nach n-áirítear go coiteann
not commonly thought of
Caithfidh sé gurbh ea?
Fear eile ar an gcoigrích thiar, nach n-áirítear go coiteann mar Ghael é, is ea Billy the Kid, nó mar a bheireadh sé air féin i ndeireadh achair, 'William Bonney'.
i gcoiteann acu
in common
Ceann de na haidhmeanna a bhaineann leis an tionscadal seo SNÓ (Sean-Nós na nÓg), mar sin, ná an deis sin a thabhairt dóibh ionas go dtuigfidh siad go bhfuil daoine eile ar nós iad féin ann, go bhfuil go leor i gcoiteann acu agus go bhfuil difríochtaí eatarthu freisin.
i gcoiteann
in common
Beidh go leor troda eatarthu idir anois agus an lá mór ach má tá rud amháin i gcoiteann ag Fianna Fáil agus Lucht Oibre, sin grá don chumhacht, agus déanfar rud ar bith le hí a bhaint amach!
I ndeireadh na dála, taobh amuigh d'Fhianna Fáil/Fine Gael agus comhrialtas ar bith le Sinn Féin, thiocfadh le comhcheangal ar bith a bheith i gcumhacht tar éis an toghcháin.
i gcoiteann
in common
An rud atá i gcoiteann ag na deich bhfocal seo ná nach bhfuil siad le fáil i bhfoclóir Uí Dhónaill, foclóir údarásach na Gaeilge.
tóin choiteann
common backside
Is iad na dochtúirí is cúis leis an phian sa tóin choiteann chultúrtha náisiúnta atá dá síorfhulaingt ag muintir na hÉireann.
namhaid choiteann
common enemy
Ar aon nós, tá an chuma ar an scéal go bhfuil éirithe ag an NYPD agus ag an FDNY namhaid choiteann a aimsiú: méara a bhfuil poll $5 billiún ina bhuiséad.
i gcoiteann
in common
Is é an rud atá i gcoiteann acu ná nach bhfuil aon rud eile acu ina saol seachas an cíocras seo chun iad féin a chur in iúl trí mhéan na healaíne.
an leas coiteann
the common good
Dea-scéala do phobail na gceantar sin gan amhras, ach ar chuir éinne an cheist fhollasach: dá mbeadh Eircom fós i seilbh an Stáit nach mbeadh sé níos fusa agus níos saoire treoir a thabhairt don chomhlacht na seirbhísí riachtanacha sin a chur ar fáil do chuile dhuine, ar mhaithe leis an leas coiteann?
Botúin
=======
Léiriú is ea an scéal truamhéalach seo ar na botúin a dhéanann rialtais nuair a bhíonn siad á dtiomáint ag ídéolaíocht sheanchaite na heite deise.
i gcoiteann
in common
Ar scor ar bith, is iomaí rud i gcoiteann ag an bheirt againn, a Bhalor," arsa Ian Mór.
teanga choiteann na Meánmhara
the common language of the Mediterranean
Is é an t-ainm atá ar an scoil ná *Centro Koinè *- ba é *Koinè* teanga choiteann na Meánmhara in am na Sean-Ghréagach.
i gcoiteann
in common
Cé nach bhfuil aon amhras orm ach go bhfuil baill i gcoiteann ag an dá eagraíocht, rud a chothaíonn gaol ann féin, gaol as ar eascair ar uairibh comhoibriú áirithe, chreid mé agus creidim fós gur dhá eagraíocht atá go hiomlán neamhspleách iad Sinn Féin agus an IRA.
sa chultúr coiteann
in popular culture
Lena chois sin, nuair a tháinig *The Godfather* chun cinn tugadh tús áite don *Mafia *Iodálach sa chultúr coiteann, agus, dá bharr seo, bhí sé furasta neamhaird a thabhairt ar an bhithiúnach Éireannach.
ciall choiteann
common sense
Bíonn stádas “ciall choiteann” ag na luachanna seo, agus bíonn saol cultúrtha i gceist ina gcleachtaítear agus ina spréitear an mhór-idé-eolaíocht.
