Díchoimisiúnú ======= Tá an Fíor-IRA réidh le teacht i dtír ar dhiongbháilteacht na nAontachtach i leith an dhíchoimisiúnaithe.

Cúpla lá isteach sa bhliain úr, dúirt David Trimble go raibh sé réidh le tuilleadh smachtanna a chur ar Shinn Féin mura ndéanfaí tuilleadh dul chun cinn ó thaobh díchoimisiúnaithe de.

Nuair a bhí díchoimisiúnú faoi chaibidil, dúirt an *Portadown News* gur iarr Gerry Adams ar a bhean na soithí a ní.

Dúirt ceannaire an UUP go mbeadh cibé maitheas a chothaigh an dara beart díchoimisiúnaithe curtha ó mhaith dá mb'fhíor do na líomhaintí thuasluaite.

Le himeacht na n-easaontóirí, má bhíonn Trimble agus a pháirtí athbheirthe mar chrann taca an Chomhaontaithe), má bhíonn fuinneamh úr i measc na bpáirtithe atá ar thaobh an Chomhaontaithe, má thig freagra dearfach ó phoblachtánaigh (gníomh suntasach díchoimisiúnaithe nó gníomh críochnaithe dá leithéid), ansin beifear ábalta na toghcháin a ghairm agus an Feidhmeannas a chur ar bun arís.

Tá "léarscáíl bhóthair" aimsithe ag tiománaithe phróiseas na síochána má thig le paisinéirí thraein na síochána aontú ar na stáisiúin a gcaithfear cuairt a thabhairt orthu - stáisiún an díchoimisiúnaithe, stáisiún an dímhíleataithe, stáisiún bhuanú na n-institiúidí - sula mbainfidh siad ceann scríbe amach.

gníomh substaintiúil díchoimisiúnaithe ======= Ó thaobh an IRA de, ní dhéanfaidh siad faic eile go dtí go bhfeicfidh siad na cúinsí a bhogfaidh chun tosaigh iad an chéad chéim eile ar a léarscáil bóthair féin.

Agus an UUP as an bhealach, thig leis an DUP guth a thabhairt don tromlach i measc na n-aontachtach atá in éadan roinnt cumhachta, ainneoin trí ghníomh díchoimisiúnaithe, ainneoin scoir altanna a dó is a trí de bhunreacht na hÉireann, ainneoin go bhfuil "prionsabal an tola" glactha ag poblachtánaigh, ainneoin an tsosa (neamhfhoirfe) cogaidh a thosaigh 10 mbiana ó shin.

Ba é an chéad rud a d'éiligh Trimble ná díchoimisiúnú an IRA.

Ag scríobh dó san *Irish Times* an mhí seo caite, luaigh Peter Robinson, leascheannaire an DUP, ceithre réamhéileamh a bheadh le comhlíonadh sula mbeadh páirtí s'aige toilteanach cumhacht a roinnt le Sinn Féin: deireadh críochnúil le gníomhaíocht pharamíliteach; díchoimisiúnú airm na bparamíliteach; rún daingean na hinstitiúidí polaitiúla a oibriú gan stad gan staonadh; agus tacaíocht don tseirbhís phóilíneachta ó achan ghrúpa ó thuaidh.

Thug siad leid mhór i mí Aibreáin 2002 leis an dara gníomh díchoimisiúnaithe, éacht a bhí aontaobhach agus substaintiúil.

Fuarthas amach cúpla lá ó shin, áfach, go bhfuil oifigigh rialtais ag obair ar dhréachtdoiciméad a leagfadh síos an comhthéacs ina gcuirfí ar bun feidhmeannas bunaithe ar roinnt cumhachta idir an DUP agus Sinn Féin, ag teacht ar shála ghníomh ollmhór díchoimisiúnaithe ón IRA.

Táthar ag plé modhanna ina mbeidh an díchoimisiúnú atá ag teacht chomh "feiceálach" agus is féidir gan an IRA a náiriú.

Bhí a lán cainte faoi dhíchoimisiúnú arm roimh an Nollaig, agus aird na meán dírithe ar na poblachtánaigh, mar is gnách.

Mar, má dhéanann, ní bheidh glúin eile Éireannach i bhfad ag teacht ar ghunnaí nua agus tógfaidh sé i bhfad níos faide ná 30 bliain cur ina luí ar an IRA Nua na gunnaí sin a dhíchoimisiúnú.

Ní hé amháin go raibh an uimhir 99, uimhir an gheansaí a chaitheadh Gretzky, díchoimisiúnaithe ag foirne uilig an NHL le hómós dó, ach bhí conarthaí fógraíochta sínithe aige le comhlachtaí móra, dála Ford, a shaothródh na milliúin dollar dó sna blianta atá romhainn.

Tá airm an IRA díchoimisiúnaithe ach an t-athrú is mó a chonaic muid an mhí seo caite, bhain sé le hIan Paisley.

Is é atá sa UDA – ann féin nó faoina *nom de guerre*, an UFF – ná eagraíocht a mharaigh 408 duine le linn na dTrioblóidí agus nach bhfuil díchoimisiúnú dá laghad déanta acu.

Tá ráite acu nach bhfuil lá rúin acu díchoimisiúnú.

Níl am á chur amú níos mó ar shíorchainteanna ar dhíchoimisiúnú, ar spíodóireacht, ar choiriúlacht, agus tá Tionól Thuaisceart Éireann anois ag dul i ngleic – a oiread agus is féidir le rialtas ar cosúla le comhairle contae é – le fadhbanna a mhuintire.

) Deir an tAire Ritchie go gcaithfidh na dílseoirí a gcuid gunnaí a dhíchoimisiúnú agus go gcaithfidh an Coimisiún Idirnáisiúnta Neamhspleách um Dhíchoimisiúnú é sin a dhearbhú sula bhfaighidh siad an t-airgead.

) Deir an tAire Ritchie go gcaithfidh na dílseoirí a gcuid gunnaí a dhíchoimisiúnú agus go gcaithfidh an Coimisiún Idirnáisiúnta Neamhspleách um Dhíchoimisiúnú é sin a dhearbhú sula bhfaighidh siad an t-airgead.

Amhábhar Luachmhar ======== Is ansin a rith an smaoineamh leis go dtógfadh sé áit agus go mbainfeadh sé feidhm as ábhar tógála an-neamhchoitianta – brící déanta de nótaí euro bainc a díchoimisiúnaíodh agus a stialladh.