a chorraíonn
that moves
Is beag cat
a chorraíonn nó cú a chacann ar an oileán ciachmhar, ciaptha seo nach dtig a iomrá 'fhad le Balor na Súile Nimhe luath nó mall.
cad a chorraigh
what stirred
An cheist is mó atá á plé ar chláracha teilifíse faoi láthair ná
cad a chorraigh an fuath marfach san i gcroí Bin Laden.
Ná corraigh
don't bother getting up/don't budge
"
Ná corraigh," arsa Fiachra.
a chorraíonn an croí go mór
which moves the heart greatly
Ní raibh ach thart fá deichniúr eile i láthair, agus is mór an trua sin mar gur scannán é
a chorraíonn an croí go mór.
Níor chorraigh Colm
Colm didn't move
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
Níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
atmaisféar corraithe
heated atmosphere
An toradh a bhíonn air seo ar fad ná
atmaisféar corraithe a spreagann imirt ghránna, bhagrach go minic.
corraithe
stirred, excited
Bhí siad chomh
corraithe agus chomh dáiríre sin is gur thiontaigh siad ar an Bhéarla leis an bhagairt a threisiú.
chomh corraithe sin
so hyped-up
Mar sin de, agus na daoine óga seo ar fad
chomh corraithe sin, agus iad breá sásta a bheith ag crostacht leo, an bhféadfadh saothar Sheridan dul i bhfeidhm orthu, gona scéal casta grá, faoin streachailt a bhíonn le déanamh ag tuismitheoirí, agus faoi chruálacht an bháis?
An bhféadfadh scéal Éireannach an croí a bhogadh ag na déagóirí seo, as áiteanna ar fud an domhain mar Háití, Boisnia, an Cholóim agus Portó Ríce ina bhfuil saol an-chorrach ag daoine?
An-tógtha leis
=======
Múchadh na soilse, agus tosaíodh ag taispeáint an scannáin, agus roimh i bhfad ba léir go raibh na daoine óga seo as Manhattan an-tógtha le scannán an stiúrthóra Éireannaigh.
nach gcorraíonn é féin arís
who doesn't budge again
Duine eile a ghlacann scíth tar éis na craoibhe agus
nach gcorraíonn é féin arís go dtagann Lá Fhéile Pádraig.
corraithe
stirred, worked-up
Is saineolaithe muid ar fad sna cúrsaí seo agus is breá linn ár dtuairim féin a nochtadh (baineann Des Cahill an-mhíleáiste as seo ar "Sportscall"!)
"Fadhbanna" Manchester United
=======
Ar an taobh eile den scéal, cuireann sé ionadh orm féin uaireanta cé chomh
corraithe is a bhíonn daoine uaireanta agus ábhair spóirt faoi chaibidil acu.
ní ba chorraithe
more agitated
Ansin d'éiríodh na cliaint fiú
ní ba chorraithe agus níb fheargaí.
corraithe
excited
Bheadh Kevin
corraithe aige.
corraithe
worked-up
Chomh
corraithe sin a bhí sé ina dhiaidh, nuair nach bhfuair sé seans óráid cheart a thabhairt le linn an agallaimh, gur mhaígh sé nach mbeadh sé sásta agallamh ar bith eile a dhéanamh le duine ar bith ó phreas na hÉireann, seachas an t-iriseoir sin ar chuala sé iomrá chomh mór sin air: Balor an Chinn Ghlinn agus an Phinn Chruinn.
a chorraíonn an croí
touching, which moves the heart
"
I réamhrá
a chorraíonn an croí, scríobhann bean chéile McEneaney na focail a mhothóidh go leor de léitheoirí an leabhair:
*"Although published posthumously, this book of poetry brings to reality one of the dreams (Eamon) had - to publish his poems so that they could be shared with others, and be a frame of reflection.
corraithe
stirred, worked-up
” Tá mo sháith ráite agam!”
