nua-chumtha
newly-composed
Go leor píosaí nua-chumtha, idir amhráin agus tiúineanna.
nua-chumtha
newly-composed
"
Albam
=======
Tá sé beartaithe ag an bhean thar a bheith gnóthach seo albam a thaifeadadh go luath chomh maith, ar a mbeidh amhráin sean-nóis agus dhá cheann nua-chumtha.
cumtha
composed
Leoga tá sé ráite go raibh eagla ar dhaoine a theacht go Rann na Feirste nó dá mbainfí tuisle dóibh ar dhóigh ar bith go mbeadh cúpla rann filíochta cumtha fá dtaobh díobh sula mbeadh an baile fágtha acu.
nua-chumtha
newly-composed
Is rud casta é ceol nua-chumtha a choinneáil i stíl thraidisiúnta, agus níl gach cumadóir nua-aimseartha in ann é a dhéanamh.
cumtha
composed
AÓF: An bhfuil mórán ceoil cumtha agat?
SJW: Píosa nó dhó.
a chum Seán Ó Duinnshléibhe
composed by Seán Ó Duinnshléibhe
Fé láthair táim ag foghlaim "Beauty Deas an Oileáin" a chum Seán Ó Duinnshléibhe ón mBlascaod Mór.
nuachumtha
newly-composed
Cinn chríonna agus cinn nuachumtha.
a chum mé féin
that I composed myself
AÓF: Agus céard atá air go díreach?
MÓR: Píosaí traidisiúnta agus píosaí a chum mé féin.
a chum bean
which was composed by a woman
B'fhearr liom amhráin a fhoghlaim a chum bean, mar go mothaím níos nádúrtha á rá.
cumtha
composed
AÓF: Cén chaoi a dtosaíonn tú ansin? An dtagann an ceol nó na focail chugat ar dtús?
CÓD: Ní féidir liom focal a scríobh gan fonn a bheith roghnaithe nó cumtha agam i dtosach.
nuachumtha
newly composed
Píosaí nuachumtha den chuid is mó agus dornán fonn traidisiúnta.
a chum agus a chaomhnaigh an ceol
who composed and preserved the music
Céard go díreach na hábhair staidéir a bheidh ar na cúrsaí seo?
DdeB: Is dócha gurb é an ceol traidisiúnta is túisce a thagann chun cuimhne ach ní múineadh ceoil atá i gceist againn (tá go leor á dhéanamh sin cheana féin) ach léiriú a thabhairt ar chúlra an cheoil agus na foinsí as ar eascair sé, na daoine a chum agus a chaomhnaigh an ceol sna blianta roimhe seo, an tslí ar mhair siad anseo lena linn féin agus an spreagadh a fuair siad ón saol sin.
a chum duine as contae Mhuineacháin
which somebody from County Monaghan composed
De ghnáth, baintear úsáid as an gcéad cheann, a chum duine as contae Mhuineacháin i dtosach mar dhán sa bhliain 1876.
a chum siad
that they composed
*
Bhí cúig ainmniúchán san iomlán i gceist i gcatagóir na n-amhrán, trí cinn acu a bhí faighte ag na cumadóirí mór le rá Alan Menken agus Stephen Schwartz as ucht na n-amhrán a chum siad don scannán *Enchanted.
cumtha
composed
Chuir sí damhsa i láthair a bhí cumtha ag a deirfiúr Liz, a bhí ar an ardán in éineacht léi i rith an tseó.
a bhí díreach cumtha agam.
which I had just composed
An lá áirithe seo, agus é ar tí imeacht abhaile, d'iarras air éisteacht le píosa ceoil a bhí díreach cumtha agam.
nuachumtha
newly composed
Anois, ’sé an fhealsúnacht nuachumtha atá agam nó – cruthaigh agus comhlánaigh rudaí! Ní chaithfidh siad a bheith maith, ach caithfidh siad a bheith comhlíonta.
cumtha
composed
Ach ar scor ar bith, cá háit a bhfuair tú an Ghaeilge aisteach sin atá agat? Tá an chuma uirthi go bhfuil leath de na focail agus na leaganacha cainte cumtha agat féin.
chum
composed
Buíochas mór do Dhia, níl aon chuma ar an scéal go gcuirfidh an teicneolaíocht nua deireadh leis an leabhar, faoi mar a chuirfidh sé deireadh leis an nuachtán.
chum
composed
Munar ‘giolchairí’ thú (an focal a chum mé ocht mhí dhéag ó shin do ‘Tweeter’, duine a bhíonn ag úsáid Twitter, nó ‘giolcadh’, agus ag ‘giolcaireacht’) gach seans go mbeidh tú ag rá leat féin gur chur amú ama scannalach atá anseo.
