spás atá á 'roinnt'
space being 'shared'
net/)) ag cuir an choincheapa de spás atá á 'roinnt' ag daoine éagsúla i bhfeidhm.
na feachtais atá á n-eagrú acu
the campaigns that they are organising
ie/)) lán d'eolas faoi na feachtais atá á n-eagrú acu.
a laghad atá athraithe
how little has changed
Feiceann sise na fadhbanna sa chóras sláinte, agus labhrann sí fós faoi stailc na n-altraí cúpla bliain ó shin agus a laghad atá athraithe ó shin.
atá uait
that you need
"
An bhfuil an Eaglais as tiún leis an ngnáthphobal? "An cheist is tábhachtaí ná 'Cén bhaint atá ag an Eaglais le mo shaol? Cad atá ag teastáil uaim chun saol iomlán a bheith agam?' Má tá tú ámharach agus gach rud atá uait agat nuair a theastaíonn sé uait, cad a dhéanann tú ansin? Ní fhéadfainn saol chomh folamh leis sin a shamhlú.
atá i ndán dóibh
is what awaits them
Mura dtig leo beart a dhéanamh de réir a mbriathair, is é bosca bruscair na staire atá i ndán dóibh.
atá á gcruthú
that are being created
"
Cé go bhfuil líon na mac léinn ag méadú go mór i ngach roinn san ollscoil, is beag postanna breise atá á gcruthú.
Is mé atá ag tnúth leis
I'm really looking forward to it
"
"Is mé atá ag tnúth leis," arsa Daire.
atá faoi mhíbhuntáiste
disadvantaged
Tá sé mar pholasaí ag ionaid áirithe ealaíon laethanta speisialta a chur ar leataobh do dhaoine atá faoi mhíbhuntáiste agus iad a ligean isteach saor in aisce.
Cad é atá ag caitheamh ort?
What's bothering you?
"Cad é atá ag caitheamh ort?"
"Ná gabh a gháire anois ach tá an diabhal bronntanas Vailintín seo ag déanamh buartha domh," arsa Tadhg.
a thábhachtaí is atá sé
how important it is
Seo a bhí le rá ag Muireann Ní Mhóráin a labhair faoi a thábhachtaí is atá sé páistí a thógáil le Gaeilge agus an cinneadh a dhéanamh sula dtagann an páiste ar an saol.
an teachtaireacht atá á craobhscaoileadh
the message being given
Nuair a chuirtear le chéile an dá ghné seo de pholasaithe an Rialtais is é an teachtaireacht atá á craobhscaoileadh ná gur tábhachtaí airgead agus scéimeanna móra ar nós "Babhla Bhertie" ná spórt ag an leibhéal is bunasaí i measc an phobail.
an teacht isteach atá acu a ardú
to increase their income
An gcuirfidh na hathruithe atá ag tarlú dá mbarr isteach ar zamano? "Tá na comhlachtaí móra sin ag iarraidh an teacht isteach atá acu a ardú.
atá ar bheagán Gaeilge
who know very little Irish
**Antaine:** Agus céard faoi dhaoine a bheadh ag teacht isteach ón taobh amuigh atá ar bheagán Gaeilge?
**Neansaí:** Go dtí seo ní raibh aon deacrachtaí againn.
atá á chosaint go tréan
which is being strongly protected
Fiafraím díom féin, an bhfuil an "cultúr" Lár-Atlantach (atá á chosaint go tréan ag Bush agus Blair sa "chogadh" seo), an bhfuil an "cultúr" sin ag dul i bhfeidhm ar na hArabaigh?
