Tá ceo ar do chuid súl ag an ghrá seo
This love thing has you blinded
"
Tá ceo ar do chuid súl ag an ghrá seo, a ghasúir.
Ionnach nár bhain an dath buí a bhí ar bhallaí an halla radharc na súl de Nell
the yellow colour on the hall wall almost blinded Nell
Ionnach nár bhain an dath buí a bhí ar bhallaí an halla radharc na súl de Nell.
caolsráid chaoch
blind alley
Ach tá an seandearcadh ag na heasaontóirí poblachtánacha go fóill agus is é mo bharúil go bhfuil siad ag dul suas
caolsráid chaoch (mar a déarfá sa Bhéarla) agus má leanann siad ar aghaidh go mbeidh níos mó fulaingthe neamhriachtanaí ann.
dall
blind
Baineann *Delbaran *le teifeach óg ón Afganastáin, agus baineann *The Colour of Paradise* le buachaill beag
dall nach bhfuil a athair á iarraidh.
an chruitire dhaill
the blind harpist
Má bhí cumas speisialta aige sa cheol clasaiceach agus grá aige d'achan chineál ceoil ar domhan, bhí áit speisialta ina chroí do chuid ceoil
an chruitire dhaill Toirdhealbhach Ó Cearbhalláin.
doirse caocha
blind, walled-up doors
"Mhol mé dó cúpla milliún euro a chomharthú fá choinne doirse úra a chur isteach i dtithe polaiteoirí:
doirse caocha, gan boscaí litreacha ar bith, sa dóigh nach mbeidh féicheamhain ábalta seansonraisc a sheachadadh fríd na doirse agus muid i mbéal na Nollag.
dallóga
blinds
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
daoine dalla
blind people
Tá plandaí ann a mhothaíonn mar a bheadh cleití ann, nó a bhfuil boladh nó fuaim speisialta acu, ar féidir le
daoine dalla a bheith ag obair leo.
dallóga
blinds
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
ball dall
blind spot
B'éigean dó a mhuinéal a chasadh siar chomh fada agus a thiocfadh leis, leathshúil a bheith aige ar an bhealach mhór agus ar an scáthán le déanamh cinnte nach raibh ag teip air "
ball dall" ar bith a fheicéail.
na cruiteoirí dalla
the blind harpers
"Sa tseanaimsir, bhíodh filí ag dul thart leis
na cruiteoirí dalla agus d'aithrisíodh siad a gcuid filíochta, scil ar leith ar ndóigh.
dallóg ingearach
vertical blind
Ciallaíonn an focal *"celosia" *
dallóg ingearach, comhla fiarach nó éad.
go hiomlán dall
totally blind
Tá Ed
go hiomlán dall, ach tá tréad gabhar aige agus tugann sé aire dóibh.
ar na stoic stárthacha
blind drunk
Ní hamháin gur leithscéal maith é gan na dea-rúin a choinneáil má bhí sibh
ar na stoic stárthacha ag am a scríofa, ach cuidíonn staid na meisce le *Foinse *a léamh.
Ceann dearg a bhainfeadh an dá shúil asat
a red one that would blind you
Ceann dearg a bhainfeadh an dá shúil asat, ceann dubh a d'fhóirfeadh go breá do thórramh agus ceann dúghorm a dhéanfadh gnaithe breá.
caochta ar meisce
blind drunk
"Nílimid ag iarraidh go mbeadh leithscéal ag éinne steiréitíopa a shamhlú linn," a dúirt Éireannach fir amháin a bhí
caochta ar meisce, sail éille ina lámh chlé aige, fidil sa lámh dheas agus leipreachán ina phóca aige.
