Gheofaí bealach.
A way would be found.
Gheofaí bealach.
Rinne tú do bhealach
you made your way
"
Rinne tú do bhealach" arsa bainisteoir na hoifige.
bealach an gharraí
thrown out
Nuair a cuireadh a raibh aois cait aige
bealach an gharraí thosaigh an glanadh.
a chead aici a bealach féin a dhéanamh
she could look after herself
Chuirfeadh sé deireadh ar an tábla agus
a chead aici a bealach féin a dhéanamh.
a bealach féin a sheoladh
go her own way
Bliain roimis sin bhí sé den tuairim go bhféadfadh agus gur chóir do Mheiriceá
a bealach féin a sheoladh; b'fhearr ina haonar í ná i ndrochchuideachta.
mura dtéid tú sa bhealach acu
if you don't get in there
"Ní dhéanfaidh tú maith, a Chiain,
mura dtéid tú sa bhealach acu," arsa seisean.
mo bhealach a dhingeadh
push my way
B'éigean dom féin
mo bhealach a dhingeadh trí na daoine le mo thicéad a dhéanamh bailí.
Bhealach Féich
Ballybofey
Tá Gleann Fhinne suite i gcroílár an chontae, i dtrátha ocht míle ó
Bhealach Féich agus deich míle ó na Gleanntaí.
bealach maireachtála
a way of living
Déarfadh an CLG gur slí bheatha spioradálta agus chultúrtha atá i gceist,
bealach maireachtála atá préamhaithe i measc an phobail.
ar bhealach a leasa
on the right course
Is iad sin na boic a chuirfeadh na himreoirí sacair sin
ar bhealach a leasa.
Ní raibh an dara rogha agam, ar bhealach
I had no choice, in a way
Ní raibh an dara rogha agam, ar bhealach.
bealach éalaithe
escape route
"
In ainneoin gur shínigh Trimble an conradh réamhphósta ar Aoine an Chéasta tá sé ag cuartú
bealach éalaithe ó shin.
a mbealach tónáisteach treampánach
their burdensome, difficult way
"
Tá Balor i mbun paidreoireachta cheana féin leis na seandéithe, le Crom an Chroí Chrua, le Lúgh na Lorgaí Leathana agus le Maloch na Másaí Móra, chun nach gcuirfidh muintir an Oireachtais i nGaoth Dobhair, nó na hiarrthóirí a dhéanfaidh
a mbealach tónáisteach treampánach go dtí an ceantar iartharach iargúlta sin, nach gcuirfidh siad olc ar na moltóirí agus nach gcuirfidh na moltóirí olc orthu siúd.
ar a bhealach bacánach bachallach abhaile
on his limp crooked way home
Tá súil ag Balor an tÍoltóir Ilteangach nach mbeidh an rud céanna le rá aige i mbliana agus a bhí le rá aige anuraidh agus é
ar a bhealach bacánach bachallach abhaile ón Daingean ina charbad: "Bhí an tErectus sin ina cockup!"
Nóta ón eagarthóir: Bhí an t-alt seo dhá uair chomh fada go dtí go ndeachaigh *highlighter *buí an phóicín cúil i mbun oibre.
ar bhealach cruthaitheach
in a creative way
"Bhí mé i gcónaí ag iarraidh mo shaol a chaitheamh
ar bhealach cruthaitheach ach de bharr thoil mo thuismithmeoirí, chuaigh mé i dtreo na heolaíochta.
ar bhealach na síochána
on the road to peace
Ach measann cuid mhór acu gurb í ceist na póilíneachta an bac is mó
ar bhealach na síochána.
formhór an bhealaigh
most of the way
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
ceithre bhealach chiorclacha
four circular routes
Is éard atá iontu seo ná
ceithre bhealach chiorclacha, idir 50 agus 70 ciliméadar an ceann, a théann thart timpeall Ghaeltachtaí Thír Chónaill.
