na cathanna céanna
the same battles
Tá na cathanna céanna le troid acu agus atá ag Gaeltachtaí beaga eile lena gcultúr a thabhairt slán, ach tá ag éirí leo é sin a dhéanamh.
cogadh dearg
a right battle
"Seo," arsa Síle, "siúlaigí libh sula mbeidh cogadh dearg idir an bheirt seo.
cogadh dearg
a right battle
"Seo," arsa Síle, "siúlaigí libh sula mbeidh cogadh dearg idir an bheirt seo.
éide chatha
battle armour
Ba phíosa gualainne é den éide chatha a bhí ar Ned Kelly, an ceithearnach coille ba mhó cáil sa tír, nuair a gabhadh é in Glenrowan in 1880.
chathanna glórmhara
glorious battles
Agus scéalta fá chathanna glórmhara á n-inse cois teallaigh, ní iontas ar bith go raibh an míleatachas ina ábhar spreagtha ag daoine nuair a iarradh orthu troid ar son a muintire.
Cath na Bóinne
the Battle of the Boyne
Bhí fir as Gleann Fhinne ag Cath na Bóinne i 1690 nuair a bhuaigh Liam Oráiste ar arm an Rí Séamas II.
ag snámh in aghaidh easa
fighting a losing battle
An bhfuilimid ag snámh in aghaidh easa.
choimhlint
battle
Ar ndóigh, caithfidh muid fanacht go dtí an chéad olltoghchán eile, ach meastar go mbeidh seasamh láidir Trimble in éadan Shinn Féin ina chuidiú aige sa choimhlint leis an DUP agus táthar ag tuar go mbeidh an dá pháirtí aontachtacha cothrom i ndiaidh an toghcháin sin.
chun seanchathanna a athchruthú
to recreate ancient battles
Tá siad ar nós daoine a ghléasann iad féin mar Lochlannaigh nó mar Ghaeil chun seanchathanna a athchruthú.
ag fógairt catha
proclaiming battle
Is é an chéad rud eile a mbeadh dúil ag an léitheoir leis sa scéal ar léamh na n-abairtí tosaigh sin dó - ós rud go gcastar Bullaí Mhártain air agus é ag imeacht as baile ag fógairt catha ar shaol sin an rince nár casadh ar an léitheoir go fóill - go léireofar sa scéal contrárthacht a bheith fada buan idir an dá ghné de shaol Bhullaí Mhártain, idir saol an bhaile agus saol an rince.
cath
battle
Teachta Dála agus iar-aire é Eoin Ryan, fear ó chúlra meánaicmeach i ndeisceart na cathrach a raibh a athair agus a sheanathair roimhe beirt lárnach i bhFianna Fáil.
ag corraíocht leis an ghaoth
struggling/doing battle with the wind
Is léir gur bhuail néal codlata iad beirt i ndiaidh na caismirte uilig nó fán am a dtáinig siad chucu féin arís bhí an fharraige ina blár cothrom agus ní creidfeadh duine ná deoraí go raibh siad ag corraíocht leis an ghaoth níos lú ná uair roimhe sin.
cathanna inimirce
immigration battles
"Seo an chéad uair nach raibh muid ábalta fadhb chomh mór seo a shárú," a deir Siobhan Dennehy, bean a bhfuil neart cathanna inimirce troidte aici ó bhí na hochtóidí ann.
ag troid cath laochta
fighting an heroic battle
Is minic a ritheann sé liom go bhfuil siad ag troid cath laochta.
ag troid cath laochta
fighting an heroic battle
Is minic a ritheann sé liom go bhfuil siad ag troid cath laochta.
cath
battle
”
Tá sé tógtha le cúrsaí pleanála faoi láthair, ach beidh ceist éigin eile ann amach seo, nuair a bheidh an cath seo troidte aige.
sa bhearna bhaoil
into the breach of battle
D’iarr sé orthu dul isteach “sa bhearna bhaoil” in athuair, mar a rinne siad mar shaighdiúirí de chuid Óglaigh na hÉireann, a dúirt sé.
