as ar fáisceadh é
from which he was bred
B'ionann é agus laoch de chuid an GAA a bheith dúnmharaithe, ionsaí ar an duine agus ionsaí ar an chultúr as ar fáisceadh é.
a shíolrú
to breed
"Tá iarracht réamhbheartaithe ar siúl ag an Indinéis le muintir Phapua Thiar a ghlanadh ó dhromchla an domhain, agus glúin nua a shíolrú a bhfuil craiceann geal acu agus gruaig dhíreach orthu.
meascach
half-breed
Is minic a labhair sé san am a chuaigh thart ar an dóigh ar tugadh "meascach" air agus é ina ghasúr.
"sheirbhísí" síolraithe
breeding 'services'
Bhí gach duine thar a bheith sásta mar nuair a cinneadh deireadh a chur le saol rásaíochta an chapaill, bhí ansin luach an-ard ar fad ar "sheirbhísí" síolraithe an chapaill chéanna.
An rud atá sa bhun bán, tá sé sa bharr glas.
What's bred in the bone comes out in the flesh.
"An rud atá sa bhun bán, tá sé sa bharr glas.
áit a síolraíonn siad
where they breed
Ansin scaipeann siad fud fad chósta na hÉireann, sula dtagann siad ar ais ar feadh tamaillín i mí Aibreáin ar a mbealach ar ais go Ceanada, áit a síolraíonn siad .
Is iomaí áit ina bpóraítear leoin
lions are bred in many places
Is iomaí áit ina bpóraítear leoin, agus ina dtugtar deis do thurasóirí “siúl” leis na hainmhithe seo.
pórú
breeding
Tugtar frithghiniúint do na leoin ionas nach mbeidh pórú i gceist.
séasúr síolraithe
breeding season
Is maith an rud gur cuireadh comhairle orm roimh ré hata a chaitheamh! An séasúr síolraithe a bhíonn ann i Meitheamh agus bíonn na geabhróga an-bhuartha faoi na scalltáin, a ritheann thart achan áit ar an talamh.
séasúr síolraithe
breeding season
Is maith an rud gur cuireadh comhairle orm roimh ré hata a chaitheamh! An séasúr síolraithe a bhíonn ann i Meitheamh agus bíonn na geabhróga an-bhuartha faoi na scalltáin, a ritheann thart achan áit ar an talamh.
pór
breed
Nochtadh pór eile ar fad polaiteora de dheasca ghlámaireacht na mboc óg, pór nach n-aithneodh seanfhondúirí ar dhul Martin Corry, is nach sásódh iad ach oiread.
sa gcaoi go mbeidh stoc póraithe acu
so that they will have breeding stock
I Victoria, tá feilméaraí ag cur a gcuid beithíoch go dtí an Tasmáin, in ainneoin costas $100 an ceann a bheith ag baint leis, sa gcaoi go mbeidh stoc póraithe acu nuair a bheas deireadh leis an triomach.
shliocht
breeding
”
Ceapaim go mba é an sóisialach as Dún na nGall, Peadar O Donnell a dúirt go mba de shliocht graibéara gach tiarna talún.
a fuineadh agus a fáisceadh sinn
we were bred and brought up
Ba ó na gnáthdhaoine - a itheann a ndinnéar i lár an lae - a fuineadh agus a fáisceadh sinn.
pórú
breeding
Tosaíonn rónta ag pórú ag trí bliana d’aois nó ag ceithre bliana d’aois.
mianach
breed
Réitíonn siad go maith leis an mianach eile fosta – an rón beag.
rud a théid chun faid, théid sé i bhfuaire
familiarity breeds contempt
”
Bhí an teilifís in Éirínn radacach ó bunaíodh í i 1961 agus bhí ról lárnach aici i bhforbairt na tíre ach an rud a théid chun faid, théid sé i bhfuaire agus de réir mar a théann tú i dtaithí ar rud is é lú an tionchar a bhíonn ag an rud agus is lú an draíocht a bhíonn ag baint leis.
rugadh agus a tógadh
born and bred
In Ard Eoin a rugadh agus a tógadh Íosa Mhic Giolla Mháire, an bhean a rinne cur síos ar a teacht i méadaíocht sa cheantar sin mar an t-am ba shona riamh ina saol.
mar stócach a fuineadh agus a fáisceadh sa Ghaeltacht
as a youth born and bred in the G.
Cén fáth gur i mBéarla a bhí sé ag cumadh mar stócach a fuineadh agus a fáisceadh sa Ghaeltacht?
“Is ag déanamh aithrise a bhí mé ar na ceoltóirí mór le rá ag an am.
Nach mór a bhí siad mar mhianach
weren’t they a large breed
Nach mór a bhí siad mar mhianach? Nach láidir calma balcánta a bhí siad mar shíolaicme? Nach dorcha agus doilbhir agus dubhach a bhí siad mar phobal?
Ag meabhrú mar seo dó féin a bhí sé nuair a tháinig sé go teach Enda, agus b’in é an fear féin ina sheasamh ina pháirc féin in aice lena theach féin, agus a mhuintir féin thart air.
mar shíolaicme
as a breed
Nach mór a bhí siad mar mhianach? Nach láidir calma balcánta a bhí siad mar shíolaicme? Nach dorcha agus doilbhir agus dubhach a bhí siad mar phobal?
Ag meabhrú mar seo dó féin a bhí sé nuair a tháinig sé go teach Enda, agus b’in é an fear féin ina sheasamh ina pháirc féin in aice lena theach féin, agus a mhuintir féin thart air.
de mhianach measctha
of a mixed breed, mongrel
Níl aon teorainn leis an mbá agus an gean atá againn dár gcairde is dílse, idir alsáiseacha agus huscaithe, púdail nó síotsúnna agus mura bhfuil tú in ann rogha a dhéanamh idir na coileáin sin, is féidir madra de mhianach measctha a aimsiú gan stró.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
