seachas é a dhaoradh chun báis
instead of comdemning him to death
Díbirt
=======
Nuair a stop an troid, gealladh do Dwyer go gcuirfí i gcéin go Meiriceá é,
seachas é a dhaoradh chun báis, rud a bhí i ndán do mhórán eile de réabhlóidithe na linne.
teastas báis
death certificate
Nuair a bhain Siddons Páras amach ar an 6ú lá, bhí séala ar an gcónra agus bhí an
teastas báis sínithe.
bhí tú mar a bheadh an bás ann
you looked like death
"
"Níl iontas ar bith duitse a bheith ar do sheachaint," arsa Dónall, "nó
bhí tú mar a bheadh an bás ann.
anbhás
violent death
302 acu marbh le linn na dTrioblóidí reatha, agus
anbhás ag cuid acu.
bhí tú mar a bheadh an bás ann
you looked like death
"
"Níl iontas ar bith duitse a bheith ar do sheachaint," arsa Dónall, "nó
bhí tú mar a bheadh an bás ann.
rae an bháis
death row
Táthar tar éis tástáil DNA a úsáid i go leor cásanna chun neamhchiontacht príosúnach ar
rae an bháis a chruthú, daoine go minic a bhíothas ag brath a chur chun báis i gceann cúpla lá.
scuadanna báis
death squads
Faoin am a chríochnaigh an cogadh sin i 1992, bhí 75,000 duine marbh agus go leor eile thíos le brúidiúlacht na
scuadanna báis.
pionós an bháis
death penalty
Ag caint ar phearsanra tábhachtach an UUP a bhí sé, i ndiaidh a gcruinnithe an mhí seo caite inar ghearr siad
pionós an bháis ar Chomhaontú Aoine an Chéasta mura ndéanfadh an IRA mar ba mhian le hArd-Chomhairle na nAontachtach.
theastas báis
death certificate
Dúirt Angela Woodruff leis an Bhreitheamh Dame Janet Smith gur scríobh an Dr Shipman "old age" mar chúis báis ar
theastas báis a máthar, cé go raibh sí breá fuinniúil agus folláin.
Mheilfeadh Fergus bró mhuilinn
Fergus would bore you to death (lit. would grind a millstone)
Mheilfeadh Fergus bró mhuilinn ag caint ar an tinneas agus cad é chomh holc agus a bhí sé.
scanraithe as a mbeatha
scared to death
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
ag caoineadh a báis
mourning her death
Agus iad go fóill
ag caoineadh a báis, bhog an teaghlach go dtí na Bronx ó dheas, ansin Brooklyn, áit ar thóg a Aintín Mary Bill ón uair a bhí sé seacht mbliana d'aois.
Bhain scéal a bháis preab millteach asainn go léir
the news of his death really shocked all of us
Bhain scéal a bháis preab millteach asainn go léir a raibh cion agus meas againn air.
chruálacht an bháis
the cruelties of death
Mar sin de, agus na daoine óga seo ar fad chomh corraithe sin, agus iad breá sásta a bheith ag crostacht leo, an bhféadfadh saothar Sheridan dul i bhfeidhm orthu, gona scéal casta grá, faoin streachailt a bhíonn le déanamh ag tuismitheoirí, agus faoi
chruálacht an bháis?
An bhféadfadh scéal Éireannach an croí a bhogadh ag na déagóirí seo, as áiteanna ar fud an domhain mar Háití, Boisnia, an Cholóim agus Portó Ríce ina bhfuil saol an-chorrach ag daoine?
An-tógtha leis
=======
Múchadh na soilse, agus tosaíodh ag taispeáint an scannáin, agus roimh i bhfad ba léir go raibh na daoine óga seo as Manhattan an-tógtha le scannán an stiúrthóra Éireannaigh.
an bás mall uaigneach uafásach
slow lonely death
Thuig mé go maith
an bás mall uaigneach uafásach nuair a leanas na treoracha ag an taispeántas ar an Titanic sa mhúsaem i Chicago ((www.
go mbeadh a chroí amuigh ar a bhéal
that he'd be scared to death
Thuig sí i gceart
go mbeadh a chroí amuigh ar a bhéal nó bhí an máistir Ó Duibhir fá chuil ar fad.