bealach teilifíse Gaeilge
Irish language television channel
Tá muid faoi chomaoin acu sin a throid ar son Raidió na Gaeltachta, ansin Gaeilge ar an teilifís agus, ina dhiaidh sin,
bealach teilifíse Gaeilge.
trí cheathrú bealaigh
three-quarters way
Gearrann muid
trí cheathrú bealaigh síos í, sa dóigh is go mbeidh sí ábalta fás arís taobh istigh de sé mhí.
ar bhruach an bhealaigh mhóir
on the side (edge) of the road
A fhaid agus a bhí seo uilig ag dul ar aghaidh bhí fear an ghluaisteáin ghoirm ina sheasamh
ar bhruach an bhealaigh mhóir agus a cheann crom aige.
ar bhealach díreach nó indíreach
in a direct or indirect way
Tá tréithe láidre ailtireachta agus dealbhóireachta le brath ina saothar agus, gidh nach bhfuil an duine le feiceáil, tá "an corp" i láthair i gcónaí
ar bhealach díreach nó indíreach.
le meabhrú ar an bhealach chun cinn
to think about the way ahead
Bhí leathbhliain acu
le meabhrú ar an bhealach chun cinn - ná teipeadh orthu arís.
as an bhealach
out of the way
Is ceantar álainn é, nach dtéann na sluaite móra turasóirí ann, mar go bhfuil sé rud beag
as an bhealach, agus bhí eagla ar dhaoine dul ansin i rith na dTrioblóidí mar go bhfuil sé cóngarach don teorainn.
bealach na n-oilithreach
the pilgrims' way
Cóngarach go leor don séipéilín tá Casán na Naomh, is é sin
bealach na n-oilithreach a théann go dtí barr Chnoc Bréanainn.
ligthe chun bealaigh
made redundant
Deir siadsan gur tubaiste atá ann don tionscail iompair bóthair i dtuaisceart na tíre agus go mbeidh ar a laghad leath na dtiománaithe
ligthe chun bealaigh go gairid.
lena ruaigeadh as bealach
to drive them out of the way
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
bealach éalaithe
means of escape
Tríd is tríd níl aon dochar iontu agus is minic go dtugann siad pléisiúr soineanta agus
bealach éalaithe ó chuid den teannas agus strus a mbíonn orainn go léir déileáil leo ó lá go lá.
le faitíos go ndéanfaidís rud ar bith as bealach
for fear that they would do something wrong
Ní hamháin sin ach tá teagascóirí, bainisteoirí agus lucht eagraithe foirne faoi bhagairt agus faoi bhrú
le faitíos go ndéanfaidís rud ar bith as bealach, cuma cé chomh beag.
an bealach cosantach agus bealach an tséanta
the path of defensiveness and denial
Sa deireadh thiar, éireoidh le Breslin níos mó maitheasa a dhéanamh don Eaglais go fadtéarmach ná iad sin a shiúlann an seanbhealach céanna sin atá siúlta go minic,
an bealach cosantach agus bealach an tséanta.
cuireann Cudahy cor bealaigh air féin
Cudahy takes a detour
Go deimhin, agus an scéal á insint aige,
cuireann Cudahy cor bealaigh air féin agus déanann sé cur síos ar na córais faoi thalamh i mBostún agus i Londain.
ar bhealach éagsúil
in a different way
Ach smaoiníonn siadsan ar chaighdeán maireachtála
ar bhealach éagsúil.
bealach
route
Tá tú ag iarraidh iad a mhealladh chun
bealach nua a thosú ón mBaile Beag go Londain nó Manchain, chun cabhrú leis an lucht gnó áitiúil, chun turasóirí a thabhairt chun na háite, agus chun freastal ar an diaspóra Éireannach a thagann ar ais go dtí a gceantar dúchais ar a laethanta saoire.
chuir sé ar bhealach mo leasa mé
he set me on the right path
MÁNAS: Bhuel, em,
chuir sé ar bhealach mo leasa mé agus shocraigh sé nach bpeacóinn níos mó.
