i gcóngar is i gcéin
near and far
Faoi screamh na mblianta a bhíonn fíordhúchas na hÉireann i gcóngar is i gcéin.
i gcéin
abroad
Ceol
=======
Gidh gur beag am a bhí ag an Athair Mac Pháidín don cheol dúchasach ag deireadh an naoú céad déag, bhain an Píobaire Mór, Tarlach Mac Suibhne, clú agus cáil amach sa bhaile agus i gcéin.
i gcéin agus i gcóngar
far and near
Beidh an deis ag ailtirí i gcéin agus i gcóngar cur isteach ar an chomórtas seo.
i gcéin is i gcóngar
far and near
Bhí Pádraig MacPiaras ina eagarthóir ar *An Claidheamh Soluis* ó Mhárta 1903 agus ba ghnách leis dul ar thurais go Gaeltachtaí agus craobhacha i gcéin is i gcóngar.
i gcéin agus i gcóngar
far and near
An phríomhláidreacht atá againn ná go bhfuil foireann óg fhuinniúil againn agus go bhfuil aitheantas faighte againn i gcéin agus i gcóngar as ardchaighdeán ár gcuid foilseachán litríochta agus ceoil.
i bhfad i gcéin
far away
Ón bpríomhdhoras tá tú in ann breathnú amach ar chuan Bhaile Átha Cliath agus ar Dhún Laoghaire i bhfad i gcéin.
i gcéin
faraway
Beidh fáilte is fíche romhaibh go léir go dtí an Ghréig, ar ndóigh, tír bheag i gcéin atá cairdiúil riamh anall le hÉirinn.
i gcéin is i gcóngar
far away and nearby
Tagann na mílte duine agus a gcuid páistí ó áiteacha i gcéin is i gcóngar.
d'imeachtaí i bhfad is i gcéin
to events far away
Is minic a bhíonn tagairtí aige do bhia (ceapairí, fataí, cístí), do dheochanna (*hip flasks*, Southern Comfort, tábhairní), d'fhilí, don stair, d'imeachtaí i bhfad is i gcéin agus gach tagairt fite fuaite go deas néata trí ábhar an ailt.
i gcathracha i gcéin
in faraway cities
Cé go raibh sé ráite le tamall go raibh bialanna galánta i gcathracha i gcéin a raibh an liús mar bheatha bheadaí ar a gcláir acu.
i gcéin
abroad
Caitear siar cúpla deoch sula dtéann an teaghlach a luí; bíonn meanma mhaith acu agus bíonn siad ag súil go mór leis na baill den teaghlach atá ina gcónaí i gcéin a theacht chun an bhaile don lá dár gcionn.
craobhacha i gcéin is i gcóngar
branches far and near
Bhí Pádraig Mac Piaras ina eagarthóir ar *An Claidheamh Soluis *ó Mhárta 1903 agus ba ghnách leis dul ar thurais go Gaeltachtaí agus craobhacha i gcéin is i gcóngar.
ó chéin is ó chóngar
from far and near
Ceantar idirnáisiúnta spioradálta ab ea Teamhair a mheall daoine ó chéin is ó chóngar ar feadh na mílte bliain.
Gaeilgeoir i gcéin tipiciúil
a typical Irish speaker abroad
Ní chreidim gur "Gaeilgeoir i gcéin tipiciúil" mé féin, agus níl mé cinnte an bhfuil a leithéid ann ach oiread.
de chéin is de chóngar
from far and near
Na laethanta seo, tagann daoine de chéin is de chóngar go fóill.
abhus agus i gcéin
at home and abroad
Tá bronntanas ar leith ag Balor do Dhaithí Mac Cárthaigh, Uachtarán Chónra na Gaeilge, é siúd a chuireann sé mhilliún teachtaireacht ríomhphoist amach in aghaidh an lae chuig muintir na Gaeilge abhus agus i gcéin.
i gcéin
far away
Ach botún atá éacsa a dhéanamh i gcás an té atá ag foghlaim i gcéin i mo bharúilse ná an iomarca béime a chur ar an teanga scríofa in ionad na teanga labhartha.
níos faide i gcéin
further away
Níl sé rófhada siar i stair na tíre seo ó bhí pictiúir le feiceáil ar an teilifís go rialta de dhaoine ag caoineadh agus iad ag dul ar eitleáin, ó Aerfort Chnoc Mhuire go Londain, cuir i gcás, agus níos faide i gcéin.
i gcéin is i gcóngar
far and near
Agus iad oilte, chuaigh siad go háiteacha i gcéin is i gcóngar le mainistreacha nua a bhunú.