Cath Thaobh an Bhogaigh
the Battle of the Bogside
Tá “Cath Thaobh an Bhogaigh” agus an bhatráil a tugadh do phobal náisiúnach Dhoire beo fós i gcuimhne mhuintir na cathrach sin.
láithreáin chogaidh
battle sites
Agus é ina ghasúr óg, bhéarfadh a uncail é chuig láithreáin chogaidh ar nós Ypres, Verdun agus La Somme.
cath Chionn tSáile
the battle of Kinsale
Ba ghearr le tubaiste náisiúnta ar aon dul le cath Chionn tSáile an toradh i gcoinne na hEilvéise i bhfianaise a raibh á thuairisciú i nuachtáin, agus ar stáisiúin raidió agus teilifíse na tíre.
sa mbearna bhaoil
in the breach of battle
Cé nach raibh ann ach fear óg, ba é a sheas sa mbearna bhaoil don bhainisteoir, Mickey Harte, nuair a theastaigh lánchúlaí nua.
sa bhearna bhaoil
in the breach of battle
Is fíor go ndeachaigh sé i gcontúirt a anama, gur sheas sé sa bhearna bhaoil arís agus arís eile chun agallaimh agus scéalta nuachta a fháil; ach is beag an méid atá déanta aige i gcomparáid lena bhfuil agam féin daoibh an tseachtain seo, a léitheoirí.
gháir chatha
battle cry
Bunaíodh as muintir na hÉireann iad 150 bliain ó shin i Nua-Eabhrac, faoin mana atá mar gháir chatha acu go fóill, "Faugh A Ballagh," mana a fheictear scríofa ar a mbratacha go fóill.
Cath Ghort na Lonta Dubha
the Battle of the Field of Blackbirds
Creach oscailte
=======
Téann fréamhacha na caismirte seo siar chomh fada le Cath Ghort na Lonta Dubha i 1389.
láthair an tseanchatha
the site of the old battle
Agus cliarlathas na hEaglaise Ceartchreidmhí mar acalaithe spioradálta lena thaobh, thug Milosevic óráid nimhneach uaidh a thiomáin breis is milliún Seirbiach le báiní ar láthair an tseanchatha.
liúireach fhiáin troda
wild yelling of battle
Slógaí a bhí teasaí go maith nuair a thugadh “Broy Harriers” Fhianna Fáil agus “Léinte Gorma” Chumann na nGaedhal fána chéile le bataí, doirne agus liúireach fhiáin troda!
Insealbhaíodh Dúbhglas de hÍde, a raibh glactha leis mar iarrthóir aontaithe idir na páirtithe uilig, mar chéad Uachtarán na hÉireann.
láthair an chatha ab fhuiltí den chogadh sin
the site of the bloodiest battle of that war
Múnla is ea an t-éirí amach do nach mór gach
réabhlóid náisiúnta ó shin i leith, ach cad mar gheall ar an gcogadh cathartha? Cén rian a d'fhág sin ar Mheiriceá? Thugamar cuairt ar Gettysburg, láthair an chatha ab fhuiltí den chogadh sin, chun níos mó a fhoghlaim faoin gcogadh agus faoin eachtra féin.
gur thit an cath amach
that the battle occurred
I ndáiríre, b’in an fáth gur thit an cath amach in Gettysburg – b’fhurasta na saighdiúirí a mháirseáil ann ar na seacht mbóthar mhóra a tháinig isteach go dtí an baile.
ar gháir chatha Gaelach
on an Irish battle-cry
Deirtear go bhfuil an t-amhrán “A Rush and a Push and the Land is Ours” bunaithe ar gháir chatha Gaelach a dtagraítear di i ndán de chuid Speranza (máthair Oscar Wilde).
lena gcéilí comhraic
with their opponents in battle
A réasúnaíocht: má chuireann arm Mheiriceá Coinbhinsiún na Ginéive ar leataobh agus iad ag déileáil lena gcéilí comhraic, ní chaithfear puinn níos fear leosan má ghabhtar iad i gcath.
