á theilgean aici
being projected by her
Arae mhuise, nach álainn go deo an rud é an chéad chuach a chloisteáil thar na garrantaí agus í ag fógairt thráthnóntaí breátha fada an tsamhraidh! Agus nach binn agus nach bog an blaoch ag teacht uaithi, an mantra "cu cúú… cu cúú…"
á theilgean aici go hard san aer.
cé nach raibh aon choinne aici luí le craoltóireacht
although she wasn't expecting to become a broadcaster
Bhí patachán trí bliana d'aois ag Neasa ag an am agus
cé nach raibh aon choinne aici luí le craoltóireacht - bhí an chéim dhochtúireachta comhlíonta seachas an tráchtas - chuaigh sí sa tseans agus b'in sin!
Thosaigh sí féin agus Seán Ó Tuairisc ag cur an chláir cúrsaí reatha "Cúrsaí" i láthair ag an am.
níl pingin rua aici
she hasn't a penny
" "Seo, lig dithe, tá an deontas reaite agus
níl pingin rua aici le mí.
níl pingin rua aici
she hasn't a penny
" "Seo, lig dithe, tá an deontas reaite agus
níl pingin rua aici le mí.
a chead aici a bealach féin a dhéanamh
she could look after herself
Chuirfeadh sé deireadh ar an tábla agus
a chead aici a bealach féin a dhéanamh.
Tabhair an tóin isteach aici
Bring the rear end in
Tabhair an tóin isteach aici anois nó beidh muid anseo go deo na ndeor," ar seisean.
Nuair a bhí sé sin curtha di aici
When she had finished that
Nuair a bhí sé sin curtha di aici, phós sí agus bhailigh sí léi as Éirinn.
go bhfuil sé beartaithe aici
that she intends
Tá sí in Ollscoil na Ríona, Béal Feirste faoi láthair agus tá sí ag baint oiread taitnimh as a tréimhse ansin
go bhfuil sé beartaithe aici cúpla seachtain bhreise a chaitheamh sa choláiste.
bhí an gruth agus an bainne i gcónaí aici
she always had her cake and ate it
Ar dhóigh inteacht
bhí an gruth agus an bainne i gcónaí aici.
nach raibh acmhainn ar bith aici ar thórraimheacha
that she couldn't stand/tolerate wakes
Nuair nach dtiocfadh léi a theacht ar Emer smaoinigh sí
nach raibh acmhainn ar bith aici ar thórraimheacha nó ar scaiftí.
ionas dá mba é an rud é gur shíl siad go raibh leathchois san uaigh aici
as if she they thought she had one foot in the grave
Bhí achan duine ag cur a tuairisce
ionas dá mba é an rud é gur shíl siad go raibh leathchois san uaigh aici.
nach bhfuil lá rúin aici
that she has no intention
Cén dóigh faoi Dhia a rachaidh sí i mbun tí nó teaghlaigh?"
"B'fhéidir
nach bhfuil lá rúin aici a leithéid a dhéanamh," arsa Úna.
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháil
that she has no choice but to admit
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
bhí a sáith aici de bheadaíocht Nuala
she had enough of Nuala's big-headedness
Bhí an cuircín ag éirí ar Nuala ach dheamhan ar mhiste le hAisling -
bhí a sáith aici de bheadaíocht Nuala.
go raibh an t-am dearg aici
that it was about time (for her)
Ní raibh deoir fearthainne ann le coicís anois agus dúirt Eibhlín léi féin
go raibh an t-am dearg aici dul i gceann an gharraí.
dheamhan mórán a bheas ar a shon aici
she won't have much to show for it
"Tá sí amuigh ansin anois agus
dheamhan mórán a bheas ar a shon aici mura gcuireann sí a gualainn leis.