dá mo dhallú
blinding me
*
Gluais • Glossary
grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun
dá mo dhallúblinding me
sócúlachcomfortable
go diansmaointeachextremely thoughtful
mar is dual dóas it usually does
scáthannashadows
ag atswelling, expanding
in aice an chaibinéidbeside the cabinet
ag siotgháiresniggering
fá dtaobh deabout it
aitstrange
ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination
searmanasceremony
chóir a bheithnearly
ag druidim liomapproaching
dá freagairtanswering her
go drúisiúillustfully
ag teannadh liomgoing close up to me
ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her
fireannmale
i dtólamhalways
marcaíocht ar rudaíto ride things
leasrachathighs
de shíor dá mo leanstan thartalways following me around
chomh tógtha sin liomso taken with me
ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me
dá tochas féinscratching herself
ag casachtáilcoughing
dá mhacasamhail seolike this
ag goillstean ortbothering you
drochspionna bad mood
bulógloaf
corruairsometimes
buanchairdefriends for life
gliondarjoy
faoi smachtunder control
bosca na mbréagánthe toy box
go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in
brionglóid ar dóigha great dream
corroíchethe odd night
smúitdust
gníomhaction
rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness
dóighiúilgood-looking
aibíripe
a cuid murnán beag bánher little white ankles
osnasigh
ag barr a malaíat the top of her brows
smigeadchin
toradhfruit
a scoilteadhwhich was split
stán mé uirthiI stared at her
mo chuid lochtannasamy faults
íomháimage
Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.
bhí an ghrian á ndalladh
the sun was blinding them
Fá láthair bhí siad i mbarr teaspaigh an lae agus
bhí an ghrian á ndalladh agus ann ach go raibh siad plúchta ag an teas sa charr.
Chomhairle Náisiúnta na hÉireann do na Daill
National Council for the Blind of Ireland
Téann sé ag rothaíocht chuile Dhomhnach lena chairde, agus gach samhradh téann sé ar shaoire rothaíochta leis an gcumann *Blazing Saddles *ar mhaithe le hairgead a bhailiú do
Chomhairle Náisiúnta na hÉireann do na Daill.
dallóg
blind
Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!*
Gluais • Glossary
á fhoilsiúbeing published
gnó turasóireachtatourism business
músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened
ailt nuachtáinnewspaper articles
faillcliff
seilbhpossession
contúirtídangers
bagairtíthreats
creathán fuachtaa cold shudder
fainicwarning
foláireamhnotice, warning
deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey
go fuarchúiseachindifferently
buillí croíheartbeats
anáil an tsonaisthe breath of happiness
seargthawithered
iachallcompulsion
fíricífacts
breacthawritten down
rianmark
d'aon ghnódeliberately
blúire páipéirpiece of paper
luaitementioned
tarraiceándrawer
stán síshe stared
imlíneoutline
scáilshadow
gortcultivated field
cruthanna dubhablack shapes
ag corraí go bogmoving gently
sceacha aitinnfurze bushes
céadfaísenses
ar tinneallon edge
doircheachtdarkness
ina glaicin her hand
leiceanncheek
á shlíocadhstroking it
pollairí a sróineher nostrils
b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them
istoícheat night
ina comhluadarin her company
folamhempty
dul i dtaithí arget used to
cuachta go clutharnestled comfortably
fál cosantaprotective fence
fothramnoise
gíoscáncreaking
ag tnúth lelooking forward to
brat teolaíwarm covering
an tsíorgheonaílthe continuous droning
ag dul thar bráidpassing by
cloig rabhaidhalarms
sianaílwhining
otharchairr ag scréachaílambulances screeching
pléascáinexplosives
gleo cogaíochtathe noise of war
ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood
éalúto escape
amhrasdoubt
easpa fuaimelack of noise
tranglamclutter
ina sámhchodladhsleeping soundly
cliotaráilclattering
macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep
pluidblanket
ag siosarnachrustling
a fallaing oícheher night gown
taobh leisbeside it
sciathánwing
dallógblind
duibheblackness
crónánhumming
leataopen
an bunalt údthat original article
carnánpile
béicscream
ag stánadh isteach uirthistaring in at her
ag faire uirthilooking at her
á slogadhswallowing her
spléachadhglance
sceonmharterrifying
trí choiscéimthree steps
scréachscream
rith sé léiit occured to her
cur síos ceartproper description
ag tochailt isteach intidigging into her
tanaíthin
camcrooked
go tostachsilently
ag fairelooking
ar diúitéon duty
Ag baint lán na súl aisti.