Cumadh
was composed
Cumadh amhrán faoin tubaiste darb ainm ‘Camus Binne’ agus tá an chéad phíosa ar an leacht:“Bhí Camus Binne ag seinm ceoil dóibh’Is loingis faoi sheol ag teacht ann go dlúth;Is iomaí áras is reilig ghránnaÓ sholas Árann ’un an Chladaigh Mhóir.
cumadh
composed
com/watch?v=Obw1pdVoH7A) Cloisfear chomh maith le sin, roinnt fonn ar na píobaí uillinne ó Dave Fadden, ar nós ‘Inis Oírr’, ‘Port na bPúcaí’,‘An Mhaighdean Mhara’ agus fonn a cumadh don dráma: ‘Dún Chonchúir’.
chumadh
made up, composed
Beidh mé féin agus Dónal Mac Ruairí, mo léirtheoir, ag iarraidh níos mó focla úra a thabhairt isteach sa chaint, téarmaí a bhfuil dúchas iontu, a chumadh le Micí Mac Aoidh agus le daoine den chineál sin, Gaeil mhaithe a aimsiú insna Gaeltachtaí eile a mhealladh ar an chlár sa dóigh is go bhfuil siad ábalta cuidiú linn, agus cur leis an stór focal seo.
chum
composed
Ní gá ach breathnú ar leathanach Facebook Futa Fata agus feicfidh tú go bhfuil siad ag cothú pobail, ach ní dóigh liom gur ar phobal custaiméaraí is abhcóidí branda a bhí an tOireachtas ag smaoineamh nuair a chum siad an critéir ‘cothú pobail’!
Níl sé soiléir cé leis a mbeadh an blag seo in iomaíocht (níl mórán soiléir ar shuíomh an Oireachtais, ach tuilleadh faoi sin ar ball) mar a thuigimse é le duais €1,000.
Chum
composed
html)
Cogadh Domhanda IV?
Maidir le ‘néal an fhás aon oíche’ os cionn na hEorpa, an cuimhin le héinne ráiteas Condoleezza Rice mar gheall ar ‘bhagairt núicleach’ na hIaráice? Chum Michael Gerson, scríbhneoir aithisc do George Bush agus tacadóir mór le hIosrael, an ceann sin.
chum
composed
Cé nach bhfuil ach dreamanna beaga Imazighen sa Libia, san Éigipt (ag Siwa) agus sa Mháratáin, is cainteoirí T’mazight/Tamazight, nó ‘Beirbeiris,’ iad leath de mhuintir Mharacó agus a ceathrú cuid de dhaonra na hAilgéire, an tír is mó a mbíonn a n-aird dírithe ag meáin chumarsáide ‘Iarthair Domhain’ uirthi ó thaobh an phobail eitnigh seo de.
nuachumtha
newly composed
Ící PícíAmhráin nuachumtha do pháistí.
nuachumtha
composed anew
Beidh an t-iarratas bunaithe ar na téamaí Muintir, Dúiche, an tAm atá thart agus an tAm atá le teacht agus i measc na n-imeachtaí atá molta, beidh biennale bunaithe ar an ealaín nua-aimseartha, féilte pobail, ceolchoirmeacha, drámaí agus ceol nuachumtha le cuimhneamh a dhéanamh ar Phlandáil Uladh ceithre chéad bliain ó shin.
chum
composed
” An scríbhneoir óráidí Ceanadach David Frum a chum an nath gríosaitheach sin.
chum
composed
Roimh thitim ar ais chun suain dom, smaoiním ar an gceol sin agus gurb é Brian Eno a chum an píosa ceoil sin 3.
nuachumtha
newly composed
Focal nuachumtha i bPortaingéilis é ‘presidenta’ agus ‘uachtarán baineann’ an bhrí atá le baint as, le hais ‘presidente’, a chiallaíonn, go simplí, ‘uachtarán’.