Drochstaitisticí báis
bad death statistics
900 bás sa bhliain
=======
Drochstaitisticí báis agus tinnis a spreag Rialtas na hÉireann leis an chosc ar an tobac a chuir i bhfeidhm ar ndóigh, agus tá na staitisticí i Learpholl chomh dona céanna.
líon iomlán básanna
total number of deaths
Faigheann níos mó ná 13,000 duine bás mar gheall ar chaitheamh tobac ansin gach bliain - sin 25% den
líon iomlán básanna.
ag tuar bhás na Gaeilge
predicting the death of Irish
Cén fhís atá agat féin maidir leis an nGaeilge?
Caithfear éirí as a bheith
ag tuar bhás na Gaeilge.
bhagairt báis
death threat
Cháin an t-údar an marú agus bhí uirthi féin an Iordáin a fhágáil faoi dheifir tar éis
bhagairt báis.
mo dhianéag
my violent death
?
geilleagareconomy
ina dtuile amholain a flood of crude oil
a rómhróinn fúmthat I would dig the ground under me
i mbaol a blaosc a scoitheadhin danger of having her head cut off
bantrachtwomen
dallamullógdeception
dá cumas ceaptha scéaltaher ability to make up stories
bíogúilsprightly
is gan a dhath agam dá bharrwith nothing to show for it
maitheasgood
mo dhícheannadhmy decapitation
cúiscause
mo dhianéagmy violent death
anbhásviolent death
babhta mionnaí móraa bout of cursing
bómántaslow-witted
anbhás
violent death
?
geilleagareconomy
ina dtuile amholain a flood of crude oil
a rómhróinn fúmthat I would dig the ground under me
i mbaol a blaosc a scoitheadhin danger of having her head cut off
bantrachtwomen
dallamullógdeception
dá cumas ceaptha scéaltaher ability to make up stories
bíogúilsprightly
is gan a dhath agam dá bharrwith nothing to show for it
maitheasgood
mo dhícheannadhmy decapitation
cúiscause
mo dhianéagmy violent death
anbhásviolent death
babhta mionnaí móraa bout of cursing
bómántaslow-witted
dubh san aghaidh ag na páistí
sick to death of the children
Tá mé féin
dubh san aghaidh ag na páistí ó thosaigh na fógraí bréagáin ar an teilifís.
sna smeachanna deireanacha
in her death throes
"Caithfidh sí í féin síos ar an urlár, agus beidh an oiread sin de thallann uirthi go dtabharfá mionna go raibh sí
sna smeachanna deireanacha.
anbhásanna
violent deaths
"Seo toradh na hollstreachailte a rinne muid, na n-íobairtí, na n-
anbhásanna agus na coimhlinte a ndeachaigh muid tríothu," a déarfaidh poblachtánaigh.
den líon iomlán básanna
of the total number of deaths
Cén sórt saoirse é sin?
Faigheann níos mó ná 13,000 duine bás mar gheall ar chaitheamh tobac in Albain gach bliain - sin 25%
den líon iomlán básanna - agus ní raibh iontas orm, mar sin, nuair a vótáil an Pharlaimint i nDún Éideann le cosc a chur ar an tobac i mí na Samhna.
an chaidhp bháis
death cap
Mharaigh an t-anraith, a bhí ar fiuchadh, cuid acu agus, chun
an chaidhp bháis cheart a chur orthu, chaith Mere Royaume an pota folamh anuas orthu chomh maith.
bhás na Maighdine Muire
the death of the Virgin Mary
Dhiúltaigh sagairt de chuid an Oird Chairmilítigh don phictiúr de
bhás na Maighdine Muire d'iarr siad air a phéinteáil mar gur mhothaigh siad go raibh sé mígheanasach.