a dhallfadh thú
which would blind you
Gluais • Glossary
carógblack-haired woman
airdheed
míchinniúintill fate
caidéisinquisitiveness
frigháireslight smile
ní shamhlófáyou wouldn't imagine
cár go cluaisgrin to the ears
go réchúiseachin a laidback way
geolánfan
glinnclear, distinct
a dhallfadh thúwhich would blind you
ceirdtrade
an rud ar dheacra greim a fháil airthe thing that was difficult to get hold of
súimínsip
fiosrúinvestigating
ar a thóirlooking for him
geoindrone, hum
boladh a allais féin chuigethe smell of his own sweat coming to him
cuideachtacompany
leigheassolution
díbholaíochdeodarant
ceist oidhreachtaquestion of inheritance
os cionn cláirlaid out (dead)
uisce reoiteiced water
a thuairimseanhis opinion
prochógahovels
drochfháistinebad prophecy
buagift
tairbhebenefit
ar nós cuma liomindifferently
a shúile sáite i ngile na cathrach amuighhis eyes staring at the whiteness of the city outside
marfachdeadly
ag dul don éag mar cháchgoing the way of all flesh
beathalivelihood
bean feasafortune-teller
go frimhagúilmockingly
ag ceilt na seanscéine uirthihiding the old terror from her
beag beann ar bhrothallindifferent to heat
anamsoul
an dea-scéalthe good news
an drochscéalthe bad news
á pholladhstabbing him
a ghéaga leata faoi chosa an domhainhis legs open under the feet of the world
ní dhéanfadh sé lá difir dósan
it wouldn't make a blind bit of difference to him
Thiocfadh leis a bheith ina shuí suas go dtí an dá shúil i stúr agus
ní dhéanfadh sé lá difir dósan.
dall ar
blind to
Tá a súile
dall ar an bhealach atá siúlta ag poblachtánaigh le 20 bliain anuas.
dall
blind
Mhol Brian go gcuirfí féile phíobaireachta ar siúl in ómós don phíobaire
dall as cathair Ard Mhacha, William Kennedy.
dall
blind
Ní bhfuair an fear óg – nach raibh baint ar bith aige le grúpaí paraimíleatacha – bás, ach beidh sé
dall an chuid eile dá shaol.
Déanann an caitheamh tobac dall thú
smoking makes you blind
D'iarr an Dr Kelly ar Rialtas Shasana an fógra “
Déanann an caitheamh tobac dall thú” a chur ar bhoscaí toitíní, ach mhaígh siad nach dtiocfadh leo é sin a dhéanamh gan comhaontú a bheith ann leis na rialtais eile sa Chomhphobal Eorpach.
i gcaochán dall a n-aimhleasa náisiúnta
in the blind boghole of their national harm
Go háirithe nuair a bhí tromlach na muintire i mbaol titim isteach
i gcaochán dall a n-aimhleasa náisiúnta!
Ní raibh aon dabht riamh ann, dar le Dev, ach gur fearr a thuig sé leas an phobail ná mar a thuigeadar féin é.
ag éirí caoch.
getting blind.
Cén chaoi a bhfuil sibh inniu?
Peadar: Beo ar éigean, agus thú féin?
Peaitín: Maraithe, a mhac, maraithe ag rith i ndiaidh bitseachaí bodógaí ó mhaidin is gan a’m ach dhá sheanchois is maide agus Rex bocht atá
ag éirí caoch.
cionn is go raibh Neilí dall
because Neilí was blind
Bhíodh oícheanta airneáil ann agus is dócha
cionn is go raibh Neilí dall ní dheachaigh sise amach chuig na damhsaí agus na rudaí a dtéadh daoine eile chucu.
dall
blind
Ag labhairt leis na meáin, dúirt saighdiúir amháin, an Ceannaire Craig Lundberg (21) as Aintree, a chaill a dhá shúil nuair a bhuail RPG é, go raibh sé níos fearr a bheith
dall ná a bheith marbh: “I won't lie to anyone.
dall dá bharr sin.
blind as a result of that.
Cuir i gcás, an fear álainn sin, an mac is sine a bhí ag Joe (Jackie Heaney), fear a raibh diaibéiteas air agus a bhí
dall dá bharr sin.
na daill
the blind
TuarascáilTháinig tuarascáil Varney amach an tseachtain seo agus bhí
na daill ag dúil go ngearrfadh an tiarna an ráta cháin corparáidí ó thuaidh.
caochspota
blind-spot
Chuir an timpiste iontas orm – cén dóigh nach bhfaca an bhean leoraí mór mar sin ag teacht ina treo? Agus cén dóigh nach bhfaca an tiománaí an bhean?
caochspotaD'inis mé an scéal do chara de mo chuid, Dave, a bhí ina thiománaí leoraí ar feadh na mblianta.
do mo dhalladh.
blinding me
Soilse na gcarranna eile
do mo dhalladh.
caoch
blind
Ina áit sin, brúfaidh siad ar aghaidh, cuirfidh siad an locht ar an tír seo amháin agus fanfaidh siad
caoch ar imní an phobail Eorpaigh.