Féachaim ar chréatúr acu.
atá ag síneadh
which extends
Ritheann abhainn na Finne fríd an ghleann seo atá ag síneadh aniar ó na Cruacha Gorma go dtí Alt na Péiste ar an taobh thoir, agus Cnoc na hAmaid agus na Sídhe Rothaí ar an taobh ó thuaidh.
ghuthanna atá imeallaithe
marginalised voices
An smaoineamh atá taobh thiar de ná go mbeadh spás ann do ghuthanna atá imeallaithe.
na teorainneacha atá i bhfeidhm
the limits that are in place
Déanann muid ár gcuid oibre laistigh de na teorainneacha atá i bhfeidhm, agus toisc go ndéanann, ní léir do dhuine ar bith an dochar a dhéanann na laincisí dlíthiúla atá ann faoi láthair do nuachtáin agus do na meáin i gcoitinne.
ag daingniú na dáimhe atá aige cheana
strengthening the fellow-feeling it already has
"Ag breathnú ar an chomhthéacs iar-Chomhaontú Aoine an Chéasta, leis na hathruithe atá ag tarlú sa tír seo agus ar fud na hEorpa, níl aon dul as ach go mbeadh an páirtí náisiúnaíoch bunreachtúil is mó sna 26 Chontae ag daingniú na dáimhe atá aige cheana leis an pháirtí náisiúnaíoch bunreachtúil is mó sna Sé Chontae," arsa Malcolm Byrne, comhairleoir de chuid Fhianna Fáil i nGuaire, Contae Loch Garman atá ar dhuine den dream atá ag iarraidh go mbeadh diminsean uile-Éireann ag baint le Fianna Fáil.
Más amhlaidh atá
if that's the case
Más amhlaidh atá, sílim féin go pearsanta gur seo an míbhuntáiste is mó a d'eascair ó thoradh an toghcháin agus dúnmharú Pim Fortuyn.
atá ar fheabhas
who are excellent
Dar ndóigh tá scil agus cumas agus áilleacht ag baint leis na himreoirí atá ar fheabhas - faoi mar atá i ngach uile spórt agus aclaíocht eile.
An ag déanamh éada atá tú
Are you jealous?
"An ag déanamh éada atá tú anois?" arsa Jemma.
atá dá síorfhulaingt
that is being continually suffered
Is iad na dochtúirí is cúis leis an phian sa tóin choiteann chultúrtha náisiúnta atá dá síorfhulaingt ag muintir na hÉireann.
atá sé in acmhainn againn a íoc
that we can afford
An mhí seo caite, dúirt Bloomberg le tuairisceoirí: "Sa deireadh thiar, ba mhaith leis an chathair an méid atá sé in acmhainn againn a íoc a thabhairt do gach oibrí.
an tsaint atá agam inti
the thirst I have for it
Ach is deacair í a chur i leataobh go ceann i bhfad, agus an tsaint atá agam inti, mar Ghaeilge.
an rún dionbháilte atá acu
the determination that they have
Cuireadh an "Tribute in Light" ar siúl in onóir na ndaoine a chaill a mbeatha ar an lá millteantach sin, chomh maith le ceiliúradh a dhéanamh ar spiorad mhuintir Nua-Eabhrac agus an rún dionbháilte atá acu an chathair a atógáil.
is dona an chuimhne atá agam
I have a bad memory
Deir mé é seo chuile bhliain ach is dona an chuimhne atá agam.
atá ar leathchois
who is one leg
Tá sheanbhean chéile chiúin atá ar leathchois ag Khan agus croí mór maith aici.
an cluasán sin atá crochta asat
that dumbo who's hanging around you
Níl de choinníoll ar an tsocrú seo ach go gcuartóidh tú trí tionóntaí eile agus nach mbeidh an cluasán sin atá crochta asat ar cheann acu.
atá de dhlúth agus d'inneach iontu
which are in their very fibre
Tá go leor dá shaothar fágtha oscailte, rud a chuireann brú ar an bhreathnóir dul faoi chraiceann na bpíosaí chun teagmháil níos doimhne a dhéanamh leis na sonraí atá de dhlúth agus d'inneach iontu.
an chloch is mó atá ar an bpaidrín
the biggest concern
Obair ag teastáil
=======
Ó thaobh cúrsaí daonra de, is í an chloch is mó atá ar an bpaidrín anois do cheantar Charna ná deis a thabhairt don daonra daoine óga atá ann fanacht sa gceantar.
cad iad na rialacha atá i bhfeidhm
what rules are in force
Is fiú do chomhlachtaí polasaí cinnte a bheith acu maidir le húsáid an idirlín agus an chórais ríomhphoist chun go mbeidh sé soiléir do gach aon duine cad iad na rialacha atá i bhfeidhm.
go díreach mar atá
the same as there is
Tá neart Gaeilge ag bunadh an bhaile, ach níl sin le rá nach bhfuil brú mór ar an Ghaeilge, go díreach mar atá i ngach ceantar eile sa Ghaeltacht.
