á mbánú
being emptied
"
An fhís atá ag Ó Cuív ná cabhrú leis na ceantair atá á mbánú ag an imirce forbairt agus fás.
bánaithe
deserted
I 1968, bhí an t-oileán bánaithe.
bánaithe
devastated, cleared out
Ní luaithe Leamh Ó Cuinneagáin ina Chathaoirleach ar Údarás na Galltachta ná Eastát Tionsclaíochta Ghí d'Ór bánaithe aige; muintir Ruibéar Mótair sportha spíonta, agus gan de leithscéal ag teacht ón Uascán Ó Cuinneagáin ach: " Níor chóir dóibh bheith ag déanamh mótar as ruibéar ar chor ar bith ar scor ar bith! Nach bhfuil a fhios ag an domhan mór gur as iarann a dhéantar mótair.
bánaithe
deserted
I bhfichidí na haoise seo caite, cuir i gcás, tháinig an péintéir tírdhreacha Meiriceánach Rockwell Kent chun cónaithe go Gleann Locha, atá suite in aice le port beag iargúlta taobh amuigh den Ghleann agus atá anois bánaithe.
tigín bánaithe
abandoned cottage
Is féidir le cuairteoirí siúl síos go dtí an tigín bánaithe dhá sheomra freisin.
á bhánú
being emptied
Go deireadh na seascaidí, bhí cuid mhór imirce ón taobh seo tíre go Sasana agus go Meiriceá ach níl an oiread sin ag dul thar lear anois, gidh go bhfuil an ceantar á bhánú mar nach bhfuil aon tionscal lonnaithe anseo atá fóirsteanach do dhaoine a bhfuil oideachas tríú leibhéal orthu.
beagnach bánaithe
nearly deserted
Ag tús na 1980í bhí an t-oileán beagnach bánaithe de bharr easpa seirbhísí agus de bharr neamhshuim an rialtais, agus bhog leath de mhuintir an oileáin amach le cónaí a dhéanamh ar an Fhál Carrach ar an tír mór.
ag bánú
emptying
D'fhéadfaí athrú as cuimse a dhéanamh ar chuid de na fadhbanna móra struchtúrtha atá ag tachtadh na príomhchathrach agus ag bánú na tuaithe.
le bánú
to be destroyed
Tá an tír ar fad taobh istigh den chiorcal sin le bánú agus muintir na háite le cur ar saoire go Guantanamo Cois Cladaigh.
cur leis na hiarrachtaí dul i ngleic le bánú na tuaithe
add to the attempts to tackle the depopulation of the countryside
Dá léireodh an Rialtas ceannaireacht áirithe sna cúrsaí seo, d'fhéadfaí foinsí beaga ioncaim agus cumhachta a scaipeadh fud fad chósta iarthar na hÉireann, cur leis na hiarrachtaí dul i ngleic le bánú na tuaithe sna ceantair chúlráideacha, agus dúshlán na mórchomhlachtaí ola a thabhairt.
Bhí coillte bánaithe aige
he had cleared forests
Bhí coillte bánaithe aige ag bualadh amach táillí seomraí do Shiobhán.
bánú daonna
human depopulation
Ní bhíonn a fhios agam cén taobh den bhalla a bhfuil siad anois – ach tuigtear duit an bánú daonna a d’fhulaing an chathair seo.
bánú daonna
human depopulation
Ní bhíonn a fhios agam cén taobh den bhalla a bhfuil siad anois – ach tuigtear duit an bánú daonna a d’fhulaing an chathair seo.
a bhánú ar fad
to clear out completely
*ooops! *– ach ní minic a bhíonn sé de phribhléid ag duine baile réasúnta mór a ghlanadh den léarscáil, a bhánú ar fad, díothú agus milleadh agus líomhadh a dhéanamh ar na céadta bliain de thraidisiún gallda.
bánú daonna
human depopulation
Ní bhíonn a fhios agam cén taobh den bhalla a bhfuil siad anois – ach tuigtear duit an bánú daonna a d’fhulaing an chathair seo.
bánú na ngleannta.
the glen clearances.