Ní raibh radharc na súl aige
he couldn't see, i.e. he was blind
Ní raibh radharc na súl aige ach d'fheicinn i gcónaí é ag ócáidí Slógadh, suite go ciúin ag éisteacht go grinn le gach aon nóta a canadh nó a seinneadh le linn an chomórtais.
atá dall ar fhoghraíocht na teanga
who are blind to the phonetics of the language
Agus na céadta míle ag foghlaim na Gaeilge in Éirinn agus i gcéin, is dócha gurb ann do go leor daoine atá eolach ar an bhfocal scríofa, ach
atá dall ar fhoghraíocht na teanga (nó bodhar uirthi, is dócha!).
caoch dearóil
blind drunk
Bhíodh Éamonn Ó Doornail againn ar feadh tamaill; ansin bhí Caoimhe Ní Lion againn ar feadh
tamaill bhig; bhí Leamh Ó Cuinneagáin againn ar feadh cúpla uair an chloig; agus ar na saolta deireanacha seo, tá Balor ag fáil litreacha forbhannacha ón Dochtúir Seosamh Mac Muirí, ag áitiú air gan aon tagairt a dhéanamh dó féin nó d’eagarthóir sealadach ar bith eile, agus ag bagairt batrála ar Bhalor bocht
caoch dearóil má dhéanann sé amhlaidh.
dallóga
blinds
Ach cad chuige na
dallóga, agus cad a bheidh ar siúl sa seomra dorcha sin? Seans gur léiriú, b’fhéidir, ar theip spioradálta na brionglóide móire sóisialaí atá sa scannán seo.
dearg ar meisce
blind drunk
Deireanach istoíche,
dearg ar meisce in Ascaill Dhumhach Thrá.
dall
blind
Mhair Cearbhallán (mar a thug an cruitire
dall air féin) sa tréimhse 1670 go 1738.
dalla
blind
Bhí mé ag obair go deonach i Nantes an samhradh seo caite do charthannacht a bhí ag tabhairt cuairte ar sheanóirí, ar dhaoine a raibh fadhbanna acu, daoine
dalla agus daoine a chaill lúth na gcos agus mar sin de.
Neamhaird
blind eye, disregard
Neamhaird na Meán Béarla
Thar na blianta bhí an tAire Ó Cuiv i gcónaí sásta a thuairimí a phlé go hoscailte leis na meáin uile ach, den chuid is mó, ba iad na meáin Ghaeilge a thug an deis sin dó.
caochta leis an ól
blind drunk
Éiríonn sí
caochta leis an ól agus déanann sí sceith bhéil di féin, agus dar leis an athair, tá sí tar éis an teaghlach a náiriú.
dallta
blinded
Is léir go raibh Blair
dallta ag an chreideamh idirghabhála.
neamhaird a dhéanamh
turn a blind eye to
I ndiaidh na críochdheighilte, bhí siad sásta - dála Pháirtí an Lucht Oibre -
neamhaird a dhéanamh de Sé Chontae agus a raibh de leatrom ann.
Rón Dall
blind seal
Compántas a Bhíos Scéalach, Beidh sé Siúlach
================
Rinneadh an chéad léiríú d’An
Rón Dall i dTuaim i 2006 agus tá sé ag dul ó neart go neart ó shin i leith agus breis is dhá scór léiríú déanta acu.
dall ar fad
totally blind
Táimid
dall ar fad ar an dochar a dhéanann an dearcadh cúng áitiúil do shaol polaitíochta na tíre.
dallta ar
blind to
Is follasach an tubaiste maidir leis na Pailistínigh gan amhras, ach go dtí le gairid, bhí muintir an Iarthair
dallta ar an tubaiste seo ag a gcuid ciníochais agus claontacht na meán, dar leis.
