ba shaothar in aisce dom é
I was wasting my time
Bhaineas triail as fón póca ach toisc gur scriosadh roinnt aeróg agus de bhrí go raibh cúpla milliún eile ag iarraidh scairt a chur ar a muintir féin,
ba shaothar in aisce dom é.
Go bhfios dom
As far as I know
Go bhfios dom, is é seo an chéad uair a rinneadh a leithéid riamh, i.
Chonacthas dom
it seemed to me
"
"
Chonacthas dom gur siombail den intleachtaí aonair uaigneach a bhí sa phocaire gaoithe.
go bhfios dom
as far as I know
(Níl mé féin ar dhóigh ar bith seicteach,
go bhfios dom, ach in amanna caithfidh mé a rá le mo chuid páistí gan Gaeilge a labhairt agus muid i gceantracha nach mbeadh sé sábháilte í a labhairt iontu.
go dtabharfaidís thar n-ais dom é
that they would give it back to me
Tá mo bhainisteoir ag caint leo agus thugadar a bhfocal
go dtabharfaidís thar n-ais dom é ar phraghas éigin.
d'oir sé go mór dom
it really suited me
Céim Ghaeilge agus Fhraincise atá á déanamh agam sa Choláiste Ollscoile Baile Átha Cliath, mar sin
d'oir sé go mór dom dul chuig coláiste ina bhféadfainn feabhas a chur ar mo chuid Fraincise gan ligean do mo chuid Gaeilge dul i ndearmad.
Feileann sé níos fearr dom
it suits me better
"
Feileann sé níos fearr dom oibriú ón mbaile mar nach gá taisteal fada a dhéanamh chuig oifig ar bith.
léargas dom orm féin
an insight into myself
Thug sé sin
léargas dom orm féin seachas ar na Bascaigh!
*Tá Emer Ní Bhrádaigh ag obair mar léachtóir le Fiontraíocht le Fiontar in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath (DCU).
ba léir dom
it was clear to me
ba léir dom freisin gurbh éigean dom an teanga sin a bheith agam chun cultúir na tíre a thuiscint go hiomlán.
léiríodh dom
it was shown to me
Ba é an rud ba thábhachtaí ná gur
léiríodh dom nach bhfuil an Ghaeilge marbh ná leathmharbh ach beo bríomhar agus í á labhairt i measc na bpáistí óga.
ag geallúint dom féin
promising myself
Príosún, purgadóir, ifreann - chuaigh na smaointe ar fad trí m'aigne agus mé i mo luí ansin
ag geallúint dom féin gurb é seo an uair dheireanach a rachainn i ngleic lena leithéid de phurgadóir.
gur chuir sé sin as beagainín dom
that that bothered me a little
Caithfidh mé a rá
gur chuir sé sin as beagainín dom.
ba ghá dom gníomh éigin a dhéanamh
I had to take some action
Chuir mé ceist orm féin, 'Cé hiad na strainséirí sa tír seo go stairiúil?' Bhuel, leis an fhírinne a rá, bhí mé go hiomlán ainbhiosach ar na cúrsaí a bhí ag cur isteach ar mo tír dhúchais, agus
ba ghá dom gníomh éigin a dhéanamh.
feictear dom
it seems to me
Foghlaim na staire
=======
Tá fadhb ag baint,
feictear dom, leis an dóigh a bhfoglaimíonn muid an stair, mar insítear dúinn mar scéal ár náisiúin féin í.
Níorbh fholáir dom ligint orm gur pháiste mé
I had to pretend that I was a child
Níorbh fholáir dom ligint orm gur pháiste mé a raibh cead aici botúin a dhéanamh chun brú ar aghaidh.
is a oireann sé dom
as it suits me
Beidh mé siúlach scéalach an fhad
is a oireann sé dom.
faoi ndear dom tabhairt faoin bhfilíocht
was the reason I started writing poetry
Seo mar a chuireann sé síos ar an spreagadh a mhúsclaíonn filíocht ann:
Ceiliúradh
faoi ndear dom tabhairt faoin bhfilíocht an chéad lá.