i gcéin is i gcóngar
far and near
Agus iad oilte, chuaigh siad go háiteacha i gcéin is i gcóngar le mainistreacha nua a bhunú.
i gcéin is i gcóngar
far and near
Agus iad oilte, chuaigh siad go háiteacha i gcéin is i gcóngar le mainistreacha nua a bhunú.
dhíreodh muid ar thailte níos faide i gcéin
we would concentrate on lands further away
Nuair a bheadh dreach Pharthais scriosta as éadan againn dhíreodh muid ar thailte níos faide i gcéin mar Phurgadóir nó Liombó agus bheadh ag na milliúin peacaí ag díol cíosa linn.
i gcéin
abroad
Ról tairbheach idirnáisiúnta é sin a ligeadh do Rialtas Cheanada a fhógairt sa bhaile agus i gcéin gur sheas arm Cheanada, dála an náisiúin féin, do luachanna na headrána agus na measarthachta.
as tíortha i gcéin is i gcóngar
from countries far and near
Tagann daoine – go háirithe daoine óga – as tíortha i gcéin is i gcóngar le páirt a ghlacadh inti.
i bhfad i gcéin
far away
Tá rún ag an Taisce bailiúcháin thánaisteacha a chur le chéile ina mbeidh ceol traidisiúnta ó thíortha eile, ní hamháin na tíortha is cóngaraí dúinn – Sasana, Alba agus an Bhreatain Bheag – ach tíortha i bhfad i gcéin fosta.
i gcéin is i gcóngar.
far away and nearby.
Cé go bhfuil sé as an bhealach – níl seirbhís traenach go dtí an áit, fiú – téann daoine ansin ó áiteanna i gcéin is i gcóngar.
i dtíortha i gcéin
in far-off countries
Tá deireadh leis an fhánaíocht ó thír go tír ag na sluaite fear iarann a mhúnlaigh an dealbhóir Anthony Gormley agus an scéal amuigh, i ndiaidh conspóide a bhí teasaí go leor in amanna, nach i dtíortha i gcéin a bheidh siad ag cur fúthu go buan ach i ndúiche an dealbhóra féin ar bhruach an Mersey i Sasana.
níos faide i gcéin,
farther away,
Tá an áit lán *multinationals* anois – ón Áis agus ón Rúis agus ón Afraic, agus fiú ó áiteanna níos faide i gcéin, ar nós na hEastóine agus na Polainne, *so it is*.
i gcéin.
further afield
Glacann níos mó ná 200,000 duine páirt in imeachtaí na Seachtaine chuile bhliain, in Éirinn agus i gcéin.
i gcéin.
further afield
Ón uair a chuaigh sé i mbun fuirseoireachta proifisiúnta i 1997, ní háibhéil é a rá go bhfuil na mílte seó grinn ar a bhoinn déanta aige, in Éirinn agus i gcéin.
i gcéin.
further afield
Is cinnte go bhfuil ábhar inspéise sa saothar seo do lucht na Gaeilge agus is cosúil go dtabharfaidh sé lón machnaimh don chuid eile den tsochaí Éireannach nach bhfuil eolach ar an teanga nó ar na nithe atá ina n-údair imní – agus ina n-údair bhróid – dá lucht labhartha in Éirinn agus i gcéin.
i gcéin
further afield
Is é Hansard an príomhamhránaí le The Frames, banna a bhfuil an-tóir air - in Éirinn agus i gcéin - le blianta anois.
i gcéin
abroad
Sna nóchaidí, bhunaigh sé Coolfin agus thaistil an grúpa sin go háiteanna i bhfad i gcéin mar an tSeapáin.
i bhfad i gcéin uainn.
far away from us
Ní fada uainn Manainn in aon chor ó thaobh na tíreolaíochta – dhá uair an chloig ar an mbád, 35 nóiméad san eitleán – ach is mó ár suim na laethanta seo i gcríocha tarraingteacha carbónbhunaithe i bhfad i gcéin uainn.
Cé go bhfuil sí i bhfad i gcéin inár n-aigne,
Even though it is far away in our minds
Cé go bhfuil sí i bhfad i gcéin inár n-aigne, níl Manainn ach ar leic an dorais againn i ndáiríre.
tír atá i bhfad i gcéin uathu
a country which is far away from them
Ba bheag dream a bhí ní ba ghlóraí ag cáineadh na Rúiseach ná ceannairí na Stát Aontaithe agus na Breataine, na tíortha céanna a raibh baint acu le bás na gcéadta míle duine de dheasca an ionraidh a rinneadh ar an Iaráic, tír atá i bhfad i gcéin uathu agus nach raibh ina bagairt ar bith dóibh.
i gcéin
far away
Ach caidé mar atá ag éirí le cultúr na hÉireann a fhréamhacha a shíniú thar sáile? An bhfuil rath le brath ar chultúr na hÉireann i gcéin?