Cé go bhfuil a sháith ráite ag Laoch na Litríochta níl a leordhóthain scríofa aige go fóill, nó tá sé chomh
corraithe sin faoi thionchar an Bhéarla agus faoi thionchar dhul an Bhéarla ar theanga ársa na hÉireann go bhfuil sé ar tí leabhar gramadaí agus comhréire dá chuid féin a fhoilsiú.
nach gcorróidh duit
which won't move for you
Gabh i leith!Come here!
i bhfolach sna sceachahidden in the bushes
ag insint na fírinnetelling the truth
nach gcorróidh duitwhich won't move for you
préacháincrows
ag géarúintensifying
tochtemoti
nach gcorróidh duit
which won't move for you
Gabh i leith!Come here!
i bhfolach sna sceachahidden in the bushes
ag insint na fírinnetelling the truth
nach gcorróidh duitwhich won't move for you
préacháincrows
ag géarúintensifying
tochtemoti
chorraigh
troubled
Le cúig bliana is fiche anuas tá sé ag obair sa Mheánoirthear mar fhinné pearsanta ar an uafás, an daonnacht, an mhire agus ar lúcháir an réigiúin
chorraigh seo.
Chorraigh a seinnt
her playing moved
Chorraigh a seinnt go domhain mé agus thuigeas go raibh ceoltóir speisialta lán le ceol, comhcheol agus tuiscint orainne agus ar ár gceol tar éis teacht chugainn.
corraithe
worked up
An bhfuil Fear Dia
corraithe faoi seo? Níl, ná baol air.
sin é a chorraíonn mé
that's what moves me
Feabhas na filíochta agus na cainte atá iontu, scóp agus íogaireacht na samhailteacha, na braistintí a bhaineann leo,
sin é a chorraíonn mé.
i gcorraí leo
angry at them
Níl a fhios agam an raibh lá amháin ariamh nach raibh muid
i gcorraí leo.
chorraigh corpán a bhí fada ina shuan
a body moved that had been asleep a long time
Leagadh na fáil chosanta thar oíche agus
chorraigh corpán a bhí fada ina shuan.
chomh corraithe
so excited
’
‘Daid! Abair go dtagann sé ar cheamara Mallory san oighear agus na pictiúir fós ann! Cruthú gur bhain siad amach an mullach tríocha bliain roimh Hillary!’ Bhí Liam
chomh corraithe gur dhoirt sé a ghloine.
corraithe
worked up
Is deacair éirí
corraithe nó sceitimíneach faoi ar an ábhar go bhfuil sé sách leamh agus leadránach mar chomórtas.
Chorraigh sé ina chathaoir.
He moved in his chair.
Chorraigh sé ina chathaoir.
a chorraíonn croí Anna
who moves Anna's heart
Tá sé ar lorg an chéad fhile mór eile – agus grá – agus tá Vincy Erikson ann, an fear
a chorraíonn croí Anna as an nua.
corraithe
excited
Maith dom mar sin, a léitheoir chóra, mura mbím
corraithe agus buaileam sciath ar siúl ag na scórtha míle duine dá bpáirtí thuas i bpríomhchathair na Sléibhte Creagacha.
am corraithe sin
that turbulent time
Mhothaigh roinnt daoine sa dá phobal san
am corraithe sin gurb iad ballaí na dtithe agus na sráideanna an t-aon spás a bhí ar fáil acu féin lena racht a ligean, nuair a bhí cinsireacht ar bun sna gnáthmheáin chumarsáide agus nuair a bhí bac ar dhaoine labhairt amach.
go corraithe
emotionally
” Gan anáil a tharraingt, leanann sé air ag labhairt
go corraithe.
chorraithe
animated, excited
Is tír í an Astráil atá fothaithe ar an inimirce agus is iomaí díospóireacht pholaitiúil
chorraithe a rinneadh ann le seasca bliain anuas i dtaca le beartais inimirce an dá phríomhpháirtí – an Páirtí Liobrálach agus Páirtí an Lucht Oibre.
chorraithe
turbulent
Bliain
chorraithe a bhí ann i measc mac léinn agus lucht ollscoile toisc go ndearna an tAire Ard-Oideachas, Valérie Pécresse, raon leathan leasuithe ar an gcóras ollscolaíochta sa Fhrainc a chur i bhfeidhm, leasuithe ar chuir mic léinn agus múinteoirí araon ina n-aghaidh.
corraithe
turbulent
An Bhearna á Líonadh
Is sa chomhthéacs
corraithe, cultúrtha seo a tháinig Ó Dáibhín, Ó Cíosóig (Mac Íosóg sa Chlár) is araile, le chéile in Óstán Iníon Uí Aodha i nDúrlas Éile in 1884 chun ‘The Gaelic Athletic Association for the Preservation and Cultivation of National Pastimes’ a bhunú.
corraithe
troubled
Tá cuid mhór daoine
corraithe agus cancraithe agus trí chéile mar gheall air seo, dar le Daithí Dathúil Norris – é féin ina measc, agus roinnt seanadóirí eile.
corraithe
turbulent
Dá mbeadh galar mar seo ar ealaíontóir, an ceart féacháil lena leigheas agus dul sa seans go múchfaí an leigheas spréach na cruthaitheachta ann chomh maith?