imeacht in éag
the death of
Bheadh bás na Gaeilge chomh tubaisteach sin d'fhéiniúlacht phobal na hÉireann agus a bheadh
imeacht in éag ainmhí nó planda dá thimpeallacht nádúrtha.
imeacht in éag
the death of
Bheadh bás na Gaeilge chomh tubaisteach sin d'fhéiniúlacht phobal na hÉireann agus a bheadh
imeacht in éag ainmhí nó planda dá thimpeallacht nádúrtha.
phionós báis
death penalty
Níl aon
phionós báis san Astráil anois ach tá san Indinéis agus ceaptar go lorgófar an pionós sin don cheathrar a gabhadh agus na pacáistí orthu ag an aerfort agus téarma deich mbliana don chúigear eile.
buille an bháis
death blow
buille an bháis
=======
Rinne pobal na tíre seo gnaithe maith aimsir an ghalair crúibe is béile nuair a tharraing muid le chéile lena chinntiú go dtabharfadh an tionscal is mó sa tír na cosa leis ón ghéarchéim.
ag streachailt leis na mbás
struggling with death
Amanna, fágann siad an t-ainmhí i bpian, chun breathnú air ag fualaingt agus
ag streachailt leis na mbás.
anbhás
violent death
’”
Is iomaí cara de chuid Fisk a fuair
anbhás le linn na gcoimhlintí a ndearna sé tuairisciú orthu.
pionós báis
death penalty
Tá siad ag rá freisin gurb é polasaí an rialtais gan comhoibriú le póilíní thar lear i gcásanna go bhféadfaí
pionós báis a ghearradh ar dhaoine as an Astráil.
an pionós báis a chur ar ceal
to rescind the death penalty
Tá rialtas na hAstráile tar éis impí ar rialtas Singapore
an pionós báis a chur ar ceal ach níor mhínigh siad go poiblí cén fáth go mbeadh sé ceart go leor daoine as tíortha eile a chur chun báis i gcás mar seo ach nár chóir é a dhéanamh i gcás daoine as an Astráil.
ar an dé deiridh
at death's door
Samhlaigh an fear nó an bhean bhocht,
ar an dé deiridh, ag rá i nguth lag: “Is mór an trua nár chaith mé níos mó ama le mo chomhghleacaithe.
mar shaghas teiripe báis
as a sort of death therapy
Cúpla mí tar éis dom m’fhear céile a chailleadh i bhfómhar na bliana 2001, thosaigh mé a fhoghlaim na feadóige stáin ag Siamsa i Montreal
mar shaghas teiripe báis.
Nuair a fógraíodh bás an Phápa
when the Pope's death was announced
Nuair a fógraíodh bás an Phápa thosaigh cloig na séipéal ag bualadh ó cheann ceann na tíre agus chruinnigh na Polannaigh isteach sna heaglaisí.
Nuair a fógraíodh bás an Phápa
when the Pope's death was announced
Nuair a fógraíodh bás an Phápa thosaigh cloig na séipéal ag bualadh ó cheann ceann na tíre agus chruinnigh na Polannaigh isteach sna heaglaisí.
an gcaoi ar tuairiscíodh a bhás sna meáin
the way his death was reported in the media
Na tuairiscí sna meáin
=======
Is fiú roimhe sin anailís a dhéanamh ar
an gcaoi ar tuairiscíodh a bhás sna meáin.
Bás Cairdiach Obann
Sudden Cardiac Death
Glacadh le moltaí ón tascfhórsa i dtaobh
Bás Cairdiach Obann.
séala an bháis
the seal of death
Tá an bhróg ag teannadh ar fheirmeoirí na hÉireann maidir le rialacháin agus riachtanais fheirmeoireachta Eorpacha le tamall anuas agus tá
séala an bháis curtha ar thionscal an bhiatais siúcra.
anbhás
violent death
Tá saighdiúirí Cheanadacha – bean duine acu – i ndiaidh
anbhás a fháil san Afganastáin.