Dóbair dom
I nearly
Dóbair dom titim síos.
b'éigean dom toiseacht arís
I had to start again
Nuair a bhog mé anseo go Gaoth Dobhair thug daoine *Conamara French *ar mo chanúint agus
b'éigean dom toiseacht arís, agus luí isteach ar bhlas Thír Chonaill a fhoghlaim.
Maithfidh tú dom
you'll forgive me
An dtuigeann duine ar bith mo chás, ach tusa, a leabhairín mo chroí?
Maithfidh tú dom, a thaisce, a leabhairín, a stóirín, má roinnim an méid a scríobhaim anseo le Balor na Súile Nimhe.
Ní mór dom éirí
I have to get up
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
Ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
Chonacthas domsa
it seemed to me
Chonacthas domsa gur bagairt a bhí anseo; d'eisigh an NATFHE agus UNISON ráiteas faoin chás roimh an Nollaig ach sheol sé ríomhphost chugamsa amháin.
Sách maith dom
good enough for me
Sách maith dom má chaill mé roinnt airgid, a deir tú, ní fiú bheith ag geonaíl faoi anois.
dhiúltaigh sé glan dom
he refused me outright
Le fada an lá bhí mé ag impí ar Ó Doornail mé a chur mar thuairsceoir chuig an Irish Fest i Milwaukee agus
dhiúltaigh sé glan dom gach bliain.
ag tabhairt soncanna dom
butting me
Bhí an pocaide gabhair giota beag róchairdiúil, agus é
ag tabhairt soncanna dom, ag iarraidh scorán ar mo *fleece* a ithe.
bheannaigh siad dom
they greeted me
Shiúil lanúin i mo threo, agus
bheannaigh siad dom.
chítear dom
it seems to me
Bhí guth agus ceol iontach aige, agus cosuil leis an chuid is mó den dream sin,
chítear dom, feasóg air agus é tógtha le polaitíocht na heite clé.
an-ghar dom
very close to me
Bhí siad
an-ghar dom.
lig dom mo mhachnamh a dhéanamh
let me have a think
*
Gluais • Glossary
i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves
ag dreapadhclimbing
gíogsqueak
ionadhsurprise
míthuiscintmisunderstanding
a bhéic CathalCathal shouted
bhfolachhiding
an-mhíshasúilvery unsatisfactory
ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you
gáire meidhreachmirthful laugh
ag útamáil thartfumbling around
gan amhrasundoubtedly
lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think
ag déanamh aithrise arcopying
a cásher situation
bhraith séhe felt
praiseachmess
os ísealin a low voice
mí-ádhbad luck
piseogsuperstition
caladhport, harbour
Gháir SaidíSaidí laughed
catachcurly
chun é a ghríosadhto incite him
ceangalbond
an tríú mílaoisthe third millennium
mí-ádhbad luck
cinneadhdecision
chun na líonta a tharraingtto draw the nets
péarlachpearly
íoróinirony
i gcruachásin a predicament
ag treabhadhploughing
déanachlate
ag ardúrising
ag luascadh go fíochmharrocking fiercely
fothainshelter
fliuch báitesoaking wet
cuma chrostaa cross look
sorncooker
doirtealsink
cuisneoirfridge
ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around
Bhí sí i bponc ceart.
Chítear dom
it seems to me
(
Chítear dom go bhfuil Dodgson ag iarraidh an dá thrá a fhreastal.
go bhfeictear dom
that it seems to me
"
Luaim leis an Uasal Whitaker
go bhfeictear dom gurb é a fhealsúnacht phearsanta ná dearcadh dearfach a bheith ag duine fiú agus é i ngleic le fadhbanna móra.
a mheabhraítear dom
that I'm reminded of
D'fhéadfá a rá gur gabha focal atá san fhear seo, rud
a mheabhraítear dom an-mhinic le linn an agallaimh.