Bhíodh go leor den tuairim gurbh fhearr i bhfad drugaí agus teiripe le linn tréimhsí
corraithe meabhrach agus an chruthaitheacht a choinneáil slán.
corraithe
troubling
Thit an lug ar an lag ar Rudd nuair a mheas sé go gcuirfeadh Abbott bearta scanraithe
corraithe in éadan na scéime i bhfeidhm le linn an fheachtais olltoghchánaíochta i mbliana.
corraithe
moved, upset
Ar léamh na nuachtán faoinar tharla agus ar bhreathnú ar na pictiúirí ar an dteilifís, ba dheacair gan a bheith
corraithe.
Corraíonn
moves
Corraíonn an fhuaim, a thagann ón dtrí chnámh, an leacht, a lúbann na ribí, a ghineann splancanna sna lioganna atá faoina mbun ag an fhuinneog chearclach.
corraithe
turbulent
Éire an Athuair
======
**CB: Thánamhair abhaile sa bhliain 1969?**
MDÓS: Bhí rudaí
corraithe i Meiriceá agus bhí na cearta sibhialta, is na haon rud trí chéile is bhí sé deacair oibriú ann.
an-chorraithe
heated, troubled
“Sa tríú Dáil, nuair a bheidh ceist
an-chorraithe á phlé (sic) ag na teachtairí, is beag alt ann nach gcuirfear ina aghaidh.
mbeadh orm mé féin a chorraí
I’d have to move myself
Bhraith mé go
mbeadh orm mé féin a chorraí.
éiríonn rudaí corraithe
thing become uptight
Ní haon mhaith a bheith i do sheasamh mar chuaille agus an liathróid i do láimh agat nuair a
éiríonn rudaí corraithe.
corraithe
troubled
”
An Uachtaránacht
===========
Labhair muid faoi Barack Obama, faoi na haiséirithe sa Mheánoirthear - tá sé ceart sibhialtaigh a chosaint ach tá an chontúirt ann go dtarraingfear an tIarthar isteach i gcoimhlintí inmheánacha na dtíortha atá
corraithe - agus labhair muid ar go leor eile ach anois agus gan cúraimí Dála air, tá Michael D ag beartú aistriú tí - go dtí Áras an Uachtaráin, mar iarrthóir tofa Pháirtí an Lucht Oibre.
tréimhse chorraithe dhorcha
dark turbulent time(s)
Is cinnte go bhfuil i gceist ag príomhstiúrthóirí an taispeántais, Christian Viveros-Fauné agus Jota Castro, go spreagfadh an taispeántas machnamh agus go n-éileodh sé comparáid idir an
tréimhse chorraithe dhorcha sin agus imeachtaí suaite na ré seo.
stair chorraithe go maith
a turbulent enough history
Tá
stair chorraithe go maith ag baint leis an gcluiche seo.
chorraigh an leabhar seo
this book moved
Is léir gur
chorraigh an leabhar seo mothúcháin láidre i mbrollach (Giúdach) Schama féin, mothúcháin a chloíonn an fhuarchúis agus an neodracht intleachtúil.
d’imigh sí ón ardán, corraithe
she left the stage, upset
Í náirithe os comhair na tíre,
d’imigh sí ón ardán, corraithe, agus d’imigh sí go ciúin ón saol poiblí.
corraithe
excited
Ach níl siad chomh
corraitheach agus a bhídís, dar le Brian Ó Broin.
a bhí corraithe go mór is go dona
which was greatly troubled
Chaith Ciarán Mac Aonghusa a shúil ar thír
a bhí corraithe go mór is go dona anuas na blianta, tír a throid in aghaidh na Naitsithe agus na Rúiseach anuas go 1956, An Úcráin.
Chorraigh taispeántas dealbhóireachta
a sculpture exhibition moved
Chorraigh taispeántas dealbhóireachta sa Róimh croí Chiara Nic Gabhann.