bealach isteach sa tionscal
a way into the industry
Ba é Gael Linn an t-aon eagras a bhí mbun scannánaíochta agus bhí an t-ádh orm
bealach isteach sa tionscal a fháil leo.
as go brách leis siar an bealach
off he went west
Chroch Bertie suas a threabhsar agus a mhisneach, d’fhág slán ag a chairde béalfhliucha i dTigh Fagan’s, agus
as go brách leis siar an bealach.
ar bhealach ionsaitheach
in an aggressive way
Na laethanta seo, agus Iarnród Éireann ag lorg breis airgid ón Rialtais chun a ghréasán féin a fhorbairt i gceart, b’ait an rud é dá bhfaigheadh Ryanair (namhaid cáiliúil “cur isteach” an Stáit) fóirdheontas chun dul in iomaíocht leis an traein
ar bhealach ionsaitheach, agus chun daoine a spreagadh le modh iompair a roghnú a bhfuil truailliú níos measa ag baint leis ná mar atá ag baint leis an traein.
bhealach cuí
legitimate means
Ach, mar sin féin, léiríonn an dóigh a bhfuil níos mó agus níos mó daoine ag fáil grá trí mheán na teicneolaíochta go bhfuiltear ag glacadh leis na seirbhísí déanta coinní ar líne mar
bhealach cuí le teacht ar chéile.
bhealach éalaithe
means of escape
Rud nach raibh súil leis san am, d’fheidhmigh an CC i rith an dara Cogadh Domhanda mar
bhealach éalaithe do Bhriotánaigh i mbaol, agus leanadh dá nglacadh isteach ina dhiaidh sin.
nach ndearna a dhath as bealach
who did nothing wrong
Ba shuarach an mhaise é aird a tharraingt ar an scoláire bocht seo
nach ndearna a dhath as bealach ach go raibh sé de mhí-ádh air gur mac é le duine de na dúnmharfóirí ba bhrúidiúla i stair na hÉireann.
ní léimfinn amach as a bhealach
I wouldn't jump out of the way
*
Gluais • Glossary
fríd ghloine dhorchathrough a dark glass
smúidmist, murkiness
bréagachfalse
is annamhit is seldom
mionrudaíminor things
doiléirvague
i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty
glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields
sin an tuigethat's why
ag stánadh amachstaring out
léanalawn
ag croitheadh a gcinnshaking their heads
íomhánnaimages
iontassurprise
machnamh ceartproper thinking
scáileánscreen
ag preabadhjumping
bladhaire coinnlea candle flame
eachtraíevents
chan éthat's not it
dá thairbhe sinbecause of that
rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things
ar bharr na mbeannon the cliff tops
an lá fá dheireadhthe other day
ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour
substaintsubstance
dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs
taoidetide
fiúntasworth
gníomhact
nó a mhalairtor the opposite
blaiseadhtaste
gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey
fuaimeanna fánachaoccasional noises
díoscadhcreaking
coiscéimeanna folmhaempty footsteps
stánadh fadaa long stare
craos na tineadhthe roaring fire
dromchlasurface
cha dtig liomI can't
cha dtig liom í á threorúI can't guide it
déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning
le rachtanna fiáinein wild fits
seileogaspits
sáthadh scinethe stabbing of a knife
aonarachsolitary
staidéarthalevel-headed
teas an phaisinthe heat of passion
breithbirth
a cheiltto hide
anáilbreath
is annamhit is seldom
fiúntachworthwhile
dathanna seachantachaelusive colours
goitsecome on, come here
neadrachanests
seanbhallógaíold ruins
deifrehurry
cha raibh faill aigehe hadn't the time
contráiltewrong
go brách síoraíever
ag déanamh iontaiswondering
i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing
stócach ógyouth
bodhardeaf
pian a fhuilstinto suffer pain
mo bheomy life
lena dhornwith his fist
le mé féin a chosaintto protect myself
ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way
cinneadhdecision
cinntídecisions
go fadálachslowly
chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made
déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate
cuideachtúilhelpful
athrú séasúrthe change of seasons
de ghlanmheabhairoff by heart
gialljaw
gobachprotruding
gruaig fhionnblond hair
dóighiúlachtbeauty
tarraingteachattractive