Ní hiad an chéad rogha atá agam
They are not my first choice
Ní hiad an chéad rogha atá agam, ach b'fhearr liom eachtraí Hercules nó Batman a thaispeáint do mo chuid gasúr in áit ligint dóibh síorfhógraíocht na Nollag a shlogadh isteach ón teilifís.
atá i bhfeidhm
that are in place
Tá gá lena leithéid seo, a deir sé, toisc nach bhfuil éirithe leis na struchtúir atá i bhfeidhm le fada.
atá tar éis mórán a bhaint amach
who has achieved a lot
Is fear é Mícheál Ó Grádaigh atá tar éis mórán a bhaint amach i gcúrsaí iomána i rith a shaoil ach tá an díocas céanna ann is a bhí riamh.
atá fós ar bhéalaibh daoine
which are still being spoken of
Tair agus fiafraigh dúinn mar gheall ar Thig Mhóire, ar "Bhád na nGort nDubh", ar an "Santa Maria de La Rosa", ar "Dhóiteán Bhailícín" agus na gnéithe sin ar fad de shaol agus de stair an pharóiste atá fós ar bhéalaibh daoine.
an fhad is atá muid
as long as we are
Agus ní bheadh muid sa riocht ina bhfuil muid anois, an tionscal iascaireachta ag dul go tóin poill agus diabhal tada gur féidir linn a dhéanamh faoi an fhad is atá muid san Aontas Eorpach.
Ní fheicim aiste mór ar bith ar na fir atá thart ortsa
I don't see many of the men around you taking the bait
"Ní fheicim aiste mór ar bith ar na fir atá thart ortsa ach an oiread.
Caidé na ciapógaí atá ag teacht ortsa
What's coming over you ...?
"
"Caidé na ciapógaí atá ag teacht ortsa, má tá tú ag déanamh go bhfuil mise ag dul a éirí roimh an lá agus ag dul a imeacht ar chos in airde leatsa?" arsa Nóirín.
atá istigh leis féin
who is happy within himself
"
In ainneoin gur beag airgead atá á shaothrú aige, tá Colm breá sásta leis an saol atá á chaitheamh aige, agus is léir gur duine é atá istigh leis féin.
ní hamhlaidh atá sé
it's not the same
Ach ó thaobh na cánach de, ní hamhlaidh atá sé nó tá na comhlachtaí ollmhóra mar Siemens agus BMW saor ó cháin.
atá á bhagairt
which is being threatened
Tá deighilt mhór i bpobal na hAstráile faoin gcogadh seo atá á bhagairt.
atá á urrú
which is being sponsored
Is tionscadal trí bliana é atá á urrú ag Coimisiún na hEorpa.
áit atá in ainm is faoiseamh a thabhairt
which is supposed to offer respite
Chíonn siad sin atá bainteach leis an chlár seo an íoróin atá ag baint leis an dóigh a bhfuil áit atá in ainm is faoiseamh a thabhairt ón sceimhlitheoireacht faoi bhagairt anois í féin ag foréigean den chineál céanna.
atá á bhagairt
which is being threatened
"Faoi láthair níl mé róbhuartha faoin chogadh atá á bhagairt i gcoinne na hIaráice," a dúirt Ciara Walsh óna teach cónaithe i mBéal Feirste.
pé port atá le seinnt agat
whatever tune you have to play
Agus ansan, ar deireadh thiar, do bhuas an diabhal rud i 1989 agus ansan i 1990 dheineas Corn Uí Chearbhalláin!
AÓF: Agus an bhfuil aon chleas agat le fáil réidh leis na néaróga?