ag tabhairt na deise céanna dom
giving me the same opportunity
Cé go raibh deiseanna taistil iontacha agam le mo chairde Seiceacha ar fud na tíre, tá an Ghaeilge
ag tabhairt na deise céanna dom, creid é nó ná creid.
a gheallaim dom féin
I promise myself
*
Gluais • Glossary
mo dhícheallmy best
a gheallaim dom féinI promise myself
san fhásachin the desert
d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate
don Charghasfor Lent
cleastrick
chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself
blastatasty
íobairtsacrifice
maitheasgood
bródúilproud
casacht mhór ghroía great big cough
tairseachthreshold
tanaíthin
fiáinwild
de shíoralways
seanfhaiseantaold-fashioned
láchfriendly, pleasant
mearbhallconfusion
cheapasI thought
a bhlas tuaisceartachhis northern accent
chloisimis a chasachtwe used to hear his cough
bhímis ar bíswe used to be excited/impatient
cúbógacollections of Easter eggs
scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside
go scafántaspeedily
ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him
chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it
ag iomrascáil lena chéilewrestling one another
suachmáneasy-going person
gan puth análawithout a puff of breath
parlúsparlour, sitting-room
deireadh sí linnshe would say to us
cur i gcéill iomlántotal pretence
thuigeadh siseshe'd understand
bheannaímis dówe would greet him
d'fhiafraímis dewe'd ask him
d'fhreagraímiswe would answer
go fuarbhruiteindifferently
ag tóraíocht an mhálasearching for the bag
nodclue
go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them
beadaílover of sweet things
dá bharras a result
d'éalaigh méI escaped
cófrapress
ag póirseáil thartrummaging about
málaí plaisteachaplastic bags
doirtealsink
de phreabsuddenly
go raibh mo chosa nitethat it was all up with me
polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north
daoine muinteartharelations
díospóireachtaí bríomharalively debates
a chuairteannahis visits
b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men
ag útamáilfumbling
ba ghiorra in aois diclosest to her in age
mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona
fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me
barrúilfunny
de shíor dár gcáineadhalways criticizing us
ag spochadh as m'uncailteasing my uncle
agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her
tá sé chomh maith agamI may as well
á leanúintfollowing him
garda gradaimguard of honour
cársánwheeze
inchreidtecredible
plúchadhasthma
ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle
dá mbéarfaí ormif I was caught
isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places
macalla na nglórthathe echo of the voices
tuaromen, sign
an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best
mealltachenticing
bonnánhorn
fardoraslintel of door
vardúswardrobe
bheir mé barróg airI hugged him
ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions
glicsly
caoi a chur ar an áitto tidy up the place
margadhdeal
a roinntto share
stróic méI tore
daitecoloured
dúil chráitetorturous desire
candaí móra seacláidebig chunks of chocolate
blúire ar bhlúirebit by bit
giodalachperky
bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting
tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down
smeartha le seacláidcovered in chocolate
teipfailure
Ní chuireann sé as dom rómhór.
It doesn't bother me too much.
Ní chuireann sé as dom rómhór.
Oireann cinn áirithe dom
some suit me
Oireann cinn áirithe dom agus tá cinn eile ann nach n-oireann dom.
gan fhios dom
without my being aware
Is léir dom anois go gcaithfidh sé go raibh tionchar ag Miller agus a leithéid eile orm
gan fhios dom, maidir le béim ar thábhacht seo an túis de cé bith.
a airíonn ceart dom
which feels right for me
"Braithim ar an rud
a airíonn ceart dom, go háirithe ó thaobh dathanna de.
trí chur in iúl dom
by telling me
Chiúnaigh mo mháthair mé
trí chur in iúl dom gur i gCeanada amháin a bhí i gceist aici, agus go raibh an teanga á labhairt in Éirinn fós.