Ba thréimhse uafásach i stair Gharbhchríocha na hAlban é bánú na ngleannta.
bánaithe
depopulated
Agus nach mór an áis do leithéidí Shell, BP, Barrick Gold, De Beers agus Rio Tinto Zinc go bhfuil an talamh luachmhar seo bánaithe de thairbhe ghníomhaíochtaí lucht an tionscail chaomhnaithe?Is cosúil nach bhfuil ag éirí go hiontach le CFD fiadhúlra a chaomhnú ach an oiread.
mbánófaí
would be depopulated
Is cuimhneach liom go mbíodh muid ag dul thart ag casadh an rainn seo, a thug le tuiscint go mbánófaí an tír, nuair a thosófaí ag mealladh mhuintir na hÉireann, chun glacadh le postanna sa gceantar ba mhó tionscal ag an am sa Ghearmáin, an Rhur.
bánaithe
fleeced, robbed
Dáiríre, tá mé ag déanamh go síleann daoine go gcaithfidh taispeántas a bheith fada nó mothóidh an pobal go raibh siad bánaithe – ach foireann sé sa lá atá inniu ann go bhfuil rudaí mar seo néata – níl an fhoighne againn níos mó.
bánaithe
whitened
Rinne muid sceallóga de na prátaí – iad bánaithe san ola go dtí go raibh siad tréshoilseach – curtha ar leataobh, agus críochnaithe in ola a bhí níos teo ná an chéad bhabhta, nuair a tháinig na haíonna isteach ar an doras.
bánaithe
fleeced
“Siar libh go dtí an t-am nuair a bhí an Eaglais glan agus geanmnaí, bocht agus bánaithe, gan ceangal an tsaibhris ná an fhuarchrábhaidh.
bánú na tuaithe
rural depopulation
Tá bánú na tuaithe ar siúl le blianta fada chomh maith, agus meastar go gcuirfear leis an gclaonadh seo i ngeall ar an triomach a thit amach ní ba mhinice le fiche bliain anuas.
ag bánú
clearing out
Thosaigh, dá dheasca sin, na láir ag ciúnú agus ag bánú.
shráidbhaile bánaithe
deserted village
In aice leis an Chaol i Maigh Eo, thug muid cuairt ar shráidbhaile bánaithe.
bánaithe
bereft of people
Tá an chuid is mó d’oileáin na hÉireann bánaithe anois nó tá siad gannaithe go maith sa daonra, nó is líonmhaire stráinséirí isteach atá ina gcónaí iontu anois ná an seanbhunadh féin.
bánaithe
fleeced
Tá muintir bhocht thír na hÉireann bánaithe agat: tá Tubs agus Kenny agus Marian agus Miriam anois ar an trá fholamh, gan acu ach ón lámh go dtí an béal.
bhánú na tuaithe
the rural depopulation
Arsa Abdoulaye Dia, stiúrthóir an togra: “tá sé de chuspóir (ag an bhfál mór glas) srian a chur ar bhánú na tuaithe, beart a dhéanamh in aghaidh triomú na créafóige, an bhithéagsúlacht a chosaint, agus clár bia a thabhairt chun cinn”.
bheadh sé bánaithe inniubh
it’d be deserted today
Bheadh an áit seobh, bheadh sé bánaithe inniubh ‘ach go beag’ é sin.
bánaíodh an tuath
people deserted the countryside
Ó chéas drochthriomach oirthuaisceart na Brasaíle sa 1970í agus sna 1980í, bánaíodh an tuath agus d’fhás ceantair bhochta ollmhóra timpeall ar na mórchathracha – na favelas.
Roimh bhánú an lae
before daybreak
Feiceann Súil Ghlas Mullach Glas
=============
Roimh bhánú an lae mar sin bhí muid ag leanstan na lóchrainn gheala suas sleasa géara na Corcóige agus muid fós leath inár gcodladh.
bhí an áit bánaithe ag an imirce
the place was emptied by emigration
Bhí Gaeltacht Chonamara dílis do Fhianna Fáil ó 1932 i leith, ach b’fhacthas don ghlúin óg a raibh baint acu le Cearta Síbhialta gur bheag an mhaith, ach a mhalairt, a rinne an dílseacht sin: bhí an áit bánaithe ag an imirce mar nach raibh mórán saothrú le fáil ann; ní raibh uisce i mórán de na tithe; ní raibh mórán áiseanna poiblí ar fáil don aos óg ach an oiread.
oirthuaisceart na tíre i bánaithe gceantar
the northeast of the country in the deserted region
Agus tá oirthuaisceart na tíre i bánaithe gceantar Bhrandenberg.
Bánú agus Gormú Ceantar
whitening / emptying and blackening of areas
Bánú agus Gormú Ceantar
============
Go híorónach, b'é teacht na ngluaisteán céanna a thug seans do lucht an Chine Ghil an pobal Gorm a fhágáil ina ndiaidh.
an tuath a bheith bánaithe
the country being emptied of people
Na 'Bamberger' seo, b'as Bayern iad, agus tar éis an chogaidh a raibh an Caisideach bocht páirteach ann, de bharr an tuath a bheith bánaithe, cuireadh slua den treibh sin go dtí ceantar Phoznań, áit a bhí curtha faoi chois ag na Prúisigh fada fíochmhara.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