an ráta maraithe míosúil is airde,
the highest monthly death rate,
Idir seo agus uilig, tá an cogadh ag leanúint ar aghaidh san Iaráic, agus daoine cinnte anois go marófar níos mó ná céad saighdiúir Meiriceánach i mí Dheireadh Fómhair amháin,
an ráta maraithe míosúil is airde, beagnach, ó thús an chogaidh.
buille an bháis
the death blow
Go deimhin, tá go leor ann a deir gur
buille an bháis é don tábhairne tuaithe.
básdreach
death mask
Ba é Melbourne an chathair is mó a thaitin liom san Astráil, é lán atmaisféir, carachtair agus staire – is féidir
básdreach Ned Kelly a fheiceáil sa seanphríosún, mar shampla, agus na piongainí is lú ar domhan a fheiceáil ar Phillip Island.
a mbarántas báis féin
their own death warrant
Tá na húdaráis atá ann anois (Oifig Iompair Átha Cliath, agus an Ghníomhaireacht um Fháil Iarnród atá freagrach as an Luas) i gcoinne an phlean: níl siad chun
a mbarántas báis féin a shíniú! Tá CIE agus Iarnród Éireann (agus na ceardchumainn atá iontu) i gcoinne an phlean: ba mhaith leo a gcumhacht a choimeád.
Dlúthcheangal idir bás agus beatha.
A close linke between death and life.
Dlúthcheangal idir bás agus beatha.
nach gcuirfeadh eagla do chraicinn ort
which wouldn't scare you to death
Foilsíodh an leabhar le comóradh a dhéanamh ar 90ú bliain Éirí Amach na Cásca agus, mar a mhíníonn an t-údar, leabhar don ghnáthléitheoir atá ann, is é sin, leabhar léitheoireachta
nach gcuirfeadh eagla do chraicinn ort ó thaobh líon na leathanach nó nach mbáfadh faoi thonn mhór fonótaí thú.
ar chúrsaí báis,
on things to do with death,
Tá a fhios acu siúd ar fad cén *shout* a bhíonn agam gach oíche ann: ‘How’ya Mick? Dhá phionta Bás, le do thoil, *garçon*!’ – agus ós ag caint dúinn
ar chúrsaí báis, is breá liom Cónra na Gaeilge chomh maith, *ya know loike*, agus ba mhaith liom bheith istigh sa Chónra lá éigin, nuair a bheidh am agam.
i lear dobróin agus báis.
in an ocean of grief and death.
Sa saothar atá idir lámha agam faoi láthair, agus a dtabharfaidh mé anois *Guernica* mar theideal air, agus sa saothar ealaíne uilig atá déanta agam le blianta beaga anuas, níl ach rud amháin á rá agam: go bhfuil gráin shíoraí agam ar an aicme mhíleata sin a bhfuil an Spáinn báite acu
i lear dobróin agus báis.
bagairt bháis
death threat
Chuir Kirkham agus a chomhghleacaithe an plean faoi bhráid an Choimisiúin Neamhspleách Faireacháin (CNF) ach ní luaithe a bhí cruinniú eatarthu ná fuair Kirkham
bagairt bháis ón UDA “maith”, an dream a bhfuil an rialtas ag déileáil leo.
ach gur ghoill bás a deartháireacha oiread uirthi
but that her brothers' deaths distressed her so much
”
An todhchaíDeir Maighread go bhfuil go leor daoine ag iarraidh uirthi albam eile a thaifeadadh
ach gur ghoill bás a deartháireacha oiread uirthi nach raibh fonn uirthi tabhairt faoi a leithéid de thionscadal.
na huirlisí dúnmharaithe
the instruments of death
I gcas ghunnaí Stobie, deir an CPS go bhfuil an póilín a thug na gunnaí don
sceimhlitheoir aimsithe acu ach nach bhfuil a fhios acu cén t-oifigeach sinsearach a chinn ar
na huirlisí dúnmharaithe a thabhairt ar ais agus nach bhfuil a fhios acu an raibh aon oifigeach sinsearach freagrach as Stobie a stiúradh agus na gunnaí ina sheilbh aige.