go ngéillfeadh sé gach rud dom
until he would surrender everything to me
leac oighirice
liomóidlemon
ag diúlsucking
bodhairedeafness
béasamanners
gránnahorrible
cumhachtpower
mo leithéidsethe likes of me
docharharm
múrshower
caiteover
fás maithgood growth
ag feadaílwhistling
sáite amachstuck out
stróeffort
leidclue
bodhraithedeafened
gleonoise
oibleagáideachtobligingness
cothrom na Féinnefair play
dúnárasachreticent
cantalpetulance
aisteachasqueerness, strangeness
ar fheabhasexcellently
a chur as a riochtto distort
sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out
an iarraidh seothis time
coiscéimstep
filltefolded
muinchillesleeve
plaitbald patch
burlaí bána gruaigewhite trusses of hair
malaíbrows
ag sméideadh a chloiginnnodding his head
gach re soicindevery second second
in ard a chinnas loud as he could
ríforearm
clúmhachdown (on face)
smigchin
dallamullóg a chur ormto hoodwink me
nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him
ar feadh na síoraíochtafor an eternity
bearnagap
tuillteearned
meangadhsmile
clamhsáncomplaint
luaigh séhe mentioned
bréanfoul
tá fíorbhrón ormI'm really sorry
múiscnausea
slisínslice
chinn mé arI decided
a chur díomto give up
tioncharinfluence
á tochasbeing scratched
go gontaconcisely
eachtra gadaíochtatheft incident
trealamh lofarotten equipment
ag geonaílwhimpering
croitheadh uafásachterrible shaking
samhlaighimagine
a scáthhis shadow
leata chomh móropen so wide
macallaecho
boinnsoles
ag coisíochtpacing
ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps
óltachdrunk
dheasaighadjusted
mo bhaithisthe top of my head
luasc siarrocked backwards
sálaheels
glanbhearrthaclean-shaven
olldoirdbasses
bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details
ceann dúbáiltea double
bhain searradh asam féinI stretched myself
shéid séhe blew
á spreagadhencouraging him
á thionlacanaccompanying him
clingireachttinkling
cantaireachtchanting
grágaílcroaking, braying
dalltavery drunk
ag éalúescaping
go séimhgently
a chonúisyou useless person
an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly
bailigh leat mar singet lost then
mallachtaícurses
líomhaintíallegations
mhaslaigh éI insulted him
barántas gabhálaarrest warrant
ionchúiseamh poiblípublic prosecution
cillíncell
luaithreadáinashtrays
stóltastools
go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me
pleotafool
sciotaíl searbhasachsarcastic tittering
uirlisíinstruments
píopaí lonrachashining pipes
tiubhthick
tanaíthin
boghabow
sreangáinstrings
béicílyelling
búireachroaring
leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard
bródpride
uabhararrogance
i mbarr mo réimeat my peak
a admháilto admit
ní raibh neart agam airI couldn't help it
iomrascálaíwrestler
togha a
dóbair dom
I nearly
"Bhain mé Learpholl amach ar an 18 Eanáir agus
dóbair dom dul abhaile ar an 19 Eanáir.
d'fhóir sé go maith dom
it suited me fine
Bhí mé go mór trína chéile is dócha ag an am, so
d'fhóir sé go maith dom gan a bheith ag dul isteach i bpost láithreach.
Murach go raibh an tacaíocht thuasluaite ar fáil dom
if it wasn't for the fact that the above-mentioned support was available to me
Murach go raibh an tacaíocht thuasluaite ar fáil dom, is é mo thuairim nach mbeadh níos mó ná cúpla focal agam anois.
ba chóir dom a rá
I should say
Saint na gcomhlachtaí móra
=======
An fhadhb is mó a bheas ann agus an dlí seo i bhfeidhm ná nach bhfuil obair le fáil -nó á chur ar fáil
ba chóir dom a rá - sa nGearmáin.
Chítear domsa
it seems to me
Tá Gleann Cholm Cille ar cheann de na háiteanna is deise i dTír Chonaill … "
Chítear domsa go bhfuil mionlach daoine sa pharóiste atá ag iarraidh áit dhéistineach a chruthú in ionad áit tharraingteach, agus an turasóireacht agus obair Oideas Gael a scrios.