rud inteachtsomething
buaireamhsorrow
ag bruidearnaighthrobbing
coimhthíochstrange
idir barra na gcrannbetween the tops of the trees
ag iarraidh mairstin airtrying to live on it
nimhneachsore
bhlais mé an phianI tasted the pain
tchíthear domhit seems to me
go dianstrictly
samhailimage
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different
daonnachtaíhumanist
an cine daonnathe human race
bréanfoul
an bréantas a cheiltto hide the foulness
cumhráin bhréigefalse perfumes
lofarotten
gnásanna sóisialtasocial customs
béasamanners
seanseiteannaold sets
ag foscladhopening
ag scamhadhpealing
creatlachframe-work
creidbheáilto believe
scigdhráma an tsaoilthe farce of life
de réir mar atáthar ag dréimas is expected
táirgíproducts
caiteoir eiseamláireachexemplary spender
lúcháireachjoyous
teorainneacha luaisspeed limits
ag cailleadh foighdelosing patience
sceadamánthroat
mo bhrú folamy blood pressure
sciathánarm
go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could
comhairleadvice
díomádisappointment
sólassolace
lagmheasarthachtrather small amount
ag tochailtdigging
ar bhealach a leasa
on the right path
Dúradh freisin go raibh an pionós ródhian d’fhear óg a raibh seans maith go bhféadfaí é a chur
ar bhealach a leasa.
chuir mé cor bealaigh an-taitneamhach orm féin
I took a very pleasant detour
Mí an Mheithimh seo caite, agus mé ar mo bhealach ó Londain go hAlbain,
chuir mé cor bealaigh an-taitneamhach orm féin.
ar a mbealach ó dheas
on their way south
B’as Gleann Cholm Cille duine acu agus b’as Cill Charthaigh don fhear eile agus bhí siad
ar a mbealach ó dheas go Baile Bhuirne le freastal ar Chomórtas Peile na Gaeltachta.
cén bealach a vótálfadh ár Slánaitheoir
which way our Saviour would vote
Go tobann, tá na haerthonnta, agus leathanaigh litreacha na nuachtán, lán, agus gach fear agus bean mhire ag tagairt do shleachta éagsúla ón mBíobla mar chruthúnas ar
cén bealach a vótálfadh ár Slánaitheoir sa reifreann seo dá mbeadh sé beo.
chuir mé cor bealaigh an-taitneamhach orm féin
I took a very pleasant detour
Mí an Mheithimh seo caite, agus mé ar mo bhealach ó Londain go hAlbain,
chuir mé cor bealaigh an-taitneamhach orm féin.
bealach an chomhréitigh a leanúint
to follow the compromise route
Beidh a chuid comhairleoirí ag tathant ar Harper
bealach an chomhréitigh a leanúint – ar a laghad go dtí go mbeidh deis aige olltoghchán eile a ghairm agus an móramh sin a lorg amach anseo.
ar bhealach bhur n-aimhleasa
on the road to ruin
folachcovering
nochtnaked
slaitín saileachwillow rod
á lascadhthrashing her
ar chúl na gclaíochabehind the stone walls
an iarraidh seothis time
Cuardaitheoirí Rudaí AisteachaSearchers for Strange Things
saineolaitheexperts
ráflaírumours
cleamhnaitherelations by marriage
fireann nó baineannmale or female
a ndrioballtheir tail
ganntan olaoil shortage
stangadhstart
ag útamáilfumbling
ag cogarnaílchewing
gaibhte a chodladhgone to bed
sórt baoitea kind of bait
go mbéarfaidís airthat they would catch him
drochfhliúa bad flu
cragtha ceartbadly hit
cliabhrachchest
cáirseán aisteachstrange wheeze
duáinkidneys
ag fual ina threabhsarwetting his trousers
fliuchándrenching
eascainecurse
bá is múchadh airdrowning and smothering on him
cóir leighistreatment
seanmóirsermon
a rachthis outburst
a phaca diabhalyou pack of devils
ar bhealach bhur n-aimhleasaon the road to ruin
go bagrachthreateningly
fainicwarning
cúrfoam
ag gíoscángrating
i ngábhin a dangerous situation
collachcrude, fleshy person
scuaid tearraa splattering of tar
isteach ina chlabinto his mouth
bealach éalaithe
means of escape
Nílim á rá gurb é spórt an leigheas, nó an íocshláinte ar gach galar agus tinneas, ar strus agus ar theannas, ach sílim gur féidir a rá go bhfuil suaitheadh coirp go maith don duine óg agus don seanduine araon agus go dtugann spéis agus rannpháirtíocht i gcúrsaí spóirt
bealach éalaithe agus faoiseamh don duine ó strus an tsaoil.