ní chaithfear puinn níos fear leosan má ghabhtar iad i gcath
they won't be treated any better if they're caught in battle
A réasúnaíocht: má chuireann arm Mheiriceá Coinbhinsiún na Ginéive ar leataobh agus iad ag déileáil lena gcéilí comhraic, ní chaithfear puinn níos fear leosan má ghabhtar iad i gcath.
athachtú cathanna
battle enactments
”
Tá Mark agus Paul ina mbaill de Ghild Eorpach an Chomhraic Stairiúil, dream a bhíonn páirteach go minic in athachtú cathanna.
nuair a cheiliúrann dílseoirí Cath na Bóinne
when the loyalists celebrate the Battle of the Boyne
Bhí an 12 Iúil ag teacht, nuair a cheiliúrann dílseoirí Cath na Bóinne, agus bhí an caisleán maisithe le bratacha.
ina throid reatha
a running battle
“Bhí sé ina throid reatha san áit ar feadh na mblianta.
i gcath
in a battle
Deirtear gur faoi thalamh a d’imigh na Tuatha Dé Danann nuair a cloíodh iad i gcath le muintir Aimhirgin.
go bhfuil an cath áirithe sin caillte
that that particular battle is lost
Bíodh sin amhlaidh, is dócha go bhfuil an cath áirithe sin caillte agus is fearr aithne ag daoine air mar “Phádraig” agus gurbh fhearr, i bhfianaise lucht léitheoireachta an leabhair seo, cloí leis an leagan coitianta.
tá tús curtha leis an gcath,
the battle has begun,
“I gcás an bhithsféir, a éiceachórais, tá tús curtha leis an gcath, ar a laghad.
cathanna
battles
Troideadh cathanna i Manhattan aimsir na Réabhlóide, creid nó ná creid.
láithreán an chatha.
the site of the battle.
Is féidir siúlóid a dhéanamh go láithreán an chatha.
níl an cath caillte fós.
the battle isn't lost yet.
Nach féidir? An féidir? Ná bíodh imní oraibh a mhuintir Chónra na Gaeilge, níl an cath caillte fós.
Cath na sléibhte
battle of the mountains
**Cath na sléibhte**
De réir na Maorach, ba dhéithe agus laochra iad na sléibhte i lár an oileáin thuaidh.
cuireadh tús leis an gcath,
the battle began,
Ansin cuireadh tús leis an gcath, le toirneach, tuar ceatha cloiche agus rachtanna feirge uathu uilig a mhair ar feadh laethanta fada.
chuig comórtas chath na mbannaí.
to a battle of the bands competition
Tá muid ag breathnú ar amaidíocht Jack Black sa scannán *The School of Rock *agus é ag tógáil scaifte páistí scoile chuig comórtas chath na mbannaí.
sa chath.
in the battle
Chuir sé ina luí ar a mhac ceithre bliana déag d’aois páirt a ghlacadh sa chath.
ag achrann is ag bruíon le chéile go leanúnach
in constant battle
Bhí baill áirithe den fhoireann ag achrann is ag bruíon le chéile go leanúnach agus d’éirigh cúrsaí chomh holc sin sa deireadh go raibh ailt sna nuachtáin náisiúnta, fiú, faoi chúrsaí ansin.
áit a dtroidtear na mórchathanna talmhaíochta agus iascaireachta
where the major agriculture and fishing battles are fought
***Míbhuntáistí:* **Tá amhras ar go leor faoi mar gheall ar go síleann siad nach bhfuil a dhóthain taithí bainte amach aige san Aontas Eorpach, áit a dtroidtear na mórchathanna talmhaíochta agus iascaireachta faoi láthair.
