Nuair a tugadh cuireadh dom colún míosúil faoi chúrsaí spóirt a scríobh le haghaidh *Beo!* níor cuireadh aon srian nó laincis orm maidir le hábhar.

Nuair ab éigean dó éirí as an gcolún de dheasca breoiteachta, do chuaigh mórán léitheoirí i dteagmháil leis an nuachtán féachaint cathain a bheadh sé ar ais.

Luadh teanga na hÉireann i lámhscríbhinní daoine tábhachtacha i Meiriceá, scríobhadh colúin Ghaeilge i bpáipéir nuachta in áiteacha áithrid, agus cuireadh ranganna ar fáil, fiú, sa chruth is go dtiocfadh le daoine í a fhoghlaim.

Aistí léirmheasa is mó atá iontu, ach bíonn colúin rialta agus aistí tuairimíochta de chineálacha éagsúla sa pháipéar, chomh maith le dánta; níor cheart na dánta a ligean i ndearmad, cé gur annamh a léim iad sin.

Aistí léirmheasa is mó atá iontu, ach bíonn colúin rialta agus aistí tuairimíochta de chineálacha éagsúla sa pháipéar, chomh maith le dánta; níor cheart na dánta a ligean i ndearmad, cé gur annamh a léim iad sin.

Is faoi chúram an Stáit atá an chuid is mó dá shaothar poiblí, rud a chinntíonn saol fada agus ardán poiblí dó ach, ar an drochuair, ní féidir bheith chomh cinnte céanna cad é atá i ndán do na colúin mhaorga ar Shráid Grafton.

Thug sé ar chuid de na nuachtáin an ceathrú colún a thabhairt dúinn (ar an leathanach teilifíse) ó thaobh spáis don sceideal.

Bíonn altanna rialta agus colún seachtainiúil dúshlánach san *Irish Times*.

Chuir mé ríomhphost chuig Jane Wolstenholme, eagarthóir an *Liverpool Daily Post*, agus an t-eolas cruinn ann agus ní raibh iontas orm an méid seo a léamh sa cholún a bhí aici ar an 28 Meán Fómhair: “Tony Birtill writes, after reading Lew Baxter’s article about holidays in Kerry, which included a picture of a pub showing how ‘grand’ the craic was there: ‘Unfortunately, the pub is in fact Biddy’s Bar in Glencolmcille, Co.

"Níl an *Independent* tréigthe go hiomlán agam – bíonn colún coicísiúil agam fós sa pháipéar.

Le linn dó a bheith ag scríobh a cholúin laethúil, “An Irishman’s Diary”, don *Irish Times* spreag altanna Myers níos mó litreacha chuig an eagarthóir ná altanna a chomhghleacaithe uilig le chéile.

Ina cholún san eagrán deireanach de *Beo!*, phléigh Colm Ó Snodaigh na hathruithe teicneolaíochta atá tar éis tarlú sa tionscal ceoil.

Faoin tionscadal nua seo, beimid ag comhoibriú le Raidió Fáilte le nasc níos láidre a chruthú idir an focal labhartha agus an focal scríofa, trí bhlagadóireacht, trí cholúin úra agus trí phodchraoltóireacht.

Spreagann an ráiteas sin an chéad cheist eile: an bhfuil an locht ar an nuachtán féin? An amhlaidh nach bhfuil an táirge maith go leor chun go mbeadh fonn ar dhaoine é a cheannach? Go pearsanta, is breá liom cuid de *Lá Nua*: an dearadh ildaite agus tarraingteach; na colúin pholaitiúla le leithéidí Sheáin Uí Thuairisg; an podchraoladh laethúil, na colúin a scríobhann Conn Ó Muíneacháin ar chúrsaí blagadóireachta agus Idirlín; an deis a thugtar d’iriseoirí óga dála Mheadhbh Ní Eadhra; leideanna gnó Mháirtín Uí Mhuilleoir.

Ionsaí SquinterAn buille ba throime a bualadh ar Gerry Adams agus a pháirtí ná an t-ionsaí fíochmhar a rinne an scríbhneoir Squinter orthu ina cholún clúiteach ar an *Andersonstown News* coicís ó shin.

Scríobhfaidh mé mo chuid colún agus mo chuid léirmheasanna idir na deochanna oráiste agus Peppa Pig.

Cibé, bhí moladh aici do cholún na míosa seo.

Thosaigh mé ag scríobh colún raidió ag an tús agus le beagnach bliain anois, tá an colún ‘Tráth dá Raibh’ á cur le chéile go míósúil agam.

Tá colún ard, caol a bhfuil cros bheag ghreanta ar a aghaidh thoir ag an tobar chomh maith.

Cén t-éacht? Cá bhfuil Ar Son na Cáise? Thig le Balor rún a scaoileadh libh anois, a léitheoirí dílse: bhí Ó Céidigh ar a sheacht ndícheall ag iarraidh Balor a sciobadh ó Beo Ar Éigean! chun alt úr aorach seachtainiúil a scríobh do Foinse: alt dar teideal Ar Son na Drúise! Ach ní raibh spéis dá laghad ag Balor i gcúrsaí drúise, ná in alt a scríobh do Sir Anthony O Reilly, ná do Sir Pádraig Ó Céidigh; agus chomh maith leis sin, mheall Sir Seosamh Ó Slua Muirí é le caoga a trí cent sa bhreis in aghaidh an ailt dá bhfanfadh sé le Beo Ár Éigean! Ní thig dílseacht a cheannach.

Thrácht Naomh Bréanann ina ‘iomramh’ cháiliúil, Navigatio Sancti Brendani, ar ‘colún criostail’ a fheiceáil ar snámh ar an teiscinn mhór.

Tá an méid sin d’iarsmaí an tseansaoil sa bhaile is nach bhfuil slí do gach rud taobh istigh den iarsmalann, agus chaith mé an lón a bhí liom i mo shuí ar bhun colún Rómhánach sa chlós, le hiarsmaí eile ar gach taobh díom.

Bhí airde dhá stór sa tsíleáil, agus colúin mhaorga fúithi.

Agus cad faoi na coluín tuairimíochta sna nuachtáin agus an t-aischothú a leanann iad inar féidir le duine anaithnid breithiúnas a thabhairt ar an scríbhneoir agus ar an alt.

Ina cholún léirmheastóireachta san *‘Observer’* scrí Clive James mar seo leanas: *‘A man is born to do one thing,’ Colm C.

Tá tuama Liam Flannbhuí le feiceáil sa tsaothar seo in ascaill, cláiríní breac-chearnógacha ar an urlár agus dhá chuaille thaibhseacha lasta le solas geal lonrach ar an dá thaobh.

D’oibrigh sé roimhe sin mar fhisteiripeoir, scríobh sé colún nuachtáin ar chúrsaí spóirt, agus d’imir sé sacar i Sraith na hÉireann.

Má tharlaíonn sin, cuirfear an ceangal idir iad agus an tSiria ar fionraí, agus beidh colún tacaíochta eile caillte ag réimeas Assad.

Agus is ann a chonaic mé ursa bhreá chloiche ina seasamh le taobh an bhealaigh.

Y Corwg – An Churach ========== Más cloch oghaim atá san ursain bhalbh seo tamall siúil ó Lampeter na Breataine Bige, b'fhéidir nach beag an scéal é.

Ina ochtódú colún, déanann sé cur síos ar imeachtaí an tsamhraidh fhliuch anóitigh atá díreach curtha dínn againn.