Bhí sé chomh cúramach sin aici
she was so careful/cautious of him
"
Bhí sé chomh cúramach sin aici is gurbh iontas go bhfuair sé a chos a chur amach ar an doras.
a d'fhág siad le huacht aici
that they bequeathed her
"
Agus í ag smaoineamh ar a tuismitheoirí, deir sí gurb iad na rudaí is mó
a d'fhág siad le huacht aici ná meas ar an oideachas agus an mhuinín lena rud féin a dhéanamh sa saol gan a bheith ag fanacht ar chabhair ó dhaoine eile - dhá phrionsabal a sheas go maith léi sa saol a bhí roimpi.
tá moladh mór aici ar an scoil
she has great praise for the school
D'fhreastail sí ar bhunscoil agus ar mheánscoil Bhéarla, Clochar na Toirbhearta ar an gCarraig Dhubh, agus
tá moladh mór aici ar an scoil as ucht na tacaíochta a thug siad don Ghaeilge.
leis an tallann atá aici a fhorbairt
to develop the talent that she has
Tuigeann sí go bhfuil ceird na filíochta aici, ach deir sí go bhfuil aiféala uirthi anois nár oibrigh sí níos crua
leis an tallann atá aici a fhorbairt.
dá mbeidís á rá aici
if she was saying them
Bheadh beagán ní ba mhó seasmhachta ag baint leis na tuairimí sin
dá mbeidís á rá aici i gceann de na teangacha seanbhunaithe a bhí á labhairt sa tír le 50,000 bliain.
ina broinn aici féin
in its own womb
Tá an Fhrainc agus an Ghearmáin ar a seacht ndícheall chun an leanbh a shábháil agus tá Éire ag súil nach sábhalófaí an leanbh go dtí go bhfuil sé
ina broinn aici féin san Athbhliain.
a bhfuil fíos a gnó go maith aici
who really knows what she's doing
Is duine ionraic díreach í
a bhfuil fíos a gnó go maith aici agus tá sé de nós aici féachaint díreach ort agus í ag caint leat.
nach raibh baint dá laghad aici lena raibh ar siúl
who was in no way involved in what was happening
Thosaigh na póilíní agus na saighdiúirí a bhí in éineacht leis na turasóirí ag scaoileadh leis na hagóideoirí agus mharaigh siad seisear, páiste ocht mbliana d'aois ina measc
nach raibh baint dá laghad aici lena raibh ar siúl.
dul i ngleic leis an dúshlán ba mhó a bhí riamh aici
to face up to its greatest ever challenge
Go deimhin, ó Nua-Eabhrac go hiarthar na hÉireann, tá ceann de na cuntais is fearr agus is géarchúisí sa chéad phearsa ag Nicholson, dar le go leor daoine, ar na hÉireannaigh ar an dá thaobh den Aigéan Atlantach, ag am a raibh ar an tír
dul i ngleic leis an dúshlán ba mhó a bhí riamh aici, b'fhéidir.
bhí na hingne síos go dtí an dúid aici
her nails were bitten down to the quick
Bhí ceithre huaire eile ag síneadh roimpi agus
bhí na hingne síos go dtí an dúid aici cheana féin.
nuair atá a racht ligthe aici
when she's over her fit
Nuair atá sé feicithe agat céad míle uair, dhéanann tú neamhiontas iomlán di, agus
nuair atá a racht ligthe aici, tig sí thart agus is í a bíos breá milis.
tuillte go maith aici
well-earned
Is dócha, nuair a chuireann tú san áireamh an méid atá bainte amach aici, go bhfuil éalúchas mar seo
tuillte go maith aici!
*Is as Baile Átha Cliath í Caoimhe Ní Laighin.
go raibh na súile ag éirí tintrí aici
that her eyes were getting fiery
Ní thabharfaidh sé an bás chugat cúpla punt breise a dhíol ar áit dheas, anois an dtabharfaidh?"
Mhol Colm léi nó chonaic sé
go raibh na súile ag éirí tintrí aici agus dá ndiúltódh sé í, bheadh sí á chaitheamh suas dó go dtiocfadh thiar aniar.
a bhfuil áit le ligean ar cíos aici
who has a place to rent
DENIS: Bhuel, tá aithne agam ar sheanbhean atá i dteach na ngealt faoi láthair
a bhfuil áit le ligean ar cíos aici.
Bhí a raibh aici ar ais.
Everything she had was laid bare / to be seen.
Bhí a raibh aici ar ais.
faoi ascaill aici
under her oxter
Faoi dheireadh, thit an páipéar nuachta a bhí
faoi ascaill aici ar an talamh.
faoi ascaill aici
under her oxter
Faoi dheireadh, thit an páipéar nuachta a bhí
faoi ascaill aici ar an talamh.
Tá do thuairisc á cur aici
she's asking for you
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
Tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
d’éirigh an dá mhala aici
she raised her eyebrows
“An bhfuil anois,” arsa Ellen agus
d’éirigh an dá mhala aici.