ar bhealach inteacht
in some way
” Bhí gach aon teachta i nDáil Éireann ar scoil ag na mná rialta, nó faoina dtionchar
ar bhealach inteacht nuair a bhí siad óg.
an bealach ar caitheadh le hiománaithe Thír Eoghain agus an Chabháin
how the hurlers of Tyrone and Cavan were treated
Cáineann an GPA
an bealach ar caitheadh le hiománaithe Thír Eoghain agus an Chabháin.
an t-aon bhealach éalaithe
the only escape route
”
Ba é seo
an t-aon bhealach éalaithe a bhí fágtha aige.
dul ar an ionsaí mar bhealach cosanta
to attack as a means of defending
Sílim féin go raibh meon speisialta ag an bhfoireann sin ina leith féin; an cur chuige a bhí acu ná
dul ar an ionsaí mar bhealach cosanta agus níos mó cúl a fháil ná an freasúra.
na scórtha bealach le bia a réiteach
scores of ways to prepare food
Thug siadsan leo a gcuid bia féin freisin agus
na scórtha bealach le bia a réiteach agus ba ghearr go ndeachaigh sé i bhfeidhm ar dhaoine nach raibh in ann *wok* a litriú, gan trácht ar a úsáid, tamall beag roimhe sin.
cúpla dosaen bealach
a few dozen routes
Measann Boeing nach bhfuil ach
cúpla dosaen bealach ar domhan a bhfuil go leor paisinéirí orthu chun A380 a líonadh – ó Londain go Nua-Eabhrac, go Tóiceo nó go Singapore, mar shampla – agus go bhfuil eitleáin níos lú oiriúnach do roinnt mhaith de na bealaí eile.
ar bhealach níos suaimhní
in an easier manner
Táthar ag súil, nuair a thaitneoidh an ghrian ar Farnborough i mí Iúil 2008, go mbeidh fadhbanna Airbus réitithe, go mbeidh sé ag eitilt níos tapúla agus
ar bhealach níos suaimhní arís.
ar bhealach a leasa
on the right path
Tá na mílte leabhar le ceannach sna siopaí na laethanta seo a bhfuil sé mar sprioc acu cur ar chumas daoine eagar ceart a chur ar a saol agus iad a chur
ar bhealach a leasa.
le bealach a aimsiú
to find a way
Úsáidtear dathanna go minic mar aidiachtaí radharcacha le cur síos a dhéanamh ar ghiúmar duine agus is é an bunsmaoineamh sin a spreag grúpa eolaithe ó na Stáit Aontaithe agus an Bhreatain
le bealach a aimsiú chun ealaín a léiriú a athraíonn de réir mar a athraíonn dreach an duine atá á breathnú.
bealach iarainn na ndíog
the iron way of the ditches
Ar ár gcéad lá, chuaigh muid suas Sas de Mezdi (2,727 méadar) ar an Via Ferrata delle Trincee (
bealach iarainn na ndíog).
ar bhealach níos struchtúrtha
in a more structured way
Ba bhreá liom díriú ar mo chuid seinnte
ar bhealach níos struchtúrtha ná mar atá ar siúl agam le tamall.