Ní féidir liom breithiúnas a thabhairt ar gach uile áit a bhfuil rian de chultúr na hÉireann, ach más sampla ar bith é Virginia, áit a bhfuil mé féin faoi láthair, nílimid ag déanamh ródhona thar lear.
i gcéin
away
Bhí mé féin i nGleann Cholm Cille ar lá vótaíochta, mar shampla, agus is deacair a shamhlú aon áit atá níos faide i gcéin ón Astráil ná an gleann álainn iargúlta sin, ach fuair mé vóta poist ann.
sa bhaile i gcéin
home away from home
Mar imirceach as Éirinn, braithim ar mo shuaimhneas anseo -- braithim sa bhaile i gcéin.
níos faide i gcéin
further afield
Bhí George Best ar na peileadóirí ab fhearr ar domhan agus ba laoch é do na milliúin ar fud na Breataine agus na hÉireann agus níos faide i gcéin.
sa bhaile agus i gcéin
near and far
Is féidir iad a shíobadh de dhromchla an domhain mar cheacht do gach éinne sa bhaile agus i gcéin.
stair oileán i bhfad i gcéin
a far away island’s history
**An duais**
‘Nasc na Fola, Eachtraí na nDálach i bPórtó Ríce’
====================
Nuair a sheolann na déagóirí Séamas agus Tomás Ó Dálaigh as Gaillimh chun na Spáinne le héalú ó dhaorsmacht na nGall in Éirinn san 18ú céad, is beag a shíleann siad go bhfuil sé i ndán dóibh lorg drámatúil a fhágáil ar stair oileán i bhfad i gcéin, Pórtó Ríce.
i gcéin
away
Is sráidbhaile bocht i gcúige Szechuan baile dúchais Peter, ach tá sé ina chónaí lena bhean chéile anois i Dongguan, 3000 míle i gcéin.
I gCóngar i gCéin
near and far
**I gCóngar i gCéin**
Pádraig Standún.
Tráchtar ar a gcuairteanna i gcéin
their visits abroad are mentioned
Tráchtar ar a gcuairteanna i gcéin, ar na haíonna a bhíonn ar cuairt acusan abhus, agus ar laetha cinniúnacha a ré.
as tír i gcéin
from abroad
Ach oiread le Os Fillos A Coruña (ar scríobhas fúthu cheana féin), is iad an mhuintir dhúchais baill na gcumann seo, maille leis an gcorrdhuine eile as tír i gcéin.
i bhfad i gcéin
in far off climes
Is iomaí arm a ndeachaigh na Gaeil ag troid ar a shon i bhfad i gcéin.
roinnt le do mhuintir i bhfad i gcéin
share with your family abroad
D’fhéadfá do mhaidin Nollag a roinnt le do mhuintir i bhfad i gcéin.
dtír i bhfad i gcéin
a country far away
Bím ag labhairt le cainteoirí Gàidhlige go rialta anseo, agus tá cuid acu ag déanamh iarrachta ar an Ghaeilge a fhoghlaim uaimse fiú! Is iontach an rud é go bhfuil mé anseo i dtír i bhfad i gcéin ach go bhfuil an deis agam comhrá a dhéanamh i mo theanga dhúchais le muintir na háite.
abhus agus i gcéin
here and afar
Seile á caitheamh le céile comhraic, satailt anuas ar imreoir atá sínte ar an talamh, céile comhraic atá ar an talamh a chiceáil sa chloigeann, greim fiacaile a bhaint as céile comhraic, sin cuid de na coireanna a tharla ar pháirceanna imeartha abhus agus i gcéin le roinnt seachtainí anuas.
i gcóngar is i gcéin
far and wide
Is é an teachtaireacht is mó a thagann as na heachtraí seo ar fad dar liom ná go mbíonn údaráis spóirt, i gcóngar is i gcéin, atá freagrach as sábháilteacht imreoirí, faillíoch agus mífhreagrach rómhinic nuair a tharlaíonn drochghníomhartha ar pháirceanna spóirt.