Tá do thuairisc á cur aici
she's asking for you
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
Tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
amhail is go raibh a fhios aici
as if she knew
“Níl ná muidne!”
Amach leis an bhfidil – dúirt Vinni léi nótaí fada a sheinnt agus a méaracha a rith suas an fhidil ar nós Jimmy Page anois is arís,
amhail is go raibh a fhios aici cad a bhí á dhéanamh aici.
agus a soc ar a bos aici
with her chin resting on her palm
Chuaigh sí anonn chuig an fháilteoir a bhí ina suí ansin
agus a soc ar a bos aici.
b’olc an mhaise aici
it was bad of her
”
“Is dócha go bhfuil an ceart agat, ach ina dhiaidh sin agus eile,
b’olc an mhaise aici a leithéid a dhéanamh.
a bhfuil ag domhan siúlta aici
who has travelled the world
Is duine í Muireann Nic Amhlaoibh
a bhfuil ag domhan siúlta aici le roinnt blianta anuas, mar bhall den ghrúpa traidisiúnta Dánú, ach is léir nach bhfuil áit is fearr léi ná a ceantar dúchais, Dún Chaoin i nGaeltacht Chiarraí.
nach raibh cumhacht ná gustal mór le maíomh aici
who couldn't claim power or great wealth
Ba thír bheag í Éire riamh
nach raibh cumhacht ná gustal mór le maíomh aici ach i rith an 16ú haois déag, mar shampla, bhí an Pholainn ar na tíortha ba mhó, ba chumhachtaí agus ba shaibhre san Eoraip.
faoina súistí aici
under its control
Ba ríocht í an Pholainn a raibh roinnt mhaith de na cearna den Eoraip láir
faoina súistí aici.
tá sé beartaithe aici
she intends
Ní raibh deis ag Nikki an t-albam seo a sheoladh in Éirinn go fóill ach
tá sé beartaithe aici é sin a dhéanamh nuair a bheidh sí i mBaile Átha Cliath i mí Dheireadh Fómhair.
sa cholún a bhí aici
in her column
Chuir mé ríomhphost chuig Jane Wolstenholme, eagarthóir an *Liverpool Daily Post*, agus an t-eolas cruinn ann agus ní raibh iontas orm an méid seo a léamh
sa cholún a bhí aici ar an 28 Meán Fómhair: “Tony Birtill writes, after reading Lew Baxter’s article about holidays in Kerry, which included a picture of a pub showing how ‘grand’ the craic was there: ‘Unfortunately, the pub is in fact Biddy’s Bar in Glencolmcille, Co.
go raibh sé de cheart aici fanacht
that she should have waited
"Deirim le mo mháthair ó am go ham
go raibh sé de cheart aici fanacht roinnt seachtainí eile agus bheinn mar leanbh de chuid na seascaidí, seachas na gcaogaidí duairice.
óir tá maithiúnas tugtha aici dom!
because she has forgiven me!
Agus tá an fonn thart agus tá meangadh ar aghaidh Mark agus tá a fhios agam nach gá dúinn éisteacht leis an méid atá déanta agam
óir tá maithiúnas tugtha aici dom!
Tharla an eachtra sin coicís ó shin.
Tá gnótha chuile áit aici
she has business everywhere
Tá gnótha chuile áit aici ach san áit ar cheart di bheith.
go raibh ceol aici.
that she was musical.
Níor smaoinigh muid agus muid óg
go raibh ceol aici.
nach raibh cleachta aici fiú amháin.
that she hadn't even practised.
”B’éigean do Mhaighread amhrán amháin, “Inis Dhún Rámha”, a chanadh
nach raibh cleachta aici fiú amháin.
gan impleacht a bheith aici don chomhshaol.
without it having an implication for the environment.
