Tá an trosc ar an dé deiridh: dá nglacfaí le comhairle na n-eolaithe ní bheadh cead oiread is ceann amháin a thabhairt i dtír i mbliana.

I ndiaidh an Reifirméisin i 1560, ba bheag nach ndeachaigh sé i léig.

*** Oíche ghaofar Déardaoin a bhí ann, trácht deiridh na cathrach ag ídiú, agus muid ag cur tús leis an bpleidhcíocht.

com/watch?v=jisfIVapmMs), nuair a bhí uirthi féin agus Ronan Keating an clár a chur i láthair os comhair na céadta milliún duine? “Ní raibh mar bhíomar i ndiaidh an méid sin cleachtaidh a dhéanamh air go raibh mé ar bís le dul amach ansin agus an obair a dhéanamh.

Is iomaí tagairt do mheon an léigir i measc na n-aontachtaithe agus, le teacht na síochána, in áit an chaint seo a bheith ag dul i léig, tá sí le cloisteáil ar bhonn níos forleithne.

Lindsey siar sna caogadaí, ’sé sin aitheantas Gaeltachta a thabhairt do cheantair bochta i Maigh Eo ina raibh an Ghaeilge imithe i léig le fada ar an gcúis go mba cheart go mbeadh siad i dteideal aon deontas a bheadh ar fáil do cheantar Ghaeltachta, mar a d’admhaigh sé ina bheathaisnéis.

Tá 80% de sceireacha coiréil an domhain i gcontúirt imeacht in éag faoi 2050 agus tá de Caires Taylor ag súil go mbeidh an iarsmalann mara seo in ann na tumadóirí a mhealladh ar shiúl ó na sceireacha coiréil sin atá faoi bhagairt agus deis a thabhairt dóibh teacht chucu féin arís ar ais.

Is léir go bhfuil tábhacht an chreidimh ag dul i léig - níl le déanamh ach amharc isteach i dteach an phobail maidin Domhnaigh le léargas a fháil go bhfuil an creideamh ag síothlú.

Tá formhór na dteangacha dúchais NSW dulta in éag agus níl ach na rianta seo d'iarsmaí fágtha ina dhiaidh.

Ach anocht beidh seantraidisiún amhránaíochta á chleachtadh go buan, dílis in eaglais Llanrhaeadr, traidisiún a bhí ann sula ndeachaigh an tír le Protastúnachas aimsir Anraí VIII, cuid den oidhreacht Chaitliceach sa mBreatain dá réir, traidisiún a bhí forleathan uair sa mBreatain Bheag, ach é imithe i léig ar fud na tíre le céad bliain agus tuilleadh.

Mar theanga ar bhéal na ndaoine, tá an Ghaeilg imithe i léig ar an oileán le fada, ach tá sí coinnithe beo sna logainmneacha ar muir is ar talamh: Eilean na hAon Chaorach, Port a’ Churaich, Traigh Bhan na Manach, Eilean nam Ban, Gleann an Teampuill, Clachanach, Cnoc nam Bradhan.

Tá Antigonish (Am Baile Mór) gar do Cheap Breatainn, áit a raibh an Ghàidhlig a labhairt ar feadh na mblianta, cé go bhfuil líon na gcainteoirí dúchais ag dul i léig anois.

na leabhair spéisiúla a foilsíodh le tamall de bhlianta ar chúlra Gaelach na Beatles, Morrissey, Oasis agus eile i Sasana, fágaim - “*Irish Blood, English Heart”: Second Generation Irish Musicians in England* le Seán Campbell) is beag nár ligeadh don sean-nós dul i ndísc.