Luaitear a bhás sna hAnnála
his death is mentioned in the Annals
Luaitear a bhás sna hAnnála faoi na blianta 589 agus 595.
scréacha na ndaoine a bhí á gcur chun báis.
the screams of the people being put to death.
Cuireadh ceol ar siúl le nach gcloisfí na meaisínghunnaí agus
scréacha na ndaoine a bhí á gcur chun báis.
ach níl i mbás na mílte ach staitistic.
but the death of thousands is a statistic.
Nárbh é Stalin a dúirt gur tragóid é bás duine amháin,
ach níl i mbás na mílte ach staitistic.
cad ba chúis le bás Jackie,
what was the cause of Jackie's death,
De réir a chéile, faigheann muid amach
cad ba chúis le bás Jackie, agus scaoiltear rúin a coinníodh i bhfolach le fada an lá.
ar chothrom lae bhás a charad,
on the anniversary of his friend's death,
Deirtear gur cara de chuid Smith, a bhí ag iarraidh díoltas a bhaint amach
ar chothrom lae bhás a charad, a mharaigh Rhys Jones de thaisme.
gheobhainn bás mall
I would die a slow death
Dá gcaithfinnse éirí gach maidin agus siúl isteach in institiúid nó eagraíocht stáit chun post a dhéanamh,
gheobhainn bás mall lá i ndiaidh lae!”
Taitníonn na dúshláin atá ag baint leis an bpost leis – agus admhaíonn sé nach post é do dhuine ach amháin a bhfuil “tairseach leadráin an-íseal” aige.
thug a rogha di idir bás nó beatha
gave a choice between life and death
Ní fear é Balor le seans a ligean thairis agus rug sé greim sceadamáin ar an taibhreamh tanaí agus
thug a rogha di idir bás nó beatha nó tuar agus tairngreacht a dhéanamh faoi chúrsaí reatha na hÉireann mar a bheadh i mí na Samhna.
anbhás
violent death
Agus chuir
anbhás Paul Quinn samhnas ar dhaoine a léigh tuairiscí ar an drochíde mhillteanach a fuair sé ó iarbhaill de chuid an IRA, nó, mar is beaichte anois a thabhairt orthu, baill an iar-IRA.
pionós an bháis
death penalty
Chuir sé isteach ar Pholannaigh gur cháin a gceannairí polaitiúla an homaighnéasacht breis is uair amháin agus gur mhol a n-uachtarán go mba chóir
pionós an bháis a thabhairt ar ais.
go dtí lá a bháis.
until the day of his death
Bhí sé fós ag plé leis an iománaíocht
go dtí lá a bháis.
Chuaigh bás a athar i bhfeidhm air
His father's death affected him
Chuaigh bás a athar i bhfeidhm air “go leibhéal tubaisteach” agus é ar scoil, agus thosaigh a thorthaí ag dul in olcas dá bharr.
ní hamháin mar gheall ar na bagairtí báis a fuair mé,
not only because of the death threats that I received
Bhraith mé go mór faoi ionsaí –
ní hamháin mar gheall ar na bagairtí báis a fuair mé, ach mar gheall ar gur bhraith mé gur loic m’fhoireann eagarthóireachta orm go huile is go hiomlán.
Tá sí ar leaba a báis.
it is on its death bed
Tá sí ar leaba a báis.
buille an bháis
death knell
Óir níl dabht ar bith ann, dá nglacfaí le moladh Rifkind, gur
buille an bháis a bheadh ann, ní hamháin don Ríocht Aontaithe ach do Pháirtí an Lucht Oibre fosta.
aimsir a bháis
the time of his death
Cad é a spreag Warhol le tús a chur leis na taisceadáin todhchaí seo? Dar le Vincent Fremont – a d’oibrigh le Warhol ón mbliain 1969 go dtí
aimsir a bháis – go raibh sé féin agus Warhol ag déanamh réidh le haghaidh an Factory a aistriú ó Union Square go dtí láthair níos mó.