Chath
battle
Más fíor do Boutros-Ghali, cén fáth nach raibh na Stáit Aontaithe agus an Bhreatain ag iarraidh stop a chur leis an gcinedhíothú? Deirtear go minic go raibh drogall ar na Meiriceánaigh dul isteach i dtír Afracach eile mar gheall ar Chath Mogadishu, eachtra “threampánach”, inar maraíodh ocht saighdiúir déag, a tharla sa tSomáil sa bhliain roimhe sin (http://www.
cathanna sráide
street battles
Agus lucht an pháirtí ag argóint eatarthu féin in International Amphitheatre, Chicago, bhí póilíní i mbun cathanna sráide le lucht agóide ar fud na cathrach, agus ar ndóigh, craoladh an t-ainriail seo go léir beo ar an teilifís.
Cath Thaobh an Bhogaigh
The Battle of the Bogside
He then failed to take action such as control over security following the Burntollet Bridge ambush in January 1969 and he failed to ban the Apprentice Boys march in Derry on August 12 1969, even though he said he opposed it taking place,"
Thosaigh an pharáid seo Cath Thaobh an Bhogaigh agus bhí McNamara i nDoire ó 11 Lúnasa.
gháir chatha
battle cry
Ní tharlaíonn rud ar bith ar feadh bomaite uafásach go dtí go n-éiríonn cineál de gháir chatha agus tarraingítear na príosúnaigh nochta amach duine ar dhuine le smísteáil fhíochmhar a fháil agus iad ar na ceithre boinn ag dul suas an dorchla.
gcomhrac
battle
Seachas dul i gcomhrac ar son saoirse mar a dhéanaidís, is ar son na marthana atá siad ag troid anois.
ghleo
battle
Ní insíonn an ceamara bréag, mar a deir an seanfhocal, ach tá conspóid ar bun anois faoi iontaofacht pictiúr clúiteach amháin a ghlac Capa a thaispeáineann mílísteoir Spáinneach ag rith síos le fána á scaoileadh le hurchar agus é ag titim sa ghleo.
mhachaire chatha
battle field
Is pictiúr íocónach é an ‘Saighdiúir ag Titim’ ach deir an léachtóir José Manuel Susperregui nár glacadh é ar an mhachaire chatha i Cerro Murianao, mar a chreidtear, ach in áit tuaithe eile darb ainm Llano de Banda, cúig míle fichead ar shiúl.
comhrac
battle
‘Is é an teoiric atá agam, go ndeachaigh Capa go Espejo mar go raibh a fhios aige go raibh comhrac ann.
a riastartha
his battle warp, spasm
Le linn a riastartha, léimeadh a ‘lúan láith’ amach as a chloigeann agus thugadh aghaidh in airde spéire.
cath
battle
Oilithreacht Cholm
De réir na staire, bronnadh an t-oileán ar Cholm Cille nuair a bheartaigh sé dul ar deoraíocht tar éis cath fuilteach Chúil Dreimhne (sa bhliain 561), ar bhraith sé féin ciontach as, i mbealach nach dtuigim, ach tugadh breith air:
Mona beith briathra MolaisiGun crois os Áth Iomlaise, Nochon fhuicfindse re mo lindSaeth nó galar a nÉirind.
cogadh
battle
I láthair na huaire, tá cogadh ollmhór ar siúl sa Pháirtí Poblachtach idir na mionghrúpaí go léir do cheannaireacht an pháirtí, agus ní léir go fóill cé aige a bhéas an bua.
Cath
battle
In iarthar na Cathrach, thart ar 40 nóiméad ar an traein ó Ardeaglais Notre Dame i gceartlár Pháras, atá an baile St Germain-en-Laye.
chatha
battle
Tá focail eile ar fáil sa Ghaeilge don ghnó céanna, focail a thagann ó réimse na saighdiúireachta agus an chatha ar nós ‘cafarr’ agus ‘ceannbheart’.
síorthroid
a constant battle
Ní miste dóibh siúd a shaothraíonn an tsíocháin cuimhneamh air sin: gurb ann fós dá leithéid d’olc agus go mbeidh síorthroid ina éadan.
cath
battle
Mar a dúirt mé ag Ard-Fheis Chonradh na Gaeilge an mhí seo caite, níl an cath caillte ná baol air.
cath
battle
An Ghaeilge Éigeantach
Bhíos im’ dhíograiseoir óg siar sna seascaidí nuair a troideadh an cath faoi Ghaeilge éigeantach.