CDeB: An cleas is fearr, atá faighte amach agam, ná fios a bheith agat i do cheann féin go bhfuil pé port atá le seinnt agat ar eolas go maith agat.
dtíortha atá i mbéal forbartha
developing countries
Ní cheapfadh mórán daoine go raibh baint ar bith ag an gComórtas Amhrán Eoraifíse le dul chun cinn na tráchtála leictreonaí i dtíortha atá i mbéal forbartha.
atá á soláthar
which are being supplied
Fadhbanna eile
=======
Ar ndóigh tá fadhbanna eile le sárú freisin - caithfear a chinntiú go bhfuil margadh ann do na hearraí atá á soláthar agus gur féidir leis na hearraí sin na tomhaltóirí a shroicheadh tríd an gcóras iompair.
atá á gcruthú againne anois
that we are creating now
Is iad na struchtúir atá á gcruthú againne anois a bheas mar dhúshraith d'fhorbairt na Gaeilge sa todhchaí.
in ainneoin na gclaontachtaí atá inár n-éadan
despite the prejudices that are against us
Oibríonn muid in ainneoin na gclaontachtaí atá inár n-éadan agus in éadan na teanga, agus tá muid gníomhach in obair thrasphobail chun dearcadh daoine a athrú agus chun rannpháirtíocht an phobail iomláin a éascú.
atá á ghabháil
that is being seized
Is léir ón méid cócaoin atá á ghabháil ag gardaí le tamall anuas go bhfuil níos mó den druga sa tír ná mar a bhí riamh cheanna.
atá aire á tabhairt
that care is being taken
Mar is anseo atá aire á tabhairt do shaibhreas teanga, cultúrtha agus oidhreachta ár sinsear agus nár mhór an éagóir é neamhaird a thabhairt air sin.
atá básaithe ansin
who have died there
Ní raibh focal ach an oiread faoin 600,000 páiste san Iaráic faoi bhun cúig bliana d'aois atá básaithe ansin ó 1991 de bharr na smachtbhannaí a cuireadh i bhfeidhm.
atá á soláthar acu
being provided by them
Cé go bhfuil Sky i gcoinne iarrachtaí iad a thabhairt faoi bhráid rialacha na hÉireann, b'fhéidir gur gá don rialtas anseo aird níos mó a thabhairt ar na seirbhísí atá á soláthar acu.
atá faoi chaibidil anseo
which are being discussed here
Téann 4% de na easpórtálacha éisc as Éirinn chuig na tíortha atá faoi chaibidil anseo, beagnach 100% chuig an Éigipt, agus b'fhiú €18m é seo in 2001.
atá i bhfeighil na hoifige
who is in charge of the office
Deir Nick Marmion, atá i bhfeighil na hoifige: "Mar gheall ar mheathlú eacnamaíoch na hEorpa agus SAM, tá sé riachtanach go ndéanfadh comhlachtaí Éireannacha margaí nua a aimsiú.
do na glúnta atá ag teacht inár ndiaidh
for the generations that are coming after us
Go ndéanfaí forbairt láidir bunaithe ar theanga agus chultúr na hÉireann sa tslí is go mbeadh obair as Gaeilge ar fáil do na glúnta atá ag teacht inár ndiaidh.
sna tíortha atá i mbéal forbartha
in developing countries
"Caitear na billiúin punt le hairm a cheannach a d'fhéadfaí a chaitheamh ar otharlanna agus ar scoileanna anseo, agus ar leigheas agus uisce glan agus talmhaíocht sna tíortha atá i mbéal forbartha," a deir sí.
agus atá fanta sa chuimhne
and that have remained in the memory
Dáiríre, nuair a chuimhním air, is iomaí cluiche ó 1980 i leith ina raibh Uíbh Fhailí páirteach agus atá fanta sa chuimhne.
atá rannpháirteach i gcoiste an Oireachtais
who are participating in the Oireachtas committee
Ceann de na deacrachtaí ná nach bhfuil an t-am agamsa ná ag an riarthóir a bheith amuigh ag déanamh earcaíochta! Agus níl na heagrais atá rannpháirteach i gcoiste an Oireachtais ag déanamh na hearcaíochta sin ar ár son.