i bhfad i gcéin
in far off places
B’fhéidir nach raibh an cur chuige sin sách ‘sofaisticiúil’ leis an mbua a fháil ar leithéidí Real Maidrid, Bharcelona nó Milan ar bhonn rialta, ach, ar an láimh eile, b’fhéidir go mba thábhachtaí do Ferguson na comharsana bradacha, Learpholl agus Manchester City ach go háirithe, a choinneáil faoi chois ná a bheith róbhuartha le foirne allúracha i bhfad i gcéin.
stair thír i bhfad i gcéin
history of a country far away
Croí an Scéil
======
“Sin rud a d'fhoghlaim mé i Kosovo mar thuig mé féin go raibh daoine sa mbaile nach dtuigfeadh mar ní féidir an teagmháil, an comhbhá, an tsuim chéanna a bheith agat i gcás stair thír i bhfad i gcéin ach tá suim ag gach duine sa scéal daonna, scéal duine amháin má tá siad in ann caidreamh a bheith acu le duine ar scáileán agus tuiscint níos leithne a fháil fríd sin.
i gcéin
afar
Spreagann an CLG mothú féiniúlachta is muintearais ní hamháin i gcóngar ach i gcéin chomh maith, rudaí atá thar a bheith tábhachtach go háirithe do dhaoine na linne seo atá in ísle brí de bharr iliomad fadhbanna le dífhostaíocht, cúrsaí óil, féinmharú, uaigneas agus eisimirce.
agus i gcéin
and abroad
Sa bhliain atá amach romhainn, leanfaidh mé le mo lán dhícheall a dhéanamh ar son leas agus fónamh mhuintir na hÉireann, abhus anseo sa mbaile, agus i gcéin, agus tá mé ag súil go mór leis an gCuairt Stáit ar na comharsana agus ar na cairde is gaire dúinn sa Ríocht Aontaithe i mí Aibreáin.
as tír i bhfad i gcéin
from a country so far away
Chuir muid ceist orainn féin, cad chuige a raibh oiread sin geana ag an bhean seo as tír i bhfad i gcéin ar an bhratach.
i gcéin agus i gcóngar
near and far
Go gearr i ndiaidh ceist na ndaoine ar a seachnadh pléascadh ar gach meán nuachta i gcéin agus i gcóngar, bhí mé ag caint le hiarchime poblachtach faoin cheist.
mhuintir na hÉireann i gcéin
the Irish abroad
Is é ábhar maíte an CLG faoin socrú seo go mbeidh ar chumas mhuintir na hÉireann i gcéin, go háirithe sa Bhreatain agus san Astráil, na cluichí úd a fheiceáil ‘beo’ (má tá siad sásta an táille chuí a íoc le Sky dar ndóigh) agus go mb’fhéidir go bhfeicfidh daoine eile sna tíortha sin cluichí na nGael á n-imirt agus go meallfaí lucht féachana breise i measc mhuintir na dtíortha úd.
i gcríocha i gcéin
in foreign climes
Reicimis a bhfuil le roinnt againn i réimsí físe i Londain agus i gcríocha i gcéin, mar nílimid gan chairde i dtíortha thar lear ná i dtíortha atá lasmuigh de dhomhan an Bhéarla.
i gcéin is i gcóngar
far and wide
Scaip cáil Balenciaga i gcéin is i gcóngar agus bhí leithéidí mháthair Bhanríon na Spáinne á ngléasadh agus ina chleithiúnas aige roimh i bhfad.
dtíortha níos faide i gcéin
countries further afield
B'anseo a d'fhág an t-aos óg slán ag cairde is ag gaolta sular imigh siad siad chun na héiginnteachta san Oileáin Úr nó i Sasana nó i dtíortha níos faide i gcéin.
níos faide i gcéin
further afield
Thaistil sé go forleathan agus thug sé léachtaí ar chúrsaí ealaíne ar fud na hEorpa agus níos faide i gcéin.
i gcéin is i gcóngar
far and near
Beidh cur síos sa tsraith nua seo ag an dinnseanchaí iomráiteach Mearbhall Ua Piacháin ar áit-ainmneacha i gcéin is i gcóngar.
i gcéin is i gcóngar
far and near
Déanann an dinnseanchaí iomráiteach Mearbhall Ua Piacháin cur síos in altanna na sraithe seo ar áit-ainmneacha i gcéin is i gcóngar.
cén tír aineoil i bhfad i gcéin
what strange far away country
Ní bheadh a fhios ag duine cén tír aineoil i bhfad i gcéin as a dtáinig duine éicint de do shinsear.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