Is cuimhin liom an bealach a ndeachaigh sin i bhfeidhm orm.
I remember the way that made an impression on me.
Is cuimhin liom an bealach a ndeachaigh sin i bhfeidhm orm.
ar bhealach na léitheoireachta.
on the path of reading.
Aoisghrúpa eile atá anseo aici in *Vortex* – páistí – ach d’fhóirfeadh an leabhar d’fhoghlaimeoir fásta a bhí go díreach ag tosú
ar bhealach na léitheoireachta.
ar bhealach mothálach;
in a sensitive way;
Is creatlach de charachtar é gach duine ach ní hionann sin agus a rá nach gcuirtear inár láthair iad
ar bhealach mothálach; cuirtear agus ar bhealach gonta bríomhar leis.
ar bhealach scaoilte agus saor.
in a loose and free way.
Chuir Pissarro ina luí air dathanna níos gile a úsáid agus roimh i bhfad bhí sé ag úsáid fíordhathanna gan truailliú agus ag péinteáil
ar bhealach scaoilte agus saor.
ar bhealach ciallmhar
in a sensible way
Pléann Mac Uistín le gnéithe éagsúla shaol an Phiarsaigh
ar bhealach ciallmhar agus caibidlí ar nós: “Tús an Róid”; “Eagarthóir Neamheaglach”; “An tOideachasóir”; “An Scríbhneoir”, srl, le fáil ann.
ar crith ar bhealach armónach lena chéile.
shaking in a harmonious way together.
Nuair a bhíonn gach rud ag obair i gceart lena chéile bíonn an veidhlín agus na sreanga atá air, an bogha, agus fiú an veidhleadóir féin, agus iad ar fad
ar crith ar bhealach armónach lena chéile.
is gá cabhrú leo bealach a fháil
they need to be helped to find a way
Daoine fásta nár imir spórt le fada ach a bhfuil fonn orthu tabhairt faoi chineál éigin rannpháirtíochta i spórt arís,
is gá cabhrú leo bealach a fháil chun é a dhéanamh.
ar bhealach diamhrach, ait
in a mysterious, strange way
Tá an dá uirlis go hiomlán as tiúin lena chéile ach
ar bhealach diamhrach, ait oireann an ceol go hiomlán don ócáid.
ar bhealach beagáinín difriúil.
in a slightly different way.
Ach is fiú féachaint ar cheist na foirne ab fhearr
ar bhealach beagáinín difriúil.
ar bhealach a aimhleasa
on the right path
“Tusa a chuir an Sáirsint Glas
ar bhealach a aimhleasa scór go leith bliain ó shin?”
“Admhaím é agus ní shéanaim é,” arsa Diarmuid.
cén bealach a sheinn sé
what way he played
Ba mhaith liom a cheapadh go gcabhródh sé leo codladh na hoíche a fháil seachas a bheith ag dúiseacht i lár na hoíche ag iarraidh a dhéanamh amach
cén bealach a sheinn sé a leithéid seo nó a leithéid siúd.
ar bhealach fíornádúrtha
in a extremely natural way
Tá cúrsaí ar ardchaighdeán á soláthar ag Sabhal Mòr Ostaig agus ag Ionad Chaluim Chille; bíonn idir léann, spórt agus spraoi i gceist, agus neartaítear an caidreamh lenár gcomharsa Ghaelach
ar bhealach fíornádúrtha ar an gcaoi sin.
ar bhealach níos éifeachtaí.
in a more effective way.
Caithfear bealaí a aimsiú leis an spórt a chur chun cinn agus na cluichí a fhógairt
ar bhealach níos éifeachtaí.
a mbealach cumarsáide
their communications route
D’éirigh cúrsaí ní ba mheasa ansin de bhrí go raibh
a mbealach cumarsáide gearrtha.
bealach isteach thollán na ngiollaí agus na gceardaithe
the entrance to the servants' and tradesmens' tunnel
Is teach príobháideach é, ach tá
bealach isteach thollán na ngiollaí agus na gceardaithe le feiceáil - tá sé ag dul ó bhóthar duilleogach go dtí an teach.
ar íocadh a mbealach amach
whose way was paid out there
Cá raibh na Gaeil? Cá raibh an mhuintir
ar íocadh a mbealach amach le bheith ag seinm cheol na hÉireann agus ag spalpadh Ghaeilge na hÉireann?