blatóga coiteanna
cockroaches
Faraor, bhí an brú óige a roghnaigh mé brocach (bhí blatóga coiteanna mar chomhluadar agam sa chistin), ach seachas sin, is cathair an-deas é Sydney.
i gcoiteann
in common
Tá rud éigin i gcoiteann eatarthu.
oidhreacht Ghaelach choiteann
the common Gaelic heritage
Tá Colmcille, an eagraíocht a chuireann oidhreacht Ghaelach choiteann Thuaisceart Éireann, na hAlban agus Phoblacht na hÉireann (idir theanga agus chultúr) chun cinn, tar éis sonraí na scéime sparánachta do 2007 a fhógairt.
cultúr coiteann
mainstream culture
Ní minic a thagann an cineama ardealaíne agus an cultúr coiteann le chéile in aon bhladhm inspioráide amháin!
Tá Donie Wallace fós ina steillbheatha, buíochas le Dia.
ar tí a bheith coiteann.
were about to become popular
*Antaine Ó Faracháin: Cad as a dtagann an teideal* From the Rising Spring/Cloch Fhuaráin atá ar an albam?
Geraldine Bradley: Bhuel, tháinig mé ar an teideal Béarla ón tuairim a bhí agam féin go raibh ceol agus amhráin a bhí ar eolas agam le blianta fada ar tí a bheith coiteann.
Tá rud mór i gcoitinn aige
He has one big thing in common
Tá rud mór i gcoitinn aige leis an aon bhean amháin atá sa rás thall – bhí deacrachtaí ag an bheirt acu le fear céile Hilarious.
tuigbheáil as an choiteann
out of the ordinary understanding
Agus i dtaca leis na heascainí sin, nach maith mar a roghnaigh sé an bhean cheart le bheith ag caint mar sin léi?
Máire Ní Chlochráin, atá anois ina Tánaiste, a bhfuil tuigbheáil as an choiteann aici ar théarmaíocht mhuirneach, gheanúil, bhách an Taoisigh, a chuala é go soiléir.
Leabhar na hUrnaí Coiteann
The Book of Common Prayer
Breatnach darbh ainm John Phillips a chuir Manainnis ar Leabhar na hUrnaí Coiteann i 1610.
tairbhe choiteann
common good
Níl de dhíth ar mhuintir na tíre seo ach tuilleadh tráthúlachta, tuilleadh céille agus an cur chuige leis an tairbhe choiteann a chur chun cinn.
Dearbhú Uile-Choiteann Cearta an Duine
International Declaration of Human Rights
“Tá sé sin fíor agus sin an fáth go bhfuil a oiread sin tábhachta ag baint le Dearbhú Uile-Choiteann Cearta an Duine,” arsa John.
Aigne Choiteann
popular opinion
mobi/ga/Tony_Gregory)
An Aigne Choiteann
Mura léiríonn na díomuanna seo go léir go bhfuil an dá iarann déag sa teallach aici, b’fhéidir go léiríonn sé nach bhfuil tuiscint aici ar aigne an phobail? Is fianaise breise leis an easpa tuisceana sin an taobh a ghlac sí san fheachtas reifrinn i 2004 mar gheall ar shaoránacht.
choitinn
common
ie), bhain Greg úsáid as an nath "vernacular architecture “nó ailtíreacht dúchais/choitinn go minic i rith a léachta shuimiúil: "These are houses which were built by the people, for the people, without the use of architects,” a mhinigh sé dúinn, agus dúirt sé go raibh Tír Chonaill lán de shamplaí maithe de theachín ceann tí, an cineál foirgnimh nach bhfuil ann níos mó sa chuid is mó den tír.
choitinn
common
Is ar oidhreacht choitinn atá an creideamh bunaithe seachas ar aon sraith foirceadal is prionsabal.
choiteann
common
Uaireanta, deirtear gurb í an chaoi gur éirigh le hathbheochan na hEabhraise toisc gur theastaigh teanga choiteann ó na buíonta inimirceach ar fad.
