad, cé gur annamh a léim iad sin.

Aistí léirmheasa is mó atá iontu, ach bíonn colúin rialta agus aistí tuairimíochta de chineálacha éagsúla sa pháipéar, chomh maith le dánta; níor cheart na dánta a ligean i ndearmad, cé gur annamh a léim iad sin.

” Labhraíodh an Ríordánach leis na mic léinn, dhéanaidís aistí beaga dó agus cheartaíodh sé iad.

Agus é éirithe as, seachas bheith ag tabhairt comhairle do mhic léinn iarchéime, is iad na tionscadail is mó atá curtha ag Ó Coileáin roimhe féin ná aistí próis Sheáin Uí Ríordáin a ullmhú don chló agus saothar seanchais John Kelleher a thabhairt chun críche.

” Bhíos ag staidéar agus ag múineadh in ollscoil Illinois an seimeastar sin, agus bhí carnán mór aistí agam ó mo ranganna scríbhneoireachta.

Léití amach aistí de mo chuid féin agus bhaininn an-phléisiúr as sin.

Tharla mé dubh dóite de cheartú aistí cúpla lá ó shin agus chuaigh mé isteach i *diner* béal dorais leis an leabharlann le cupán caife a bheith agam.

(B’fhiú sárchnuasach aistí leis an scríbhneoir Dubravka Ugresic, *Thank You For Not Reading*, a léamh sa chomhthéacs seo.

Ar an ábhar sin amháin a chuirfinn fáilte roimh *Fáithe an Fichiú hAois* (Foilseacháin Ábhair Spioradálta) le Séamus Ware, cnuasach eolach aistí ar shaol dáréag a bhí eisceachtúil.

” Is é gnó Ware, mar sin, léirmheas a dhéanamh ar na léirmheastóirí fáidhiúla agus déanann sé sin ar bhealach simplí – scríobhann sé aiste ghairid ar na daoine is mó as an aois seo caite a chuaigh i bhfeidhm air féin.

Is iad Caoilfhionn Nic Pháidín agus Seán Ó Cearnaigh eagarthóirí an tsaothair, ina bhfuil sraith aistí le húdair a áirítear mar údaráis ar a réimse féin saineolais.

Aiste shuntasach is ea í mar go ndéantar plé suimiúil inti, ní hamháin ar an nGaeilge, ach ar an dóigh ar tháinig athrú íde-eolaíoch ar an Stát sna caogaidí nuair a thángthas ar an tuiscint go raibh teipthe ar fhís de Valera – is é sin, go raibh teipthe ar nóisean na hathbheochana agus ar an gcaomhnaitheacht.

Beidh orm an léirmheas ar an chnuasach sin aistí a chur ar leataobh go ceann tamaill, an píosa sin scríbhneoireachta a gheall mé don dream i mBéal Feirste a chur ar an mhéar fhada, an leabhar d’fhoghlaimeoirí fásta a chur siar go dtí an fómhar agus an blag sin ar chúrsaí polaitíochta a chur ar athló.

An Tiontú Teanga Mhaigh an tOllamh Declan Kiberd in aiste ar an Irish Times le déanaí go ndearna muintir na hÉireann margadh leis an todhchaí sna 1830í – go dtabharfaidís cúl dá dteanga is dá gcultúr mar mhalartú ar rath eacnamaíochta (rath nach bhfuair siad faraor géar!).

De réir sraith aistí a d'fhoilsigh Assange i 2006, tá sé ag súil go n-éireoidh Rialtas na Stát Aontaithe, agus na comhchealga eile, mar a thugann sé orthu, níos doichte de bharr a chuid oibre.

Sé atá sa leabhar, aistí beathaisnéise faoin saol a bhí ag an údar le linn a óige i Brooklyn Nua-Eabhrach agus i Luimneach chomh maith lena choimhlint le bochtanas agus le fadhb ólacháin a athar agus faoi iarrachtaí a mháthar an teaghlach a choimeád beo.

Is deacair buanna éagsúla an drámadóir teilifíse Mheiriceánaigh David Milch a achoimriú go ginearálta cé gur éirigh go geal leis an New Yorker cúpla bliain ó shin nuair a d’fhoilsigh siad aiste chumasach air darbh ainm, The Misfit.

Ina aiste ar L.

Cibé uair a chloisim an stairí eacnamaíochta Niall Ferguson ag caint os ard, tagann aiste cháiliúil Friedrich Neitzsche chun cuimhne, Vom Nutzen und Nachteil der Historie für das Leben (1872), ’sé sin “Tábhacht agus laigeachtaí na staire ó thaobh shaol an dhuine de”.

Insan aiste shíoraí seo, cháin Nietzsche na staraithe a leag an iomad béime ar thairngreachtaí fadtéarmacha agus a rinne iarracht na mílte bliain a achoimriú le halt aonaránach.

Aiste scannánaíochta ar an maith agus an olc.

Rinne Seoirse Mac Clúin iarracht ceachtanna Matthew Arnold a mhúineadh do lucht na Gaeilge ina leabhar Infhiúchadh ar Phrionnsabail, Fuirmeacha agus Léirmheastóireacht na Litríochta (1926), leabhar a mhol “*the Arnoldian view of literature as a criticism of life…*” Chuir léirmheastóir chantalach éigin i gcoinne an leabhair seo de dheascaibh na bhfoinsí Breatanacha, ach go háirithe Arnold agus aistí dianmhothaitheacha radacacha William Hazlitt agus rinne sé gearán mar gheall ar “dath gallda” iarracht Mhic Clúin.

Clódóir agus Feidhmhcláirín Scanóra =============== An rud is cuimhin liom faoin ollscoil ná cló agus fótóchóipeáil idir aistí agus leathanach anseo agus ansiúd as leabhar tagartha nach raibh ar fáil ar iasacht ón leabharlann.

Cúltacaigh gach Ní! ======= Nuair a d’fhreastail mé ar an ollscoil (agus táimid ag druidim le 20 bliain ó thosnaigh mé ann!) bhí cead againn aistí scríofa de láimh a thabhairt isteach.

’ Ní léir ar chuir an Cadhnach aon spéis i scríbhneoireacht Hubert Butler, ach rinne Butler an téama chéanna a bhreacadh ina aiste ‘Little K’, aiste a dhéanann mionscagadh ar smaointí na n-údarás Caitliceacha Rómhánacha i leith bhás páistí agus a mhaíonn fé dheireadh ‘*for the essence of law is impartiality and detachment, and those who are detached cannot judge the depth of love and the urgency of despair*’.

Céad aiste ghearr.

Scríobh Hitchens leabhar sainiúil deireanach darbh ainm Mortality, cnuasach aistí ilghnéitheacha a rinne cur síos ar a mheath tapaidh fisiciúil.

Aiste fhada is ea breithiúnais an Bhreithimh Hardiman ar an nasc a cheangal an Stát agus na scoileanna Caitliceacha ó ré Uí Chonaill go dtí na blianta i ndiaidh neamhspléachais.

Agus an aiste seo á léamh, caithfear áiteamh mímhacánta na gcigirí bunreachtúla i 1996 a choinneáil os do chomhar amach.

B’í sáinn na heisimirce príomhbhéim na haiste seo, ach go háirithe iadsan a dhiúltaigh aon rud a dhéanamh chun é a leigheas ós rud é go gceaptaí go raibh buntáistí creideamhacha agus sóisialta ag baint leis an sruth daonna ollmhór sin.