“Smaoinigh mé ar phlean.
mura rachainn an bealach as gaiste
if I didn't go the quickest way
Seicteachas a bheadh ann, dar liom,
mura rachainn an bealach as gaiste fríd an cheantar clúiteach dílseach.
ar bhealach tragóideach
in a tragic way
Nuair a d’éalaigh an file Sylvia Plath ón saol seo
ar bhealach tragóideach sa bhliain 1963, d’fhág sí oidhreacht shaibhir filíochta agus próis ina diaidh, a thug léargas brónach ar a saol truamhéalach cráite.
Leath bealaigh fríd an mhí,
half way through the month
Leath bealaigh fríd an mhí, fógrófar stiúrthóir úr ar Oireachtas na Gaeilge.
ar bhealach diaganta,
in a godly way,
Cuireadh Adolf Hitler i láthair
ar bhealach diaganta, mar shlánaitheoir na Gearmáine, a bhí ansin i measc na ndaoine trí oirchill Dé.
ina bhealach féin
in his own way
Níl mé ag rá, gan amhras, nach bhfuil cead ag ceoltóir a chuid ceoil a thaifeadadh agus a dháileadh
ina bhealach féin agus, leis an bhfirinne a rá, níl fadhb ar bith agamsa leis na ceoltóirí atá ag iarraidh na lipéid cheirníní a thréigean.
ar an bhealach
on the way
Thóg sé fiche bomaite agus bhí sí
ar an bhealach go dtí an otharlann ag 11.
ar bhealach a n-aimhleasa.
leading them astray
Micí Ó Leery is cúis leis an tír seo a chur sa chac agus múinteoirí na tíre a chur
ar bhealach a n-aimhleasa.
ar bhealach fisiúil
in a visual way
“Buntáiste ollmhór dúinn is ea é nach bhfuil Gaeilge aige, mar sa gcaoi sin, is féidir leis a chinntiú go gcuirfear an seó i láthair
ar bhealach fisiúil a thuigfidh chuile dhuine.
déantar an seó a fhorbairt ar bhealach orgánach
the show is developed in an organic way
Cé go mbíonn scríbhneoir i gceist,
déantar an seó a fhorbairt ar bhealach orgánach freisin.
ag cuidiú leis na páistí dul bealach a leasa sa saol.
helping the children to go the right way in life
Le cothrom na Féinne a thabhairt dóibh siúd a raibh baint acu leis an bpolasaí asamhlaithe, chreid a bhformhór go raibh siad
ag cuidiú leis na páistí dul bealach a leasa sa saol.
go mbeidh bealach a leasa i ndán dóibh?
that the right road will be ahead of them in life
Ní fheadar an é sin an fáth a raibh sé ag iarraidh a bheith páirteach in “Work Experience” agus “Joy in the Hood”? An é go dtuigeann sé cás na n-íochtarán agus go dtuigeann sé go maith má tharlaíonn dóibh casadh áirithe ina saol
go mbeidh bealach a leasa i ndán dóibh?
“Mar is eol duit, tá gaolta agam in Éirinn, agus dúirt mé le mo thuismitheoirí gur dheas liom teacht anseo chun mo chuid oideachais a chríochnú.
bhealach díspeagúil
pejorative manner
Is geall le* Rapid Revision on Issues pertaining to the Irish Language* é an saothar seo, ach ní ar
bhealach díspeagúil a deirim sin agus tá súil agam nach gcuirfidh an cur síos olc orthu siúd a bhí bainteach leis.
ar an mbealach traidisiúnta.
in the traditional manner
Ní féidir "dul chun cinn" a thabhairt air sin, agus an oiread sin léitheoirí fós ag léamh nuachtán
ar an mbealach traidisiúnta.