atá ag iarraidh a láthair a cheilt
which is trying to hide its location
Ach cruthóidh sé seo fadhbanna freisin - ní arm Mheiriceá amháin atá ag iarraidh a láthair a cheilt.
chomh hiontach is atá an taithí atá acu
how great their experience is
Fé mar is eol duit, níl Meiriceánaigh cúthalach; tá siad breá sásta iad féin a chur os comhair an phobail agus a mhíniú chomh hiontach is atá an taithí atá acu.
atá á dtairiscint againn
that we are offering
Tá muid ag obair ar shuíomh gréasáin a thabharfas eolas ar an cheantar agus ar na cúrsaí atá á dtairiscint againn.
cad é atá i ndán dúinn
what's in store for us
An bhfaigheann sibh maoiniú ar bith ón stát? Má fhaigheann, an leor é mar dheontas?
Fuair muid deontas tuarastal ó Fhoras na Gaeilge ar feadh tréimhse bliana go dtí Iúil 2003 ach tá ár n-iarratas don chéad bhliain eile diúltaithe acu, mar sin níl a fhios againn cad é atá i ndán dúinn anois.
is i laige atá an teanga ag dul
the language is getting weaker
Bhí impleachtaí aige seo don teanga fosta; cé go bhfuil thart fá 60 % de bhunadh an oileáin ina gcainteoirí dúchais Gaeilge, is i laige atá an teanga ag dul.
na cinntí atá luaite thuas
the decisions mentioned above
Anois d'fhéadfadh sé go bhfuil cúiseanna praiticiúla agus cúiseanna a bhaineann le hairgead agus araile ag baint leis na cinntí atá luaite thuas ach ardaíonn siad dhá cheist bhunúsacha: an é go bhfuil an pheil níos tábhachtaí ná an iománaíocht taobh istigh den Chumann Lúthchleas Gael agus an bhfuil RTÉ i gceannas maidir le roghnú na gcluichí a thaispeántar beo?
Mar shampla, bhí an cluiche peile idir Áth Cliath agus An Lú beo ar an teilifís - cluiche thar a bheith aontaobhach, gan dealramh.
atá á chur i bhfeidhm
is being implemented
An rud ba mhaith liomsa a chloisteáil ná cén plean atá á chur i bhfeidhm chun Corn Mhic Cárthaigh a thabhairt go contae Chiarraí agus contaetha mar é.
cúrsaí mar atá siad
matters as they stand
An é nach féidir an fhís a thabhairt i gcrích, go bhfuil traidisiún níos láidre ná pleanáil agus scéimeanna ar bith nó an é nach bhfuil an toil ann dáiríre? Tá go leor daoine sa Chumann Lúthchleas Gael atá sásta le cúrsaí mar atá siad agus nach bhfeiceann gur chóir airgead agus fuinneamh a chur "amú" ar scéimeanna "gan dealramh".
leis an tallann atá aici a fhorbairt
to develop the talent that she has
Tuigeann sí go bhfuil ceird na filíochta aici, ach deir sí go bhfuil aiféala uirthi anois nár oibrigh sí níos crua leis an tallann atá aici a fhorbairt.
Seo an rud atá beartaithe agam
This is my course
Arsa Cunningham: "Deir an méara i gcónaí, 'Seo an rud atá beartaithe agam agus tá mé chun cloí leis sin.
cothú slí mhaireachtála atá sláintiúil
maintaining a healty lifestyle
Tá dlúthbhaint ag cultúr na caoithiúlachta i Meiriceá leis na deacrachtaí maidir le cailleadh meáchain agus cothú slí mhaireachtála atá sláintiúil.
na praghsanna atá a ngearradh
the prices being charged
An é go raibh daoine róshantach nuair a tugadh isteach an euro nó an é nach raibh an rialtas dian go leor ar na gaimbíní a mhéadaigh a gcuid praghsanna go slítheánta nuair a fuair siad an deis ag tús na bliana seo caite? Níor smaoinigh na daoine seo, nuair a athraíodh go dtí an euro, go mbeadh sé níos fusa as sin amach comparáid a dhéanamh idir tíortha na hEorpa maidir leis na praghsanna atá a ngearradh ar earraí siopadóireachta.