Dódh dáréag go bás
twelve people were burnt to death
Dódh dáréag go bás – Protastúnaigh iad uilig, trí lánúin phósta agus seachtar ban ina measc – agus gortaíodh 23 duine eile go dona.
ionsaí a thug a bhás.
an attack which lead to his death.
Scríobhadh an colún tamall i ndiaidh do ghrúpa ógánach ionsaí fíochmhar a dhéanamh ar iarphríosunach poblachtánach, Frank "Bap"** **McGreevy, ina theach cónaithe,
ionsaí a thug a bhás.
bás gan choinne
an unexpected death
Is fíor go bhfuil dhá ócáid sa scéal a bhaineann preab asat:
bás gan choinne agus goid gan choinne.
ní nochtar céard ba chúis le bás
what was the cause of death
In amanna,
ní nochtar céard ba chúis le bás daoine a raibh SEIF orthu, ach amháin go raibh siad “tinn”.
glugar an bháis
death gurgle
Tar éis dhá bhliain déag agus 240,000 ciliméadar a bheith curtha de, lig sé
glugar an bháis uaidh agus ghread sé leis ar shlí na fírinne.
a chur chun báis
to put to death
Ach tá Auschwitz agus Birkenau éagsúil ón áit sin; tógadh iad – Birkenau (nó Auschwitz II) ach go háirithe – d’fhonn an oiread daoine neamhurchóideacha agus ab fhéidir
a chur chun báis chomh sciobtha agus ab fhéidir.
ar thairseach an bháis
at the threshold of death
Bhí na páistí sin a fuair bás gan duine, gan sólás ina gcadhan aonraic le linn dóibh a bheith beo agus ina gcadhan aonraic agus iad
ar thairseach an bháis.
bagairtí báis
death threats
Seoladh
bagairtí báis chuige féin, bagraíodh ar a bhean
chéile agus ar a pháistí agus sa deireadh, bhí an oiread sin eagla air gurbh éigean dó Léim a Mhadaidh a fhágáil.
bás tionóisceach
accidental death
Bhí go leor daoine ann, áfach, nár chreid gur
bás tionóisceach a bhí ann, go háirithe nuair a fuair beirt eile a bhí ar fhoireann Zhvania bás gan choinne go luath ina dhiaidh sin.
scáil an bháis
the spectre of death
Ach bíonn
scáil an bháis sa chúlra.
pionós an bháis
the death penalty
Is fada an lá, cinnte, ó bhí éileamh ag grúpa polaitiúil nó ag eagraíocht eile abhus,
pionós an bháis a chur i bhfeidhm arís.
shraith an bháis
death row
” Cúpla mí ó shin chuaigh an Seanadóir Stephen Smith ar cuairt oifigiúil go dtí an Indinéis, agus mhol sé trócaire don triúr Astrálach thuas atá ar
shraith an bháis in Bali, nuair a bhuail sé lena mhacasamhail Indinéiseach, Hassan Wirajuda.
dhaoradh chun báis
to condemn to death
Rachaidh níos mó daoine ar ais ag urnaí agus ag an Aifreann!
Níl ceann ar bith de na hábhair thuasluaite chun muid a
dhaoradh chun báis agus ní bheidh sa bhrú, ach athrú ón chaighdeán beatha an-ard go ceann a bheas compordach fós i gcomparáid le go leor de mhuintir eile an domhain.
Magadh go hÉag
mocking to death's door
An
Magadh go hÉag agus thairis sin
Agus scagadh á dhéanamh agam ar Cháinaisnéis na Mílaoise, Cáinaisnéis Uí Lionnacháin, Céad Cáinaisnéis Ceartaitheach tar éis an tSunami Geilleagair a scuab roimpi saofacht an Tíogair Cheiltigh go tóin poill le cumhacht doshásaithe a cuid feirge, nach ait mar a thagann Earnán de Blaghad agus Jim Kemmy chun cuimhne?