Dealraíonn sé domsa
it seems to me
"
Dealraíonn sé domsa go bhfuil na hÉireannaigh (a bhí anseo ar 9/11) tar éis éirí níos dlúithe leis an chathair, rud atá nádúrtha," arsa Cochrane.
níorbh fhóláir dom
I had to
Is fíor gur bhaineas féin leas as -
níorbh fhóláir dom eolas cruinn bheith agam ar an teanga chun í a mhúineadh.
ag tagairt domsa
referring to me
Gluais • Glossary
athinsintretelling
ar dhlúthchuid de theagasc na Súifeach iad tráthwhich were once an integral part of the Sufis' teachings
an iomarca tráchtatoo much traffic
ar bíson tenterhooks
sceitimínírapturous excitement
ar leathadhwide open
as mo shlíout of my way
a stumpa amadáinyou out-and-out fool
ar iasachton loan
is baolachI'm afraid
ag grágaílbraying
go frascopiously
thar fóirover the top
taibhreamhdream
brímeaning
i do dhúiseachtawake
cóisirparty
scata leaideannaa crowd of lads
óinseachfoolish woman
ag tagairt domsareferring to me
stuaicsullen appearance
ní nach ionadhnot surprisingly
truapity
murach na mnáif it wasn't for the women
Sall leis.
gur ghá dom fanacht níb fhaide in áiteanna
that I had to stay longer in places
Tar éis bheith ag taisteal mar sin, bheadh neart grianghraf agam - ach bhí mé ag iarraidh eolas níos doimhne a fháil agus, dá bhrí sin, thuig mé
gur ghá dom fanacht níb fhaide in áiteanna, gan bheith ag rith i gciorcail.
má fheictear dom
if it seems to me
Ní dhéanaim ionsaithe pearsanta ar dhaoine, ach déanaim struchtúir nó eagrais a cháineadh
má fheictear dom go bhfuil gá lena leithéid.
Ní gá dom
it is not necessary for me
Lá amháin, áfach, rith an smaoineamh seo liom: “
Ní gá dom gach riail agus coincheap gramadúil a thuiscint.
Dom mo chuid airgid ar ais.
Give me my money back.
ráflarumour
beirttwo (biscuits
go callánachnoisily
seanbhitseachold bitch
an chailleach sinthat hag
orlach féiran inch of grass
Dom mo chuid airgid ar ais.
Ní gá dom
it is not necessary for me
Lá amháin, áfach, rith an smaoineamh seo liom: “
Ní gá dom gach riail agus coincheap gramadúil a thuiscint.
Údar mór misnigh dom
it's a source of great hope for me
Údar mór misnigh dom go bhfuil an fhorbairt chéanna ar siúl i gcuid de na tíortha eile a bhfuil ballraíocht óg fhuinniúil sa CC acu.
d’oir sé sin dom
that suited me
Tá mé go huile is go hiomlán ar mo shuaimhneas san áit seo, san oifig seo (i gCSTTÉ) agus bhí freisin nuair a bhí mé ag obair do TG4 i mBéal Feirste mar nach raibh ann ach mé féin sa tuaisceart agus
d’oir sé sin dom.
b’éigean dom éirí as
I had to give it up
Sa deireadh,
b’éigean dom éirí as de bharr cúrsaí oibre.