duilleoga atá ag feo
decaying leaves
Tá pasáistí le feiceáil a lúbann isteach ar a chéile agus nach dtéann áit ar bith, agus iad clúdaithe le múnlú bambú, eoclaip, duilleoga atá ag feo agus adharcáin ochtapais.
a mhalairt atá fíor
the opposite is true
Deir roinnt tráchtairí gur úsáideoirí gan saineolas ríomhaireachta faoi deara na fadhbanna seo ar fad ach a mhalairt atá fíor.
atá i gcló
which is in print
com freisin, suíomh gréasáin an-úsáideach a dhíolann gach aon leabhar Gaeilge atá i gcló.
is amhlaidh is soiléire gur beag an tuigbheáil atá agat
it becomes clearer that you have little understanding of it
"Ní bhíonn a fhios agat achan rud fá ghné ar bith den cheol agus, dá dhoimhneacht a théann tú isteach ann, is amhlaidh is soiléire gur beag an tuigbheáil atá agat i ndeireadh na dála, ar nós na cruinne sa chomhthéacs sin," ar sé.
atá éirithe as a gcuid oibre
who are retired
Tagann páistí, déagóirí, daoine proifisiúnta agus daoine atá éirithe as a gcuid oibre.
gur chóir na hainmhithe atá fanta a mharú
that the remaining animals should be killed
Tá lucht cearta ainmhithe ag rá gur chóir na hainmhithe atá fanta a mharú sa gcaoi nach mbeidís ag fulaingt de bharr an teasa agus an aistir gan staonadh atá orthu.
atá in ann an long a aimsiú
who can find the ship
Tá $10,000 á thairiscint ag eagras cearta ainmhithe d'aon duine atá in ann an long a aimsiú.
atá de dhíobháil orthu
that they want
Is éard a bheas i gceist ná go gcuirfidh siad ceisteanna ar roinnt grúpaí fócais cad iad na cineálacha cláracha Gaeilge atá de dhíobháil orthu.
Murab é an seicteachas atá faoi bhláth
if it isn't sectarianism that is thriving
"
Fir óga
=======
Murab é an seicteachas atá faoi bhláth in Albain, céard atá ag tarlú, mar sin? Rud éigin eile ar fad, dar leis an Ollamh Steve Bruce, ó Ollscoil Obar Dheadhain: "Níl fadhb an tseicteachais ag Albain.
na ceanna atá anois againn
the ones we now have
Ní bheidh aon athrú ar an scéal sin go dtí go mbeidh aon chineál nua cairr le fáil ar phraghas cosúil leis na ceanna atá anois againn, a bheas in ann taisteal go neamhspleách de ló is d'oíche ar a laghad 400 nó 500 ciliméadar sula mbeidh gá le tuilleadh breosla agus go mbeidh sé sin le fáil go sciobtha, go héasca agus ar phraghas réasúnta.
atá ar cíos againn
which we're renting
AÓF: Cén áit a bhfuil sibh lonnaithe?
TM: Ó 1980 i leith tá muid lonnaithe i dteach i Sráid Henrietta, atá ar cíos againn ó Chomhairle Chathair Átha Cliath le haghaidh céad bliain ar scilling sa bhliain (má iarrtar í).
ar son na n-athruithe atá de dhíth orthu
for the changes that they want
Seo seans don DUP troid ar son na n-athruithe atá de dhíth orthu.
atá á labhairt
that are being spoken
Nuair a smaoinítear ar na teangacha atá á labhairt ar shráideacha Nua-Eabhrac, smaoinítear ar go leor teangacha éagsúla, ach is annamh a luafaí an Ghaeilge.
le freastal ar an éileamh atá ann
to satisfy the demand that exists
Bíonn thart fá ochtar nó deichniúr múinteoirí ag teagasc na ranganna seo, a théann ón bhunrang suas go dtí an ardcheardlann, agus dúradh liom gurb é ceann de na fadhbanna is mó atá acu ná go leor múinteoirí a fháil le freastal ar an éileamh atá ann.