ólta as bhur gcloigeann
blind drunk
- Bígí
ólta as bhur gcloigeann agus sibh i mbun pinn.
caochta na súl
the blind eye
Scaip cultúr
caochta na súl agus nós bronnta na gclúdach litreach ar fud an chórais riaracháin.
tsúil leathchaoch
a half-blind eye
Níl Sinn Féin leath chomh hoilte le hiar-Uachtarán cáiliúil dá gcuid, nach maireann, nuair ba nós leis an
tsúil leathchaoch a chaitheamh ar a chroí istigh chun mianta phobal Éireann a léamh ar a sháimhín só.
dall
blind
Bhí buachaill
dall ann, ball den lucht siúil agus cailín de bhunadh na Nigéire.
dall
blind
Bíonn siad
dall go minic ar na deacrachtaí a bhaineann le pobal ar leith.
beag beann ar chuspóirí uilíocha
blinded to universal aims
Dar leis, thainig sruthanna intleachtúla éagsúla i dteannta a chéile gan choinne ná chiall, go fiú díreach tar éis na Muirthéachta, iad araon ar thóir phríomhnamhaid an chomhphobail nua-aimseartha úrnua acu, an Gealt arís, na daoine sin gan smacht, gan anam, gan soineantacht, iad ar aon
beag beann ar chuspóirí uilíocha na Jacobins.
dalladh
was blinded
Ní mharaítí aon duine an chuid is mó den am, ach is iomaí fear, bean is páiste a loiteadh go dona, a
dalladh, nó a chaill leathlámh nó leathchos nuair a theilgeadh na hIosraelaigh sliogán den chineál sin le teach cónaí gan choinne, nó le teach i ndiaidh a chéile tríd na sráidbhailte.
amhail is go ndallfaí iad
as though it would blind them
Tá a n-aird siúd, an eite chlé, dírithe gach áit eile seachas ar Libia
amhail is go ndallfaí iad ach spléachadh ina leith an seal gairid.
tabhairt faoi deara a dhaille
to notice how blind
- (i) Céad chéim na foghlama is ea
tabhairt faoi deara a dhaille a bhí cách nach mór ar a raibh le titim amach dhá, trí agus ceithre bliana ó shin.
ina brat caoch
blinding with snow
An oíche
ina brat caoch.
a bheith dall ar
to be blind to
Níl aon leithscéal ag uascáin na hÉireann, tír a bhfuil an t-idirlíon sách coitianta,
a bheith dall ar na gnóthaí geilleagair tromchúiseacha atá ag titim amach thart timpeall orthu le blianta beaga anuas.
in éis an tsúil dall a thabhairt daofa
having turned a blind eye to them
Dá dtabharfaí an vóta dóibh, bheadh stuaim éigin leis an tseift seo agus muid ag impí cabhrach orthu, ach muid, ar an láimh eile,
in éis an tsúil dall a thabhairt daofa, sin scéal eile!
agus é beag beann beagnach ar
while he almost turned a blind eye to
Dhiúltaigh Lincoln íde speisialta a thabhairt dos na Stáit theas
agus é beag beann beagnach ar a gcuid tréas bunreachtúil, agus dhiúltaigh Andy an t-idirdhealú céanna a dhéanamh ina shearmóin.
Dall ag a gClaontacht Féin
blinded by their own prejudice
Dall ag a gClaontacht Féin
===========
Mar bharr ar an donas, is é ‘Bosporus’, ainm chaolas Iostanbúl, a thug údaráis na Gearmáine ar an meitheal bleachtairí a bhí i mbun an fhiosrucháin.
iomlan dall ar a bhuanna féin
completely blind to his own virtues
Anois, ní iarrann Markus faic ach a cairdeas uirthi; éisteann sé léi, ní hionann is éisteacht leis féin; tá sé ann de shíor di, seachas dó féin; níl oiread agus smut den mustar ag roinnt leis; is fíordhuine álainn macánta é; agus, b’fhéidir an tréith is treise ann, tá sé
iomlan dall ar a bhuanna féin.