Cúpla mí tar éis dom m’fhear céile a chailleadh
a few months after I had lost my husband
Cúpla mí tar éis dom m’fhear céile a chailleadh i bhfómhar na bliana 2001, thosaigh mé a fhoghlaim na feadóige stáin ag Siamsa i Montreal mar shaghas teiripe báis.
ba chúis ríméid dom
it made very happy
Nuair a d’fhill mé abhaile
ba chúis ríméid dom go raibh mé ábalta Raidió na Gaeltachta a aimsiú ó mhaidin go hoíche, ón Luan go dtí an Domhnach, ar an idirlíon agus rinneadh éisteoir rialta díom.
róchontúiteach dom
too dangerous for me
“Nuair a chuaigh mé féin go dtí a fheirm, bhagair sé orm agus dúirt mo shaoiste liom go raibh sé
róchontúiteach dom dul ar ais ansin.
gur chóir dom áthas a bheith orm
that I should be glad
An bhfuil mé ródhéanach? An bhfuil daoine tar éis bogadh ar aghaidh go dtí rud éigin nua cheana féin? B’fhéidir
gur chóir dom áthas a bheith orm go bhfuil an pasfhocal sin ag mo chomharsa …
Is Léiritheoir/Stiúrthóir sa réimse Eolaíochta agus Oideachais é Diarmaid Mac Mathúna ag an gcomhlacht teilifíse Agtel ((www.
go bhfios dom
as far as I know
Cloistear go minic nach bhfuil ár gcuid scileanna áirimh thar moladh beirte ach
go bhfios dom ní mholtar riamh gur cheart Matamaitic a bhaint ón churaclam.
gur chóir dom áthas a bheith orm
that I should be glad
An bhfuil mé ródhéanach? An bhfuil daoine tar éis bogadh ar aghaidh go dtí rud éigin nua cheana féin? B’fhéidir
gur chóir dom áthas a bheith orm go bhfuil an pasfhocal sin ag mo chomharsa …
Is Léiritheoir/Stiúrthóir sa réimse Eolaíochta agus Oideachais é Diarmaid Mac Mathúna ag an gcomhlacht teilifíse Agtel ((www.
mar a thit rudaí amach dom
how things worked out for me
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
ag inseacht na fírinne dom
telling me the truth
Tá a fhios agam go bhfuil siad
ag inseacht na fírinne dom mar tá siad do mo cháineadh chomh maith agus ag rá, ‘A Aoife, d’fhéadfá é seo a fheabhsú, d’fhéadfá é siúd a fheabhsú.
ní chuireann sin as dom ar chor ar bith
that doesn't bother me at all
De dheasca bheith chomh gnóthach le hobair an choláiste samhraidh, níl an spórt chomh lárnach i mo shaol ó lá go lá is a bhíonn de ghnáth agus, le fírinne,
ní chuireann sin as dom ar chor ar bith.
ag cur as dom
bothering me
Faraor, ní raibh mo mhasc ag feidhmiú i gceart agus lig sé isteach go leor leor uisce, ionas go raibh orm éalú ón uisce - thar carraigeacha a bhí clúdaithe le rudaí beaga géara! Bhí an fhuil ag sileadh asam, ach bhí cuma ní ba mheasa ar chúrsaí ná mar a bhí siad i ndáiríre!
Go dtí seo níl mórán
ag cur as dom seachas bheith ite ag na muiscítí agus gaineamh bheith i mo mhála, i mo leabhair, i mo bhróga agus i m’éadaí! Ach mé ag fágáil Mhósaimbíc, ag filleadh ar ais go dtí an Afraic Theas, bhí tuiscint éigin agam ar an draíocht a bhraith Bob Dylan agus go leor eile sa tír seo.
léirigh sé dom arís
it showed me again
Agus, ar ndóigh,
léirigh sé dom arís cé chomh mór, iontach agus éagsúil is atá an domhan, é ar fad ag fanacht orainn.
gan fhios dom
without my knowing it
Tá Bolton faoi chúram Greater Manchester Police (GMP) agus,
gan fhios dom, thosaigh siadsan imscrúdú ar na dílseoirí i Learpholl, áit a bhfuil níos mó ná 50 lóiste Oráisteach.
a mhínigh dom
who explained to me
“Fuair mé glao tamall ina dhiaidh sin ó fhear
a mhínigh dom gurbh é a sheanathair marbh an seanduine cráite agus, nuair a chonaic mise é, go raibh sé i ndiaidh a bhean chéile a chailleadh bliain roimhe sin agus gurbh éigean dó bogadh isteach in áras seandaoine i mBré.
i gan fhios dom féin
without my being aware of it
Bhí iontas air a sheanathair a fheiceáil sa phictiúr agus gur éirigh liom cur síos a dhéanamh ar a chaillteanas agus ar a bhrón
i gan fhios dom féin.
chonacthas dom
it seemed to me
Ach de réir a chéile,
chonacthas dom go raibh rudaí eile a theastaigh uaim a dhéanamh, go raibh luí agam le rudaí eile.