coiteann
common
Saoirse dá hanam lasmuigh d’fhormheas an phobail, nó an múchadh mall, géilliúil atá in ann di leis an bhfear óg áirithe sin, fiú más laistigh den gcompord coiteann a thugann faomhadh na sochaí di.
choiteann
common
Nach iad go deimhin an drong óigfhear síceapatach scaipthe céanna atá ina scáil dhubh ar shráideanna shuaracha Luimnigh agus Bhleá Cliath againn féin le blianta beaga anuas? Ach tá an mháthairphearsa seo ar scála lasmuigh fiú amháin den mhínádúrthacht choiteann – ise an ais ar a chasann an t-olc breoite uile.
leas coiteann
common good
Fógraím go sollúnta inniu nach mbeidh aon fháilte roimh éinne a chuireann a leas féin thar an leas coiteann i bhFianna Fáil Nua.
fhoirmle choiteann
common formula
Leanann an leabhar an fhoirmle choiteann – óige, tús ré imeartha leis an gcontae, cluichí móra, gaol le himreoirí, bainisteoirí, lucht na meán agus lucht tacaíochta, tábhacht clainne agus cairde.
oidhreacht choiteann an duine
common human heritage
An é an meath ar an scríobh agus ar an léitheoireacht a tháinig le himpireacht an idirlín is cionsiocair leis seo? Nó an é nach bhfuil an méid spéise céanna i gcúrsaí staire sa lá atá inniu ann agus a bhíodh achar gairid ó shin? An bhfuil an ghlúin nua atá ag teacht i dtreis anois níos dírithe ar an am i láthair ná ar oidhreacht choiteann an duine?
Glúin Úr agus Gluaiseacht Úr
===============
Más mar sin é, bheadh cosúlachtaí móra idir ghluin óg an lae inniu agus glúin Kerouac.
barúil choiteann
common belief
Is é barúil choiteann na ndaoine abhus go bhfágadh an mhuintir dhúchais gach uile shórt faoin chinniúint agus go mbíodh a mbeathú ó lá go lá ag brath go hiomlán ar an méid a bhíodh le fáil gan dua sa dúiche ina mbídís ina gcónaí.
an tuairimíocht choiteann
common opinion
Nach é sin a deirtear? Ach cé a mhúnlaíonn an tuairimíocht choiteann?
Nach mbeadh díospóireacht phoiblí níos fearr againn dá mbeadh ainmneacha na “n-imreoirí” ar eolas ag cách? Nach mbeadh cur agus cúiteamh i bhfad níos macánta agus níos cuimsithí againn dá bharr? Dá mbeadh gach éinne “sofheicthe” nach ndéanfadh sé cúrsaí i bhfad níos sibhialta ná mar atá i láthair na huaire? An fearr leis an bhformhór againn a bheith ag ag plé le “fíordhaoine” agus le féiniúlacht sho-aitheanta leanúnach nó an é go bhfuil an mheatacht go forleathan inár measc i gcónaí?
Chomh Sean leis na Cnoic
==============
Ní rud nua é an cur i gcéill agus an chleasaíocht seo i dtaobh cúrsaí ionannais agus ainmneacha ar ndóigh.
an dlí coiteann
common law
Buanna Mórálacha agus an Geilleagar
==============
Cé acu gur chóir tús áite a thabhairt dóibh, iompar príobháideach an tsaoránaigh nó forais ghinearálta dár thóg na saoránaigh céanna? An rud dleathach seachas matamaticiúil í sláinte an gheilleagair i ndeireadh báire? An n-éireoidh le Páirtí Cumannach na Síne riamh glúin dúchasach cosúil le Jefferson agus Madison na Meiriceánach a chruthú roimis chúlú i bhforbairt a ngeilleagair?
Bhain ceann amháin des na léachtaí leis an nasc idir an dlí coiteann agus sláinte an gheilleagair.