Dall ar
blind to
Dall ar a Raibh le Tarlú
========
Glacaim leis gur ar phláinéad eile atáimid.
mistéir nach soilsítear bun ná barr di dúinn
mysteries about which we remain absolutely blind
Thuigeas ón gcéad chúig neomat ina cuideachta go raibh aithne agam uirthi ó chianaibh - aithne a shíolraigh ó cheann de na
mistéir nach soilsítear bun ná barr di dúinn - an chomhthuiscint nach bhfuil aon mhíniú ann di ach an rud a thagann anuas chugainn ó na sinsir - an t-ábhar sin a ritheann saor sa bhfuil, a luíonn domhain sa gcnámh agus nach feas dúinn i gceart a bhun ná a bharr ná a bhrí.
a raibh Delamare dall air
which D. was blind to
Chonaic na heachtrannaigh úd luach i gcuid lárnach dár gcultúr
a raibh Delamare dall air.
beag beann ar
impervious / blind to
Is é Matiullah Khan ceannaire an chúige agus tá córas feodach i bhfeidhm faoina stiúir,
beag beann ar chúrsaí daonlathais nó ar chearta daonna.
na ndall, na mbodhar, na mbalbhán
blind, deaf, dumb
Bhí an cúrsa ar oscailt do dhaoine a bhí ag múineadh, ar feadh trí bliana nó breis,
na ndall, na mbodhar, na mbalbhán agus achan chineál éalainge.
iomlán dall
completely blind
Bhíodar
iomlán dall, mar ba ghnách dóibh san am, ar ‘pheacaí’ an tsagairt ‘naofa’.
gcaitear an tsúil chaoch
a blind eye is turned
’Sí is téis d’Alex Gibney ná gurb é meon na Vatacáine, nuair is gá ‘causa nobile’ na hEaglaise Caitlicí Rómhánaí a chosaint, go
gcaitear an tsúil chaoch, ar gach leibhéal, ar ghníomhartha coiriúla drochbhuachaillí na cléire.
Port na bpúcaí dall
the blind man’s buff tune
Port na bpúcaí dall.
Shéamas Dall
Blind S. (Mac Cuarta)
Is léir do Raifteirí agus do
Shéamas Dall faoin dtráth seo, go bhfuil an seanchóras lofa a bhí i dtreis anseo in Éirinn caite críon agus nach bhfuil aon mhuinín ag an bpobal as feasta.
nach mbíonn siad sa ‘ceobháisteach dhlúth
where they’re not in the blind fog
Bíonn an geimhreadh fada againn, agus nuair a bhíonn samhradh fliuch ann go rialta fosta, bíonn siúlóirí ag lorg áit
nach mbíonn siad sa ‘ceobháisteach dhlúth.
dall fosta
blind also
Ansin bhí siad bodhar agus balbh – agus
dall fosta – nuair a bhí Enda agus A Lán Shattered ag plé Thuarascáil Bhliantúil na Seirbhíse Promhaidh, go háirithe brollach na tuarascála a bhain le measúnú agus bainistiú feidhmiúil ar chiontóirí agus le hathmheascadh iarchiontóirí.
faoina thaithí mar dhuine dall
about his experience as a blind person
com inár labhair Chris Downey
faoina thaithí mar dhuine dall ag gabháil a bhealaigh trína chathair.
dá ndaille iad
no matter how blind they are
Ciotaíl Chainte agus Loiceadh na bPáirtithe
=============
A bhuí den Uasal Ciotach, gabh mo leithscéal, Chittick, nuair a chuirtear an scéal chun seafóide uilig uilig, feictear do dhaoine,
dá ndaille iad an chuid eile den am, nach bhfuil stuaim sa deargnaimhdeas do theanga ar bith seachas a chéile.
caochspota
blind-spot
Ba é
caochspota mar seo ba chúis le timpiste bóthair a chonaic Tony Birtill le gairid.
dall ar
blind to
An té a eitlíonn isteach go Meiriceá agus atá
dall ar easpa chóras traenach mar is eol dúinn a leithéid in Éirinn é, tá sé i gcontúirt corrbhotún a dhéanamh ina chuid socruithe taistil i rith a sheal i Meiriceá.
ná cuirimis dallamullóg orainn féin i dtaobh srian aon pháirtí
let’s not blind ourselves with talk of party restraints
Tá saoirse ag polaiteoir a rogha bealaigh a ghlacadh os comhair na Dála dar le Muiris Ó Meara agus
ná cuirimis dallamullóg orainn féin i dtaobh srian aon pháirtí ar thoil aon Teachta Dála.