Míníodh dom
it was explained to me
Míníodh dom gurbh é a bhí curtha anseo ná Marcin Pawlowski, iriseoir teilifise a mhair dhá bhliain leis an ailse sular cailleadh é in 2004 agus é trí bliana is tríocha.
chonacthas dom
it seemed to me
Fiú sular thángamar le chéile san óstán,
chonacthas dom gur bhean shocair shochma í Justine, a mbeadh sé deacair gan réiteach go maith léi.
Go bhfios dom,
as far as I know,
Go bhfios dom, níl sé mar aidhm ag na Gardaí deireadh a chur ar fad leis an ólachán agus mholfainn dóibh discréid a léiriú san ghné seo dá bhfeachtas.
agus go ngeallaim dom féin
and that I promise to myself
Seo an t-am a dheinim iarracht gach aon chuid de mo shaol a mheas agus a leagan amach ar bhileog
agus go ngeallaim dom féin go mbeidh rudaí difriúil an bhliain seo.
ar gá dom a chur díom
that I need to get done
Tá nithe níos pearsanta fós romham
ar gá dom a chur díom ach tá siad beagáinín róphearsanta le roinnt go poiblí go fóill beag!
Mar sin, Colm folláin a bheas libh an t-am seo a bhliain seo chugainn.
a chuir as dom go mór
which really bothered me
Rud amháin
a chuir as dom go mór faoin gceantar seo ná nár casadh mórán Astrálach orm in aon chor - ach casadh go leor Francach, Gearmánach, Sasanach, Éireannach, Sualannach agus Meiriceánach orm! Nuair a bhímse i dtír, is mian liom aithne a chur ar a muintir, ach bhí orm dul sa tóir ar na hAstrálaigh sa tonn mhór cúlphacálaithe a raibh an áit faoina smacht.
Ba dhraíochtach an áit dom í.
It was a magical place for me.
Ba dhraíochtach an áit dom í.
gar dom
close to me
AÓF: Bíonn tú ag seinm ar an bpíb uilleann na laethanta seo freisin, nach mbíonn? Cén bealach a thosaigh sé sin?
HB: Bhí Brenda O’Hare, déantóir píopaí, ina chónaí
gar dom agus bhí cara eile agam, Cormac 'Buzz' O’Brien, a bhí craiceáilte ar fad i ndiaidh na bpíopaí agus bailiúchán iontach téipeanna aige agus seans agamsa éisteacht leo.
maith dom an racht beag sin,
forgive me for that little outburst,
Trí bhó? Trí bhó? Trí bhó mo thóin! Ó
maith dom an racht beag sin, a Bhaloir, ach bean dhá bhó a bhí ionam féin riamh anall.
ag tabhairt cuiridh dom
inviting me
Cheana féin, táim ag fáil teachtaireachtaí ríomhphoist ag fiafraí díom cá mbeidh an chóisir Superbowl is fearr, nó
ag tabhairt cuiridh dom go dtí ceann.
meabhraíonn Tadhg dom
Tadhg reminds me
Agus é ag caint ar an gceol,
meabhraíonn Tadhg dom gurb as Maigh Eo a tháinig go leor de na hamhráin thraidisiúnta a bhíonn le cloisteáil thart ar Chonamara.
ba mhór an chabhair agus an spreagadh dom sin.
that was a big help and motivation for me.