éinín na gcéadta cath
survivor of many battles
Tá lucht leanta sacair an domhain fós faoi dhraíocht ag Diego Armando Maradona ach is beag acu, dar liom, a bhí ag súil go mbeadh ról baileach chomh lárnach ag éinín na gcéadta cath i bpríomhócáid spóirt an tsamhraidh seo.
páirc an áir
field of battle
Tá páirc an áir roghnaithe ag Sarkozy don chéad toghchán uachtaránachta eile.
buafar an cath
the battle shall be won
Le haontas agus le glór phobal na Gaeilge (agus cás cúirte i gcoinne na Roinne Oideachais agus Scileanna) buafar an cath seo, táim cinnte.
ina chogadh dearg
a rip roaring battle
Ba chuma leis na ‘barúin iarnróid’ faoi dhlíthe ná rialtais, agus bhí sé ina chogadh dearg eatarthu an t-am ar fad go dtí gur éirigh le rialtas Mheiriceá smacht a fháil orthu i 1907.
cófra cogaidh
battle chest
Síltear gur 'cófra cogaidh' a bhí i dTaisce Cuerdale, le híoc as ionsaí ar Bhaile Átha Cliath le seilbh a ghlacadh ar an áit arís.
Cath
battle
Níl sléacht 1641, Cath an Somme, Síniú an Cúnaint agus Parlaimint Phrotastúnach do phobal Protastúnach anois mar spreagadh ag na páirtithe Aontachtacha níos mó.
cath a throid
to fight a battle
Dá bharr sin, is beag a bhfaighidh aon phobal nach mbeidh in ann é féin a eagrú agus a chur chun cinn, agus a mbeidh ar a chumas cath a throid ar son acmhainní an stáit.
an cath bainte
the battle's won
Ó thaobh na miondíola de, tá sé soiléir le fada go bhfuil an cath bainte ag leithéidí Amazon agus gur gearr go mbeidh deireadh ar fad leis an tseansiopa leabhair.
cathanna luatha
early battles
Chuir Risteard na cathanna luatha ar son na Gaeilge san ollscoil sin agus bhain sé na cathanna luatha.
ag snámh in aghaidh easa
fighting an uphill battle
Creidim fós go bhfuil cuid den locht ar an gcúrsa Matamaitice sna meánscoileanna agus ar chaighdeán na múinteoireachta sa seomra ranga ach anois ceapaim gur sna bunscoileanna atá préamhacha na faidhbe lonnaithe: tá sciar áirithe bunscoileanna ann atá ag cliseadh ó thaobh múineadh na mbunscileanna uimhríochta do na daltaí agus tá na daltaí sin ag snámh in aghaidh easa nuair a théann siad isteach sa gcóras meánscolaíochta.
coimhlinte
battle
Ta Ali Abdullah al Saleh i Saudi anois, é gortaithe agus dóite tar éis ionsaí RPG ar a lárionad i Sa’ana ar an 3ú Meitheamh le linn na coimhlinte atá sa tír idir an dream Shi’ite a bhfuil ceangal acu le al Qaeda, agus iad siúd atá ag iarraidh cearta an daonlathais a bhaint amach.
ag snámh in aghaidh an easa
fighting an uphill battle
Cuireann sé argóintí na teanga Gaeilge os ár gcomhair agus cé go dtuigimid go léir na constaicí agus na buanna ar fad a bhaineann le labhairt na Gaeilge sa tír seo, pé sa Ghaeltacht nó sa Ghalltacht atáimid, agus cé go bhfuil cainteoirí Gaeilge ag snámh in aghaidh an easa don mhórchuid, cé go bhfuil sé sin ar fad ar eolas againn, tá rud éigin úrnua agus scléipeach, liriciúil, spreagúil, teann agus drámatúil cruthaithe ag Magan.