ag déanamh a mbealach go lonrach
making their way resplendently
**************************************************************
Bhí súile an domhain dírithe ar mhaithe agus ar mhóruaisle thionscal na scannán ar an 24 Feabhra agus iad
ag déanamh a mbealach go lonrach suas an cairpéad dearg chuig an Kodak Theatre in Hollywood le freastal ar an searmanas bronnta is mó cáil ar domhan.
ar bhealach níos éasca
in an easier way
Tá Déan Féin É mar chuid lárnach den saol na laethanta seo, agus creid é nó ná creid, is féidir úsáid a bhaint as an idirlíon chun leaideanna a aimsiú a bheidh ina gcuidiú duit agus tú ag iarraidh an obair a dhéanamh
ar bhealach níos éasca – agus níos saoire.
ní gá go mbeadh aon cheo as bealach déanta acu,
they don't need to have done something wrong,
Mo ghraidhin iad!
Tarraingíonn bainisteoirí aird agus raic orthu féin go minic, agus
ní gá go mbeadh aon cheo as bealach déanta acu, fiú.
nach raibh dada as bealach déanta aige.
that he had done nothing wrong.
Iarradh ar Teddy éirí as a phost, ach dhiúltaigh sé ar an ábhar gur ceapadh é de réir an phróisis a bhí leagtha síos agus ar an ábhar
nach raibh dada as bealach déanta aige.
pé bealach is mian leis,
any way he likes,
Mar gheall ar stádas agus ar thaithí Trapattoni, is féidir leis labhairt leis na himreoirí Éireannacha
pé bealach is mian leis, rud nach raibh Brian Kerr nó Steve Staunton in ann a dhéanamh.
ar bhealach éigin aisteach!
in some strange way!
Arís, an rud a luaigh mé: d’fhéadfadh sé a bheith dainséarach! D’fhéadfadh sé titim as a chéile! Faighim sásamh as sin
ar bhealach éigin aisteach! Agus an rud seo faoi go leor Fraincise a fhoghlaim le bheith ábalta déileáil le fadhb ar bith a thiocfadh chun cinn.
ar bhealach nach bhféadfaí tabhairt faoi
in a way in which it couldn't have been undertaken
Mar sin féin, cé gur féidir liom clár a dhéanamh anois
ar bhealach nach bhféadfaí tabhairt faoi cúig bliana ó shin – a bhuíochas sin ar an teicneolaíocht – beifear den tuairim i gceann cúig bliana eile gur ceamara de chuid na Clochaoise é an Sony
HVR A1E atá agam faoi láthair.
a léiríonn bealach eile
which show another way
Ach tá fiúntas ag baint le siamsaíocht – tá fiúntas i rudaí a osclaíonn do chuid súl, a spreagann ceisteanna agus
a léiríonn bealach eile le smaoineamh ar chúrsaí, nó bealach eile le rud a chur in iúl.
dá ndéanfaí í a reáchtáil ar bhealach ní ba phroifisiúnta.
if it was run in a more professional way.
SnaG
Ceapadh é ina bhainisteoir ar Sheachtain na Gaeilge, ar phost páirtaimseartha é ag an am, agus thuig sé an poitéinsiúil a bhí ag baint leis an bhféile ó thaobh líon na ndaoine a d'fhéadfaí a mhealladh chuig an teanga lena linn
dá ndéanfaí í a reáchtáil ar bhealach ní ba phroifisiúnta.
bealach éalaithe
escape route
Is gá go mbeadh an toil pholaitiúil ann agus
bealach éalaithe a mheasann an dá thaobh a bheith ina bhua dóibh féin.
ar a mbealach abhaile
on their way home
Bhí coimhlint ar siúl i Ruanda ó 1990, ach cuireadh tús leis an marú ar mhórscála i mí Aibreáin na bliana 1994 tar éis “aerthionóisc” inar maraíodh uachtaráin Ruanda agus na Burúine
ar a mbealach abhaile ó chainteanna síochána.