atá á mholadh
which is being recommended
Níl an buntáiste sin ag an gcóras leictreonach atá á mholadh ag an rialtas - cé go dtabharfadh sé an toradh i bhfad níos tapúla.
atá á mhaoiniú
which is being funded
Tá beirt fostaithe go lánaimseartha ar an tionscadal atá á mhaoiniú ag Foras na nGaeilge, agus tá seachtar fostaithe go páirtaimseartha ar scéim FÁS.
atá á hiarraidh
who want it
Ag leibhéal eile, is é an fhís atá agam ná go mbeadh eagar níos fearr ar fhorbairt na Gaeilge:
le gur féidir linn an teanga a chur ar fáil don réimse mór den phobal atá á hiarraidh;
le nach gcuirfear amú aon chuid den obair atá á déanamh, ag aon leibhéal, don teanga;
le go mbeidh comhtháthú iomlán ann i gcás gníomhaíochtaí Gaeilge, idir chinn dheonacha, chinn stáit agus chinn Ghaeltachta, ó cheann ceann na tíre.
atá ar bheagán Gaelainne
who have very little Irish
"Sin iad na mná a théann isteach go dtí na scoileanna ag cabhrú leis na leanaí atá ar bheagán Gaelainne.
atá folaithe ina gcroíthe leis na cianta
which has been hidden in their hearts for a long time
Agus má dhéanann an DUP cleas Tony Blair, nuair a ghoid sé polasaithe Tóraíocha agus chuir pacáiste New Labour thart orthu, má thagann an DUP ar sprid an iolrachais atá folaithe ina gcroíthe leis na cianta, b'fhéidir gur seo an dé deiridh do pháirtí James Craig agus Basil "I wouldn't have one about the place" Brookborough.
líomain atá á séanadh go láidir aige
an accusation that he is strongly denying
Ainmníodh Freddie Scappaticci mar Stakeknife, spiaire de chuid MI5 taobh istigh den IRA, líomain atá á séanadh go láidir aige.
duine atá ag teacht liom féin
someone who agrees with me
"
"Míle altú do Dhia," arsa Aindí, "duine atá ag teacht liom féin sa deireadh.
toisc a airde is atá an chathair
because of how high the city is
An t-aon rud a bhí ag dó na geirbe agam agus mé ar mo bhealach go La Paz ag tús mhí Mheán Fómhair ná an *sorocche *- tinneas a thig ar dhaoine toisc a airde is atá an chathair os cionn na mara agus an easpa ocsaigine atá san aer dá bharr.
atá le díbirt
who are to be banished
Ní mé an mbeidh na línte sin ina gcabhair ag na státseirbhísigh bhochta i bhForas na Gaeilge atá le díbirt ó Chearnóg Mhuirfean go Gaoth Dobhair.
Ach an amhlaidh atá sé?
But is that how things are?
Ach an amhlaidh atá sé?
Éileamh
=======
De dhéanta na fírinne, tá an-éileamh ar cheol i nGearmáinis riamh anall ach é a chur ar fáil don lucht éisteachta.
na Sé Chontae Atá Faoi Chois
the Occupied Six Counties
Cibé eile is féidir a rá faoi "na Sé Chontae Atá Faoi Chois", na flaithis atá iontu ó thaobh seandálaíochta de.
atá ar comhaois leis féin
who are the same age as he is
Fiú in Iorras i gContae Mhaigh Eo, áit a bhfuil cóir curtha aige ar sheanteach scoile, níl Gaeilge, a deir sé, ach ag an dream atá ar comhaois leis féin den chuid is mó.
Cad é atá sé ag ráit?
What is he saying?
"Cad é atá sé ag ráit?" arsa sise lena comrádaí siúd.
a láidre is atá an Ghaeilge
how strong Irish is
"Nuair a smaoiním ar a láidre is atá an Ghaeilge ina lán ceantar go fóill, ar chumas foirfe scríbhneoirí agus iriseoirí na Gaeilge, ar thacaíocht an phobail do na Gaelscoileanna agus ar an meas a thugtar go coitianta don dúchas, díbrím an duairceas agus bím dóchasach arís.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