Chath
battle
Bhí parlaimint acu féin, in áit darbh ainm Thingwall (cosúil leis an Tynwald i Manann agus Dingwall in Albain) Tháinig teifigh eile as Éirinn go dtí an Cilgwri tar éis Chath Chluain Tarbh 1014.
gcath
battle
Ina leabhar breá, The Great War and Modern Memory, do cháin Paul Fussell na foinsí stairiúla traidisiúnta a d’úsáidtí de ghnáth chun uafás an Chogaidh Mhóir a scagadh; nuachtáin, díospóireachtaí parlaiminte, dialanna pearsanta, litreacha dar cuireadh abhaile ón gcath.
le hairm is le comhrac
by dint of arms and battle
Is ann do 'tor Breoghain' i gcónaí, faoin ainm 'La Torre de Hércules' (luaitear an túr le laochra lasmuigh den traidisiún Ceilteach leis!) ach mo léan Breoghan (nó go deimhin Hércules) féin, ní dhéanfadh a shlí isteach ann faoi láthair mura rachfadh sé le hairm is le comhrac.
pé ar bith faoi chathanna caide
whatever about football battles
Fillfidh na míoltóga ar an gcathair seo, ar ndóigh, agus caithfear dul i gcomhrac go glic leo an athuair; ach fillfidh lucht na peile, leis, agus pé ar bith faoi chathanna caide a fhearadh orthu siúd amach anseo, cuirfear fáilte mhór rompu chomh maith leis!
cailleadh le linn chath
killed in the battle
Ní furaist éalú ó scáth drúiseach Whitman agus úrscéal conspóideach Vidal The City and the Pillar (1948), nó na chéad chaibidilí dhraíochtúla sin ina chuid cuimhní cinn, Palimpsest (1995) a bhaineas lena ghrá geal do Jimmy Trimble, ógánach caillte an chúil cheangailte dár cailleadh le linn chath Iwo Jima i 1945.
Cath Taobh an Bhogaidh
The Battle of the Bogside
Níl mé ag rá gur chuir mé tús leis na Trioblóidí ach phléasc achan rud ansin agus thosaigh Cath Taobh an Bhogaidh.
Mhair an cath ar feadh
the battle lasted
"
Mhair an cath ar feadh thrí lá agus thrí oíche agus gach duine sa phobal diongbháilte nach mbeadh an bua ag an RUC a raibh oiread sin fuatha acu dóibh nó ag na Paisleyites a bhí ag cuidiú leo.
bhfuil tú ag snámh in aghaidh an easa
you’re fighting an uphill battle
**CF: An mothaíonn tú uaireanta go bhfuil tú ag snámh in aghaidh an easa.
bhfuil cónaí orthu i gCrios Cogaidh
they live in a battle zone
" Tá sé de rún ag lucht na ngunnaí cur ina luí ar dhaoine go bhfuil cónaí orthu i gCrios Cogaidh agus go gcaithfidh siad a bheith réitithe dó.
an comhrac
the battle
Bhuaigh Tarantino an comhrac mar go raibh an ceart aige.
ag snámh in aghaidh an easa
fighting an uphill battle
Admhaíonn Linda mar sin nach “gnáth-Phrotastúnach” atá inti agus tá sí ag snámh in aghaidh an easa go fóill agus an pháis atá aici don Ghaeilge.
mar a bheadh láthair chatha ann
like a battle field
Bhí barr an tsléibhe mar a bheadh láthair chatha ann agus na cosa ag imeacht ó na cnocadóirí cróga.
atá i lár cathanna le bia
who are in the middle of battling with food
“Tá na céadta teachtaireachtaí faighte agam ar Youtube ó fhir óige atá i lár cathanna le bia.
