Bhí Béarla le bheith ag chuile iarrthóir, teanga nach bhfuil ach ag tuairim is 2% den phobal.

Faigheann ealaíontóirí áirithe cuireadh a saothar a thaispeáint agus cuireann iarratasóirí isteach ar an taispeántas chomh maith.

Deir sí: "Tá líon na n-iarratasóirí nach labhraíonn Gaeilge réasúnta ard ag 22, cé go gcaithfear a rá má tá tionchar á imirt acu, go bhfuil sé seo á dhéanamh acu ar feadh roinnt ama de bhrí gur mhair a bhformhór sa cheantar le blianta fada, go mór mór i ngeall ar cheangal teaghlaigh.

Mura ngearrfaí táillí ar na hiarratasóirí, d’fhéadfaidís a bheith ag cuardach agus ag fótachóipeáil go lá Sheoin Dic le hiarratais fhánacha, mhíréasúnta a shásamh.

Bíonn céimeanna éagsúla ar gá dul tríothu agus iarratasóirí ag cur isteach ar phostanna leis an AE.

Is slat tomhais éifeachtach agus neamhspleách é Teastas Eorpach na Gaeilge, ar féidir leis an bhfostóir úsáid a bhaint as le cumas teanga iarratasóirí a mheas, seachas an riachtanas “Gaeilge líofa ag teastáil” a bheith luaite ar fhoirm iarratais, riachtanas atá ró-oscailte agus teibí.

D'ainneoin sin, deir siad nach bhfuil aon taifead acu i leith líon na dtithe a bhfuil coinníoll teanga leagtha orthu nó ainmneacha na n-eastát a bhfuil socrú dlí déanta acu leis an Chomhairle Chontae faoin choinníoll, nó go deimhin iad siúd nach bhfuil! An bhféadfadh sé seo a bheith fíor? Cén dóigh ar féidir póilíneacht cheart a dhéanamh ar chur i bhfeidhm an choinníll nuair nach bhfuil aon chomhad speisialta ann fána choinne? Ón bhliain 2003, cuireadh aon iarrthóir is tríocha faoi agallamh i nGaillimh agus bhain ceithre dhuine is fiche an caighdeán amach mar atá leagtha síos sna haontaithe dlíthiúla.

Theip ar sheisear agus níl toradh iarrthóra amháin próiseáilte go fóill.

D'ainneoin sin, deir siad nach bhfuil aon taifead acu i leith líon na dtithe a bhfuil coinníoll teanga leagtha orthu nó ainmneacha na n-eastát a bhfuil socrú dlí déanta acu leis an Chomhairle Chontae faoin choinníoll, nó go deimhin iad siúd nach bhfuil! An bhféadfadh sé seo a bheith fíor? Cén dóigh ar féidir póilíneacht cheart a dhéanamh ar chur i bhfeidhm an choinníll nuair nach bhfuil aon chomhad speisialta ann fána choinne? Ón bhliain 2003, cuireadh aon iarrthóir is tríocha faoi agallamh i nGaillimh agus bhain ceithre dhuine is fiche an caighdeán amach mar atá leagtha síos sna haontaithe dlíthiúla.

Dúirt sí gur cheart go gcuirfí an scoil ar a fhreastalaíonn páistí an iarrthóra, an fonn atá air an teanga a fhoghlaim agus tinreamh ag ranganna Gaeilge san áireamh fosta.

Go dtí seo, níl scrúdú Gaeilge déanta ag aon iarratasóir amháin, cé go bhfuil tús curtha le ceithre fhorbairt sa chontae ina mbeidh 13 aonad cónaithe do dhaoine a bhfuil caighdeán sásúil Gaeilge acu.

Tá comhlachtaí ag ullmhú tairiscintí don tionscnamh seo anois, ach níl cinnteacht ann a bhfuil taighde déanta ag aon cheann de na hiarrthóirí ar an chinéal nuachtáin, go díreach, a theastaíonn ó léitheoirí Ghaeilge in Éirinn agus lasmuigh.

Bhí an t-iarratasóir ag lorg dearbhú go raibh dualgas bunreachtúil ann tiontú oifigiúil a chur ar fáil go comhuaineach don phobal i gcoitinne d'Achtanna de chuid an Oireachtais, ionstraimí reachtúla agus rialacha na Cúirte.

Ach cad is brí leis an gcoinníoll seo go díreach? I gcás amháin, mar shampla, chuir an tAire cionta mótarthráchta bheirt mhac fhásta an iarratasóra san áireamh agus cinneadh á dhéanamh aige nár dhuine measúil an t-iarratasóir.

Ach cad is brí leis an gcoinníoll seo go díreach? I gcás amháin, mar shampla, chuir an tAire cionta mótarthráchta bheirt mhac fhásta an iarratasóra san áireamh agus cinneadh á dhéanamh aige nár dhuine measúil an t-iarratasóir.

Dúirt sé go n-amharcfaí arís air dá mba rud é go raibh daltaí ag baint buntáiste as an chóras ach go raibh sé i bhfách go mór leis an phrionsabal go mbronnfaí 40% de na marcanna ar chumas cainte an iarrthóra.