Dhearbhú Uile-Choiteann Cearta an Duine
the Declaration of Human Rights
Cúpla bliain ó shin, bhí mé ag léacht i mBéal Feirste a thug iar-Uachtarán na hÉireann, Máire Mhic Róibín, mar cheiliúradh ar Dhearbhú Uile-Choiteann Cearta an Duine.
thar an leas coiteann
the common good
Iarmhairt Seansaoil
========
Fágann an rialú seo go bhfuil bille mór costaisí le híoc ag na cosantóirí agus go bhfuil an tseanchoimhlint idir cearta an duine aonair thar an leas coiteann ina steig meig.
chothú mar theanga choiteann
to propagate as a common language
Ceann de na haidhmeanna a chuir Saorstát Éireann roimhe i 1922 ná an Ghaeilge a chothú mar theanga choiteann sa tseirbhís phoiblí, go háirithe sa chóras oideachais.
Comhthionól Coitinn na Náisiún Aontaithe
the General Assembly of the UN
Ghlac Comhthionól Coitinn na Náisiún Aontaithe ag deireadh mhí na Samhna le stádas taidhleoireachta a thabhairt don Phalaistín, céim ab ionann is breith stáit, sna tailte a bhí fanta fós acu fán bhliain 1967.
Ghné Éigin den Dearcadh Coiteann
some aspect of the commonly held opinion
Neamhiontas a Dhéanamh de Ghné Éigin den Dearcadh Coiteann
=======================
B’fhéidir nár mhiste tuairim Paul Feyerabend i dtaca le ‘dul chun cinn’ na heolaíochta a thabhairt chun cuimhne sa chás seo, leis.
an dearcadh coiteann
the common view
Cén réiteach a bhí ag an gcóras caipitleach ar an bhfadhb seo, más ea?
Braithim féin gur athraigh tionscal na fógraíochta an dearcadh coiteann a bhíodh suas i leith an ghrá go huile is go hiomlán sa chéad seo caite.
cosúil le híomhá choitinn na máthar
like the image of the typical mother
Mar sin, cosúil le híomhá choitinn na máthar, táim buartha go bhfuil siad ag foghlaim drochnósanna a mbeidh tionchar acu ar a sláinte anois agus amach anseo.
Ní raibh teanga choiteann acu
they didn’t have a language in common
Ní raibh teanga choiteann acu ach ina ainneoin sin, d’fhás cairdeas eatarthu agus chuidigh siad lena chéile dul i ngleic le saol crua an champa.
Is iomaí rud atá i gcoiteann
a lot in common
Is iomaí rud atá i gcoiteann ag an dá iomrall ceartais, ach tá éagsúlacht ríthábhachtach amháin ann: níl an éagóir Astrálach curtha ina ceart fós.
sa phobal i gcoiteann
in the public in general
Ach bhí mé fiosrach freisin faoi rannpháirtíocht i gcúrsaí spóirt i measc na ‘ngnáthdhaoine’ nó sa phobal i gcoiteann.
b'é an tuairim choiteann
the common view was
Cé gur sheas na Poblachtánaithe ar an bpointe gurb iad na Daonlathaigh nach raibh sásta dul i mbun cainteanna, b'é an tuairim choiteann go raibh seansanna go leor ag na Poblachtánaigh cheana féin an bille a athrú nuair a pléadh é sa Chomhdháil, ach dhiomail siad na seansanna úd trí iarrachtaí an bille a chur ar neamhní seachas é a fheabhsú.
dearcadh coiteann
general outlook
Caitheann Majella Ní Dhomhnaill súil ar ghné de shaol an duine óig in Éirinn, an dearcadh coiteann a tholg go leor le linn ghnóthú saibhris na nóchaidí agus tús an chéid.
tuairim choiteann
common view
Tá sí ag caitheamh súil san alt seo ar an tuairim choiteann i measc an phobail faoin dream daoine gan dídean agus ar an méid atá feicthe aici de 'shaol na sráide’.
ar son na hoidhreachta coitinne
for the benefit of common heritage
Bhí Mícheál Ó hAodha ag faire ar údarás crua an stáit: ollmharú na sluaite agus ag coigistiú chuige féin saothar cinniúnach i saol duine ‘ar son na hoidhreachta coitinne’.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