Níl tharlaíonn aon fhorbairt i dtionscal na heitlíochta
gan impleacht a bheith aici don chomhshaol.
bhfuil cáil éigin bainte amach aici
who has achieved fame
I measc na n-inimirceach Slavach seo go léir is í Izabela Chudzicka an Polannach is mó a
bhfuil cáil éigin bainte amach aici in Éirinn.
go mbeidh clár as Béarla á chur i láthair aici
that she'll be presenting an English programme
Meallaim uaithi
go mbeidh clár as Béarla á chur i láthair aici ar City Channel sna seachtainí amach romhainn.
bean a raibh máthair Mhaorach agus athair Albanach aici,
a woman who had a Maori mother and a Scottish father,
Bhí Sophia Hinerangi,
bean a raibh máthair Mhaorach agus athair Albanach aici, ina treoraí cáiliúil san áit.
a raibh cluichí cairdiúla amháin aici,
which only had friendly games,
B’ar an bhfoireann B,
a raibh cluichí cairdiúla amháin aici, a bhínnse ag imirt.
na deacrachtaí a mbíonn aici cur suas leo.
the difficulties she has putting up with them
Mar bharr ar an bhagairt, beidh taifid de theachtaireachtaí á gcur ar Youtube, le go dtuigfidh an saol mór
na deacrachtaí a mbíonn aici cur suas leo.
grúdlann a bhfuil sé de dhánacht aici
a brewery which has the audacity
"
Tá an ghluaiseacht seo le feiceáil fiú in Éirinn anois, le leithéidí an Galway Hooker Brewery i Ros Comáin,
grúdlann a bhfuil sé de dhánacht aici sampla na micribheoracha Meiriceánacha a leanúint agus an fód a sheasamh i gcoinne na n-ollbhrándaí Éireannacha mar Guinness agus Smithwicks.
ainneoin nach léir go bhfuil aon fhianaise eolaíoch aici
despite it being unclear as to whether or not she has any scientific evidence
Tá sé ráite arís is arís eile aici nach dtiocfaidh sí ar mhalairt intinne faoina ciorclán conspóideach,
ainneoin nach léir go bhfuil aon fhianaise eolaíoch aici a thacaíonn lena cinneadh.
níl clann aici.
she doesn't have children
Ní raibh Julia Gillard pósta riamh agus
níl clann aici.
Bhí stór amhrán den scoth aici
she has an excellent repository of songs
Bhí stór amhrán den scoth aici cionn is go raibh feirm ag a teaghlach agus bhíodh daoine as achan cearn den tír agus as Albain i gcónaí ag teacht agus ag imeacht le bheith ag obair uirthi.
a raibh paisean aici dó
that she had a passion for
Labhraíonn Caitlín faoin gcaoi ar chuir sí spéis sa cheol – ceann de na rudaí is mó
a raibh paisean aici dó ina saol.
bhí aithne aici ar shíceolaí
she knew a psychologist
Mura ndéanfadh Dia an gnó,
bhí aithne aici ar shíceolaí a dhéanfadh an beart.
Bhí a ceann á chroitheadh aici,
she was shaking her head
Bhí a ceann á chroitheadh aici, a cromáin ag luascadh, a barraicíní ag damhsa agus meangadh gáire ar a haghaidh.
níl saothrú ar bith aici
she doesn't earn any money
In ainneoin go bhfuil sí ina príomhfheidhmeannach ar chumann carthanach a bhfuil na milliúin de theacht isteach aige,
níl saothrú ar bith aici.
a bhfuil meas aici
which she holds in high esteem
”
Cén duine is mó
a bhfuil meas aici air/uirthi? - “Is deacair a rá.
a teanga dingthe go maith ina pluc aici
tongue in cheek
Girseach atá inti atá múinte agus galánta ar fad, agus tá mé cinnte go raibh
a teanga dingthe go maith ina pluc aici agus í á rá, agus nach raibh sí ag déanamh an rud tipiciúil Meiriceánach sin “tá achan rud níos mó agus níos fearr i dtír s’againne”, ach tchímse go bhfuil sé iontach na rudaí a fheiceann daoine bua iontu.
ar bun aici
she('s) up to
Tá cara ollscoile agam a chaitheann gach ré nóiméad dá saol ar Facebook: ag cur maise ar a próifíl, ag breathnú ar ár gcuid grianghraf uilig is ag fógairt don domhan mór céard atá
ar bun aici faoi láthair.
ar a toil aici
she has command of
Fágann sé sin go bhfuil idir Bhéarla is Rotuman
ar a toil aici.
dá iarann déag sa teallach aici
too many irons in the fire
mobi/ga/Tony_Gregory)
An Aigne Choiteann
Mura léiríonn na díomuanna seo go léir go bhfuil an
dá iarann déag sa teallach aici, b’fhéidir go léiríonn sé nach bhfuil tuiscint aici ar aigne an phobail? Is fianaise breise leis an easpa tuisceana sin an taobh a ghlac sí san fheachtas reifrinn i 2004 mar gheall ar shaoránacht.