B’é Earnán cróga a ghearr réal ó Phinsean na Sean i gcáinaisnéis Fheabhra na bliana 1924.
níor lá an luain é
it wouldn't be a death knell
Dá bhfanfadh an fhadhb seo taobh le tithe amháin, ámh,
níor lá an luain é do ghéilleagar na tíre, ach bhí na bancanna tar éis infheistíocht ollmhór a dhéanamh i dtithíocht.
Iarmhairt na Bánmhartra
the result of the hunger strike death(s)
Iarmhairt na Bánmhartra
Nuair a tháinig an tsraith de stailceanna ocrais i 1981, ní raibh ceachtar taobh sásta géilleadh.
bás tobann
sudden death
Ba é a bhfaitíos iadsan ó 2005 i leith go bhfaigheadh breitheamh
bás tobann agus go gcuirfí coimeádach ina áit a chinnteodh tromlach coimeádach dobhriste ar an gcúirt.
iarbháis
after (his) death
Craosthionscail nua a
iarbháis á chruthú anois.
Banríon an Bháis
the Queen of Death
Ar cheart go n-athainmneofaí an 11 sráid atá baiste as
Banríon an Bháis, Victoria? Nó Chichester Street, a ainmníodh as Sir Arthur Chichester, fear a dúirt gur chóir úsáid a bhaint as gorta leis na hÉireannaigh a chloí mar nach raibh a gclaimhte gasta go leor.
dá bhás
to his death
In airde leis ar an mbord, osclaíonn fuinneog ach titeann
dá bhás sa tsneachta lasmuigh.
bháis
death
D'fhoghlaim tú gurb é Texas an stát is mó ar fad a chleachtann éiric an
bháis.
báis
death
Tá sé seo le feiceáil i Faoi Sholas na Gealaí 1895 agus i Rince na Beatha 1899, áit a ndearna sé machnamh ar chúrsaí gnéis,
báis agus gealtachta.
slad
death
Cruthaíonn an carr, nó an bealach ina n-úsáidtear é, an t-uafás fadhbanna - truailliú aeir, brú tráchta agus
slad ar na bóithre - agus is é an rothar, dar le Augé, an tuar dóchais is substaintiúla dá bhfuil againn.
thrúig bháis
cause of death
Ba é an vacsaín ba
thrúig bháis dóibh.
chur chun báis
put to death
Tá Balor an-bhuartha faoinar bhain dá seanchara, agus níos buarthaí fós nár tharla an lascadh céanna do chuid mhór de na daoine a bhí ina suí i Seomra Mór na Dála ag éisteacht lena
chur chun báis os comhair an domhain.
báis
of death
Samhain (Sam+fuin)
Is mar fhuineadh, nó mar ‘dheireadh’ an tsamhraidh, mar ‘thráth
báis’ na bliana a braitheadh an tSamhain riamh anall, agus bítear ag cuimhneamh ar ghnóthaí
báis i leath thuaidh an domhain trí chéile, an t-am seo den bhliain.
bhás a mhná
his wife's death
An Cur Chuige Cheisteach
Arbh í iníon an Dochtúra a leag an bobghaiste dó, mar díoltas as a mí-úsáid fána láimh? Tá an Dochtúir i gcaidreamh fuarghnéis leis an mbean chabhrach bhocht, a tháinig chun cónaithe leis tar éis
bhás a mhná i luí seoil.
bháis
of death
Níl orthu anois ach boladh lofa an
bháis.
bhuille marfach
fell stroke, death blow
‘Bunaíodh formhór na gcuntas ar an nGorta Mór dar foilsíodh go fóill ar dhoiciméid Bhéarla, ainneoin gur chainteoirí Gaeilge go leor acu sin ar bhuail an t-imeacht úd a
bhuille marfach féin orthu.
ógbhás
premature death
Is insint í seo a chíorann an grá paiseanta idir an file agus Fanny Brawne, an maintín béaldorais - ina dtáinig easláinte, bochtú agus
ógbhás an fhile idir iad agus an comhlíonadh collaíoch nádúrtha a bhí ag dul d’aon bheirt a bhí chomh nua-aimsireach dá n-aois féin is a bhí an dís fíoreisceachtúil sin ina ré siúd.