Tá cath caillte ag an ngluaiseacht ar son na beatha
the movement for the protection of the unborn has lost the battle
**SMM: Tá cath caillte ag an ngluaiseacht ar son na beatha.
den chomhrac sin
that battle
Níor leagadh an fothrach tar éis an cogadh áfach; caomhnaíodh í mar chuimhneachán buan den chomhrac sin agus tá cáil ar an áit sa chathair anois mar ‘*the bombed-out church*.
Tá an cath sin tugtha
that battle has been fought
Tá an cath sin tugtha agus tá súil ag an rialtas go gcoinneoidh Comhaontú Bhóthar Haddington srian ar chostas páidhe agus go gcuideoidh sé le feidhmiúlacht na státseirbhíse a fheabhsú.
tá siad sáinnithe i dtroid
they’re stuck in a battle
Rinne na meánmhúinteoirí a vótáil san ASTI an rogha mícheart, im’ thuairimse, agus anois tá siad sáinnithe i dtroid nach féidir leo a bhuachaint.
a thit sa ghleo
who fell in battle
Tógadh Iarsmalann Astrálach na gCogaí i gcorplár Canberra, an phríomhchathair, le hurraim a thabhairt dóibh siúd a bhí ar fiannas ar son na tíre i gcogaí éagsúla thar lear, ach go háirithe don 102,000 Astrálach a thit sa ghleo iontu.
san iliomad cath
in so many battle(s)
Ar ndóigh, bhí an-dáimh ag Éireannaigh leis an Spáinn agus bhí na Spáinnigh an-bhuíoch de na Gaeil a throid ar a son san iliomad cath agus mar gheall ar nasc ársa a maíodh idir an dá thír fríd Chlann Míleadh.
cath ríthábhachtach
a very important battle
Chomh maith, ba é Brown a bhain an cogadh idir an Airgintín agus an Bhrasaíl ar bunaíodh Uraguaí mar thoradh air agus a bhain cath ríthábhachtach a chuir bun faoi neamhspleáchas Buenos Aires.
teoranta do chathanna inmheánacha
limited to internal battles
Ach ní gá go mbeadh sé sin teoranta do chathanna inmheánacha sna heagrais Ghaeilge, nach mbeadh ina ábhar suime ach do dhornán beag daoine.
Ní Mór an Cath a Throid
the battle must be fought
An tír nach bhfuil in ann í féin a riaradh agus a rialú mar is ceart, cén chaoi a mbeadh sí aontaithe in uair na cinniúna? Cén chaoi a mbeadh sí in ann polasaithe fad-téarmacha éifeachtacha a chur le chéile?
Ní Mór an Cath a Throid
========
Is cinnte go bhfuil fórsaí cumhachtacha domhanda ag brú an daonlathais as a riocht.
ag snámh in aghaidh an easa
fighting an uphill battle
Le muinín na cathrach aistí caillte, thuig Marois go raibh sí ag snámh in aghaidh an easa.
den gclaonadh chun comhraic
of the tendency to do battle
Na Fo-Ghiolcairí
=====
Níl i scéal Bates ach blaisín amháin den gclaonadh chun comhraic atá ag borradh ar líne agus go minic ní bhíonn ach maslaí suaracha le feiceáil sna hargóintí is teasaí.
an cath ar son na Gaeilge
the battle for Irish
Dhá lá tar éis an cinneadh cinniúnach a bheith déanta scríobh Tomás Bán Ó Con Cheanainn, litir ag cara inar dúirt sé go raibh an cath ar son na Gaeilge san Ollscoil nua buaite agus lean sé air lena rá:
*“Hyde says it is the biggest and most momentous event in the history of the country of the past 200 years.
mblár catha
battle field
Tuigtear do Bhearnaí Ó Doibhlin go bhfuil an t-athmheas, in ionad an drochmheasa mar a bhíodh, ag muintir na hAstráile ar na sluaite saighdiúirí a fuair bás ar an mblár catha ag Gallipoli sa Tuirc in earrach na bliana 1915.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