s’ aici
her
A Bealach Sainiúil Féin
=========
Thosaigh sí ag obair go tréan ar a cuid ealaíne ansin, ach in ainneoin gur éirigh go maith leis na taispéantais
s’ aici sna daicheadaí agus na caogaoidí, ní raibh sí ábalta dul i ngleic leis na Abstract Expressionists – Jackson Pollock, Willem de Koonig agus Mark Rothko, a bhí go mór i bhfaisean ag an am.
a bhfuil bainte amach aici
all she has achieved
Mhínigh Anna dom le déanaí an dúspéis atá aici i gcultúr is i dteanga dhúchais na hÉireann, agus an chúis atá aici le slán a fhágáil againn in ainneoin
a bhfuil bainte amach aici in Éirinn.
ar na bacáin aici
she has in preparation
”
Anuas ar an haute cuisine, ar ndóigh, tá an chéad teanga eile le foghlaim ag Anna agus tá tionscadail eile
ar na bacáin aici, leis.
bhí ar a toil aici
she had off pat
Ba ghairid gur léir nárbh í an Ghaelscoilis amháin a
bhí ar a toil aici, ach an damhsa ar an sean-nós chomh maith.
nach bhfuil d’oidhreacht fágtha aici
has only left in its wake
I mbunú an pháirtí úrnua seo, tá cinneadh críochnúil déanta againn scaradh go deo le seanpháirtí na teipe;
nach bhfuil d’oidhreacht fágtha aici ach an tubaiste agus an feall.
ní raibh de rogha aici
she had no choice
I ngeall nach raibh fuinneog ar bith sa seomra folctha,
ní raibh de rogha aici ach bualadh ar na píobáin uisce ag súil go dtabharfaí faoi deara go raibh sí i sáinn.
teacht aici ar
she (was) able to find
D’éirigh leis an tseanbhean teacht slán, dar leis na seirbhísí éigeandála, toisc go raibh
teacht aici ar uisce.
tá an-chur amach aici
she’s well acquainted
Tá seal fada curtha isteach aici mar chúlbhinseoir agus
tá an-chur amach aici ar imeachtaí sóisialta agus clainne.
an Laidin ar a toil aici
she knows Latin well
Dar le Mary Dhún na nGall go bhfuil sí *“widely read”* sa Bhéarla agus go bhfuil Darwin agus Einstein léite aici arís agus arís eile; go bhfuil
an Laidin ar a toil aici, agus go dtuigeann sí anois an difríocht idir alma mater agus imprimatur.
cén diabhal aithne a bhí aici ar
how in blazes did she know
Ach
cén diabhal aithne a bhí aici ar Baltimore? "Seachain na bithiúnaigh" ar sí, nuair a dúras léi go rabhamar chun deireadh seachtaine a chaitheamh sa chathair sin.
Tuilleadh diabhail aici
God blast it
“
Tuilleadh diabhail aici,” arsa mise.
ailt scríofa aici
she has articles written
Tá blaganna scríofa, tuairiscí teilifíse déanta agus
ailt scríofa aici faoin FC agus faoin méid atá ag teastáil in Éirinn chun feabhas a chur ar an gcóras atá againn.
gníomh mar sprioc aici
action as its aim
Bheartaigh siad comhdháil mhór a eagrú a mbeadh
gníomh mar sprioc aici, agus a leagfadh síos clár oibre do chomhphobal na Gaeilge i Meiriceá Thuaidh.
nach bhfuil neart aici air
she can’t help it
De réir mar a théann oíche na bainise ar aghaidh, feicimid Justine ag bá i ndúlagar
nach bhfuil neart aici air - dúlagar atá chun gach éinne laistigh d’fhithis a ciorcal caidrimh a scrios.