cheap
composed, made up
Mar bharr ar an mí-úsáid agus an masla seo go léir, cheap an fostóir ainm nua di.
cumadh
were composed
Ba mhó an masla dár bpobal tacaíochta é nuair a cumadh bréaga áiféiseacha faoin airgead a tugadh dóibh.
chum
composed
Tá *‘My Country’*, an dán a chum an scríbhneoir Dorothea MacKellar (1885-1968), ar cheann de na dánta is so-aitheanta san Astráil.
nuachumtha
newly composed
**SMM: Agus tá tú féin agus roinnt de bhaill Kíla ag casadh ceoil nuachumtha le drámaí anois chomh maith.
chum
composed
Ar an rian deiridh, cloistear Johnny Connolly ag seinm ‘An Chathaoir Rotha Scaoilte’, an port a chum Charlie Lennon in onóir do Dhonncha.
chéadchum
first composed
Léigh mé comhrá ar an idirlíon ina raibh daoine ag iarraidh oibriú amach cé a chéadchum an téarma ‘Taliban Lite’ le cur síos ar an DUP agus creidim go bhfuil an gradam sin tuillte agam féin - scríobh mé faoi na DUPs agus na Wee Frees mar ‘Taliban Lite’ - ar beo.
Chum
composed
Chum an scríbhneoir/ealaíontóir Roger Fry an téarma ‘Iarimpriseanachas’ chun cur síos ar shaothar ealaíontóirí mar Gauguin, van Gogh, Matisse, Sérusier, Signac agus Cézanne agus bhí pictiúirí dá gcuid sa taispeántas i Learpholl i 1911.
chum
composed
Deirtear gur chum an tAthair Maurice Stack as Lios Tuathail an aoir dhátheangach seo a leanas agus gur aithris sé ón gcrannóg í:
“Is oth liom a chlos gur chaill Billy Rockett
*All the gold that he had through a hole in his pocket*
Imídh libh abhaile agus ná déanaidh dearúd
ar an mbailiúchán eile Dé Domhnaigh seo chúinn”.
Chum
composed
Fuil Uladh mar Íobairt
==========
Chum an file Rudyard Kipling - yep, an fear céanna is a scríobh Jungle Book, dán darbh ainm Ulster 1912 inar scríobh sé:
*Before an Empire's eyes
The traitor claims his price.
Cumadh
were composed
‘Cumadh cuid acu san ochtú haois déag,’ ar sí, ‘cuid acu sa naoú haois déag, agus tuilleadh lenár linn féin’.
chum an tsamhlaíocht
the imagination composed
Ach mar bharr ar an dá bhua san, chum an tsamhlaíocht fís leathan Éireorpach, a shásódh riachtanais na mblianta atá romhainn amach.
faoina bratach nuachumtha thrídhathach
about her newly composed tricolor flag
Ar ndóigh, ní raibh gach duine sásta faoi Ériu ársa agus ná faoina bratach nuachumtha thrídhathach a cuireadh in airde le “fáilte” a chur roimh Bhanríon Shasana, Eilís II, a bhí ar cuairt ar na Sé Chontae le 60 bliain a réime a cheiliúradh.
bhí cumtha agam
which I’d composed
Lig mé do chodanna den amhrán a bhí cumtha agam eitilt thart ar an teach inar tógadh mé, mar bíonn atmasféar nó mothú ar leith ag baint le do bhaile féin.
léite sna canúintí inar chum na filí iad
read in the dialects the poets composed them
Mar go bhfuil na dánta léite sna canúintí inar chum na filí iad ar na físeáin ann, tugtar na dánta chun beochtana – PoetryBeo.
chum sé i dtosach
he composed initially
Aisteach go leor is i mBéarla a chum sé i dtosach agus é ina dhéagóir óg.
a chum daoine eile
which others composed
Tá stíl saghas ‘*folk-rock*’ againn go minic, nó ‘punk Gaelach’ mar a thugann cuid dár gcairde i nGaoth Dobhair orainn!
