go ndúisím
that I wake up
"Chuaigh sé i bhfeidhm chomh mór san orm go ndúisím gach aon mhaidin ar a sé a chlog," a deir sé.
a dhúiseodh na mairbh.
that would wake the dead.
Ar ndóigh, bhog na hÉireannaigh chéanna ar aghaidh chomh luath is a d’fhéad siad, agus is ceantar Doiminiceach é anois, rud gur léir duit ón nóiméad a théann tú isteach ann – níl le cloisteáil ó ollchallairí na ngluaisteán ach ceol Spáinneach, á chasadh ar láine a dhúiseodh na mairbh.
nuair a dhúisím ar maidin é
when I wake him in the morning
Iontach!
Cuma scriosta ar Karl nuair a dhúisím ar maidin é ag a hocht! An *courier* ag teacht ag meán lae leis an dlúthdhiosca a bhailiú.
dhúisigh
woke up
Níor thug sé faoi deara go raibh an carr mícheart tógtha aige go dtí gur dhúisigh duine de na páistí agus gur labhair sí leis i bPléimeannais!
Chualathas faoi eachtraí eile a tharla a chuirfeadh sceoin ort dá mbainfidís duit féin ach a chuirfeadh ag gáire thú, b’fhéidir, fhad is gur duine eile a bheadh i gceist.
Dhúisíomar
we awoke
Dhúisíomar ag leathuair tar éis a seacht, an mhaidin dar gcionn agus thiomáin caol díreach chuig aerphort Bhleá Cliath.
Dúisíonn
wakes up
Dúisíonn fear óg i mbothán sléibhe i gcoill.
Dhúisigh
awoke
Dhúisigh mé agus slua timpeall orm.
Dúisíodh
was awakened
Dúisíodh mo spéis san iománaíocht agus mé im’ ghasúr.
Dúisíonn
awakens
Dúisíonn sóisialach cruthanta mná as cóma fada.
dhúisíonn
awakens
com) ar an 13 Deireadh Fómhair, déanann sé cur síos ar an saol nua atá aige ó thug sé an sliabh air féin - an ceo maidine nuair a dhúisíonn sé, an t-iora rua go cruógach ag cur lena stóras bia sula dtitfidh codladh an gheimhridh air nó an tseanbhean a casadh air agus a thug torthaí agus glasraí dó ag rá ‘go mbeidís ag teastáil uaidh’ agus cuma uirthi gur thuig sí cé a bhí ann.
dhúisigh
started
ie/focloir/) Anois, dhúisigh an focal calaois cuimhne éigin i mo cheann, tráchtaireacht Mhíchíl Uí Shé, b’fhéidir.
dhúisigh
woke
Bhí brat maith sneachta ar an talamh nuair a dhúisigh mé ar maidin agus tá an sneachta ag titim ó shin.
dúisithe
aware, awakened
”*
Cuireadh deireadh le imtheorannú gan triail ar 5ú Nollaig 1975 nuair a scaoileadh amach na 75 cimí deiridh, ach lean ár bhfeachtas ar aghaidh i Sasana mar bhí muid dúisithe anois faoi chos ar bolg Arm Shasana ar dhaoine sna Sé Chontae.
Dúisíonn sé
he awakens
Tá a aghaidh chomh síochánta - anois agus é ina chodladh!
Dúisíonn sé, go tobann, ach níl gíog as.
Dúisím
I awaken
Dúisíodh
were awoke
Dúisíodh lucht na Gaeilge as an suan.
dhúisigh
awoke
Agus mé ag eitilt go hÉirinn, nuair a taispeánadh clár ón tsraith ar chóras siamsaíochta an eitleáin, dhúisigh na hÉireannaigh go léir agus chuir na cluasáin orthu.
Dúisímis
let’s waken up
Dúisímis
====
D’fhéadfaí a mhaíomh mar chosaint ag an chóras stáit in Éirinn go luíonn freagracht ratha nó teipe ar an phobal, tharla gurb iad a roghnaíonn na teachtaí ar fad.
Dúisíodh an t-inneall
the engine was started
Dúisíodh an t-inneall le “tiug tiug” a bhí le cloisteáil gan sos ar feadh an bhealaigh sna laethanta amach romhainn.
Dhúisíomar
we woke up
Dhúisíomar i ndomhan uaine.
dhúisíomar
we awoke
Nuair a dhúisíomar agus nuair a thuirlingíomar den spáslong, bhí an chuma ar an scéal ceart go leor go rabhamar trí seachtaine inár gcodladh agus gur i gcoilíneacht amuigh sa spás a bhíomar.
dhúisíonn ionainn an mothúchán
awakens the feeling within us
Tá níos mó ná scéal amháin le hinsint sa leabhar seo agus tá béaloideas agus scéalta mhuintir Donna fite fuaite ina scéal féin, aguisín a shaibhríonn an leabhar agus a dhúisíonn ionainn an mothúchán go bhfuil muid beo faoi scáth ár muintire i gcónaí.
An Cheist Dúisithe
the debate has started
An Cheist Dúisithe
========
Tá daoine ag déanamh an-iarracht le glúin anuas.
dhúisíonn
awakens
Cá bhfios, mar sin, nuair a dhúisíonn Henry Ó Seibhleáin maidin Lá Nollag, nach camán saorga ‘Cúltec’ a bheas sa stoca nó faoin gcrann giúise agus nach é an camán ‘plaisteach’ céanna a bheas ina ghlaic aige nuair a bhuann sé an deichiú bonn uile Éireann!?
ndúisíonn muid an athuair
we reawaken
Is tráth den bhliain é ina ndúisíonn muid an athuair na ceangail seanchairdis agus ghaoil sin a thugann brí agus teochroí isteach inár saol – saol a chaithimid i measc an phobail atá thart orainn.
dhúisínn
I’d wake up regularly
Nuair a dhúisínn gach maidin sa Ghaeltacht, d’fhéachainn amach ar an bhfuinneoig agus d’fheicinn mé an Éire úd, Éire na seanchártaí poist, b’fhéidir le hais radharc na cathrach abair, mar an tseoid luachmhar atá fós ann agus a bhí linn inár gcroí is inár n-aislingí sular bhaineamar an áit amach.
dúisithe
sparked off, caused
An bhfuil sé ‘dotty’ nó ‘intellectually bankrupt’ a bheith ag amharc ort féin barraíocht? Tá ceist nó dhó dúisithe ag an dealbhóir Anthony Gormley, agus d’amharc Ciara Nic Gabhann ar roinnt díobh.
dúisithe
put, brought up
Caithfear aird a thabhairt ar dhream ar leith agus ar na ceisteanna atá dúisithe acu, deir Breandán Delap.
dhúisigh
woke
Tá a fhios againn cé dhúisigh sinn na blianta siar agus sinn i mBÁC nuair a b’fhéidir coirm cheoil eile U2 a bhlaiseadh beo beathach an t-am sin! Maíonn Colm Ó Snodaigh san alt seo go raibh sé faoi dhraíocht an uair sin, nuair a scaoil Bono agus a bhuíon le fiántas cruthaíochta an ama sin ón ardán.
dúisithe
occasioned
Cead cainte, cead cáinte agus cead adhartha do chách más fíor don dlí, ach tá deacracht ar leith dúisithe ag Tionscnamh Córdoba, nó Páirc 51 mar atá anois air.
dúisithe
has been started
Tá scagadh as úr ar scéal Ghaeil na hAstráile dúisithe ag taispeántas atá ar siúl san Iarsmalann Náisiúnta i gCanberra.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