Tá an mhian sin gnóthaithe anois aici
she’s brought that desire into being
Tá an mhian sin gnóthaithe anois aici agus cá bhfios nach é an sméar mullaigh a bheas ar an scéal an bonn óir a bhuachan?
mura raibh baint aici leis
if she wasn’t involved
Cuireadh tús láithreach lena daoradh sna meáin, le tráchtairí áirithe ag maíomh go raibh an neamh-mhothú seo mínádúrtha i máthair a bhí tar éis a leanbh a chailleadh -
mura raibh baint aici leis.
bhí tuillte go maith aici
she well earned
Faoiseamh gur éirigh le Katie Nic an Táilliúra, a raibh meas mhuintir na tíre gnóthaithe aici le tamall anuas, tar éis éacht chomh mór a dhéanamh agus bonn óir a bhaint ag na Cluichí Oilimpeacha, rud a
bhí tuillte go maith aici de bharr a cuid dúthrachta.
brollach s’aicise ar taispeáint
her bust displayed
Agus is léir nach raibh Kate féin, ná a fear céile ríoga, róshásta go raibh
brollach s’aicise ar taispeáint ar an idirlíon le go ndéanfadh daoine googleáil air.
bhí leagtha amach aici ina hintinn
which she had in mind
B’fhéidir nach leanfadh sí den chonair a
bhí leagtha amach aici ina hintinn ag an am.
liúit ina láimh aici
a lute in her hand
Tá bean óg an phictúir ina suí ag tábla,
liúit ina láimh aici agus solas bog ó fhuinneog ag a taobh ag luí ar a héadan.
ar a clár oibre aici
on its work program
An Feachtas in Aghaidh Gháinneáil ar Dhaoine
===================
Tá Comhairle na hEorpa ar na heagraíochtaí idirnáisiúnta a bhfuil an troid in aghaidh na gáinneála curtha
ar a clár oibre aici.
B'as an cheantar sin muintir s'aicise
her people were from that area
B'as an cheantar sin muintir s'aicise agus b'as ceantar Leacach Beag - Leacach Mór taobh a hathar.
níl nasc aici
she doesn’t have a connection
Raidió na Life agus Blas Aniar
===========
Gidh go bhfuil Gaeilge líofa aici,
níl nasc aici leis an Ghaeltacht, go bhfios di.
agus é d'aidhm aici
intending
Mar shampla, le hairgead a bhailiú do Clocks, bhain Julie úsáid as an suíomh sluamhaoinithe, Fundit
agus é d'aidhm aici €20,000 a thógáil.
eagraithe aici
she has ready, organized
Is sa gcomhthéacs sin a iarradh ar *Stillwater Communications* (Cillian agus Natasha Fennell) tuarascáil a réiteach don ‘landlady’ chun tíocht aníos le bealach leis an lóistéir a bhogadh isteach i seomra dorcha tais ar chúl an tí, mar go bhfuil custaiméir eile
eagraithe aici don seomra deas ina bhfuil sé faoi láthair.
Gan leid dá laghad aici faoin bhfaopach
clueless to the pitfalls
Gan leid dá laghad aici faoin bhfaopach.
a bhfuil cathracha á dtógáil aici
which is building cities
AFRICOM
====
Thig leis an ‘Iarthar’ tolgadh ar aghaidh ó dheas le srian a chur ar an tSín, tír
a bhfuil cathracha á dtógáil aici, chan amháin sa bhaile mar nach bhfuil díol ná ceannach orthu, ach san Afraic.
Oibríonn an té a bhfuil obair aige nó aici
he or she who has work works
Oibríonn an té a bhfuil obair aige nó aici, téann abhaile, suíonn siar agus súnn as bocsaí nó as taibléidí aineolais.
agus idirdhealú á dhéanamh aici
while she distinguishes
261 (1990)
Nach é sin bunchloch achainí Mrs Fleming
agus idirdhealú á dhéanamh aici idir “naofacht” an tsaoil agus dígnit an bháis réamhbhearthaithe?
nach raibh an iomarca meacáin caillte aici
she hadn’t lost too much weight
Tháinig scéal amach tar éis do Spence éirí as a stailc ocrais go raibh an Seanadóir Patrick Brazeau ag magadh fúithi sa Dáil, go raibh amhras air gur dhiúltaigh sí bia le linn na stailce toisc
nach raibh an iomarca meacáin caillte aici.
agus an pháis atá aici don
her cruxificion being
Admhaíonn Linda mar sin nach “gnáth-Phrotastúnach” atá inti agus tá sí ag snámh in aghaidh an easa go fóill
agus an pháis atá aici don Ghaeilge.
a dhath eolais aici ar
not an iota of information about
Dálta gach duine dá cúlra, ní raibh
a dhath eolais aici ar an Ghaeilge ag fás aníos, ach ní mar a shíltear a bhítear i gcónaí.