Bhain muid triail as roinnt amhrán a scríobh le chéile agus
ba mhór an chabhair agus an spreagadh dom sin.
atá an-ghar dom
who is very close to me
ENíC: Is do dhuine
atá an-ghar dom a bhí ag fulaingt go mór agus dom féin freisin a chum mé an t-amhrán.
ualach mo mhála ag cur as dom.
the burden of my bag bothering me.
Maidin aoibhinn álainn gréine gan ach
ualach mo mhála ag cur as dom.
ar gá dom a chur díom.
that I have to get done.
Fágaim í ar leataobh agus díríonn ar an chuid eile den obair
ar gá dom a chur díom.
óir tá maithiúnas tugtha aici dom!
because she has forgiven me!
Agus tá an fonn thart agus tá meangadh ar aghaidh Mark agus tá a fhios agam nach gá dúinn éisteacht leis an méid atá déanta agam
óir tá maithiúnas tugtha aici dom!
Tharla an eachtra sin coicís ó shin.
mo chion a mhaitheamh dom féin
to forgive myself for my offence
Ó a Bhaloir, ní thig liom
mo chion a mhaitheamh dom féin nuair a smaoiním ar an tsáinn ina bhfuil an Sáirsint Glas ó shin.
pé rud a bheadh i ndán dom.
whatever was in store for me.
Bhraith mé sa bhaile agus ar mo shuaimhneas láithreach, agus bhí mé ar bís mar gheall ar an am a bhí romham,
pé rud a bheadh i ndán dom.
céard atá i ndán dom
what's in store for me
Fós féin nílim cinnte
céard atá i ndán dom amach anseo, cathain a fhillfidh mé ar Éirinn – má fhillim riamh.
Cé nár fheil an cur chuige sin dom agus mé óg
Even though that approach did not suit me when I was young
Cé nár fheil an cur chuige sin dom agus mé óg, d'fheil sé go maith dom nuair a bhí mé in Newark.
is gá é a bheith amhlaidh domsa.
it needs to be like that for me.
Ach cé go mbíonn tú leat féin,
is gá é a bheith amhlaidh domsa.
ach gur gá dom
but that I have to
"
**Dualgas**
Is drámadóir agus file é Bob Welch ach cén fáth go mbíonn sé ag scríobh filíochta? Le cuid mhór airgid a dhéanamh? (Ceist áiféiseach!) Mar go dtig leis é a dhéanamh? Nó an bhfuil teachtaireacht aige a chaithfidh sé a chraobhscaoileadh don domhan mhór?
“Níl a fhios agam
ach gur gá dom a dhéanamh.
Tugaigí aire dom.
Take care of me.
Tugaigí aire dom.
dá dtairgfeadh RTÉ nó TV3 jab dom
if RTE or TV3 offered me a job
Is é an aidhm is mó atá agam anois ná a bheith i mo láithreoir ar chlár as Béarla agus
dá dtairgfeadh RTÉ nó TV3 jab dom ghlacfainn leis ar an toirt.
ní oireann sé dom.
it doesn't suit me.
Uaireanta taitníonn leagan faoi leith go mór liom, ach nuair a dhéanaim iarracht é a chanadh
ní oireann sé dom.
Feictear dom,
It appears to me,
** **
**Constaicí**
Feictear dom, áfach, go bhfuil constaicí móra le sárú ag Kevin Rudd má tá sé chun a bheith ina phríomh-aire.
Thug sé an méid sin cabhrach agus comhairle agus meantóireachta dom,
He gave me so much advice and mentoring
Thug sé an méid sin cabhrach agus comhairle agus meantóireachta dom, nach bhfaighinn in aon áit eile.
tuigtear dom!
I am lead to believe
“Tá Béarla líofa ag na rannpháirtithe seo chomh maith,
tuigtear dom! Tá na cúrsaí seo ag freastalar riachtanais an tionscail i gcoitinne.
go mbeidh sé in am dom
it will be time for me
Ach ag an bpointe seo, sílim
go mbeidh sé in am dom dul abhaile go Tír Chonaill i gceann bliana nó mar sin.