Níl aon suim agam amhráin a chum daoine eile a chasadh.
atá iomlán nuachumtha
which are newly composed entirely
Tá daoine ann atá in ann jab i bhfad níos fearr a dhéanamh d’amhráin daoine eile, ach níl éinne ag casadh amhráin s’againne seachas muid féin! Is breá linn a bheith ag casadh amhráin atá iomlán nuachumtha agus a tháinig glan amach as ár gcloigne féin – tá an-spóirt ag baint leis sin” a deir sé.
dánta agus amhráin nuachumtha
poems and songs newly composed
**
Ní Thuigimse Daoine Fásta:
========
Leabhar agus dlúthdhiosca, dánta agus amhráin nuachumtha do pháistí.
Dánta a chum
poems composed by
Dánta a chum Nellie Nic Giolla Bhríde le ceol agus fuaimrian cumtha ag Doimnic Mac Giolla Bhríde.
le ceol agus fuaimrian cumtha ag
music and soundtrack composed by
Dánta a chum Nellie Nic Giolla Bhríde le ceol agus fuaimrian cumtha ag Doimnic Mac Giolla Bhríde.
dar chum
composed by
Droim Láimhe don Seanchas
==========
Cromann de Paor fé mhionscagadh ar gach focal i ngach aon scéal dar chum an Cadhnach agus é ar thóir croílár a chuid intleachta liteartha.
is tábhachtaí dar chum
most important which ... composed
Déanann de Paor cur síos ar smaointí Uí Chadhain anseo:
‘Níorbh aon mhúnla eiseamláireach é saothar na mBlascaodach ach go háirithe don té a bhí ag iarraidh tomadh faoi chraiceann an duine i bpoll guairnéain na haigne…’
B’ionann an leabhar is tábhachtaí dar chum Ó Cadhain, Cré na Cille, le hionsaí ar an dtraidisiún seo.
cumadh
were composed
Anuas air sin, cumadh cuid mhór de na hamhráin sin sular breacadh síos focail na n-amhrán seo, rud a chiallaigh go raibh daonra ann nárbh fhéidir bunús agus foinsí a n-amhrán a dheimhniú.
coincheap atá cumtha leis an Éireannachas a cheilt
a concept composed to hide Irishness
Tá an oiread sin brú ag teacht ó gach taobh glacadh leis an Éireannachas Tuaisceartach coincheap atá cumtha leis an Éireannachas a cheilt, déanta na firinne.
chum sé litir dá phater muirneach
he composed a letter to his beloved father
Níor shroich an fealsúnaí William James sochraid a athar, ach nuair a tháinig sé abhaile chum sé litir dá phater muirneach agus léigh sé í os ard sa reilig.
a chum
which was composed by
Amhrán a chum Pádraig Ó Mileadha céad bliain ó shin in 1913 ar deoraíocht dó i Newport na Breataine Bige, cé mar a tharla dó san áit seo?
I dtús an scéil an chéad fhocal.
na dánta gonta dúlra á gcumadh acu
the short nature poems being composed by them
Is é a Leas a Laghad
=========
Ciúnas agus simplíocht an dá phríomhaidhm anseo, filleadh ar na bunriachtanais, mar a bhí ag na manaigh fadó agus na dánta gonta dúlra á gcumadh acu.
Ba é a chum an t-amhrán fíorálainn
it was he who composed the really beautiful
Ba é a chum an t-amhrán fíorálainn, Gabhla, nó Cumhaidh an Oileáin.
chum na rialacha
composed the rules
B’éigean do mhná fanacht le neamhspléachas na tíre le cead iomlán vóta a bhaint amach i 1922 ach ó shin i leith, níorbh ionann sin agus ról lárnach a bheith acu i ngnóthaí polaitíochta, i rialtas nó sna forais sin a chum na rialacha faoina mairfeadh siad.
cumtha
composed
Tá amhrán cumtha ag Balor leis an phobal a chur ar an eolas faoi na hathruithe radacacha atá á gcur i bhfeidhm ag an Uachtarán Mary Mac.
Tchítear do Robert McMillen gur tanaí agus gur trédhearcach go leor de cheapadóireacht na féiniúlachta,
Robert McMillen feels that a lot of composed identity is transparent and shallow
Tchítear do Robert McMillen gur tanaí agus gur trédhearcach go leor de cheapadóireacht na féiniúlachta, ar neamhcead don taobh den teorainn a mbeidh tú.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
