ag sodar i ndiaidh
trotting after
Nuair a fheiceann muintir na mbailte móra daoine faoin tuath ar an teilifís
ag sodar i ndiaidh lucht na gcótaí dearga agus iad ag marcaíocht go hardnósach trasna na tíre (cosúil le radharc as úrscéal de chuid Thomas Hardy), ní bhíonn mórán suime acu sna fiorfhadhbanna atá le fáil faoin tuath.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, nach í aidhm an CLG an cluiche a scaipeadh ar fud na tíre agus an t-aos óg a spreagadh chun í a imirt, nó an ea?
*Is múinteoir scoile é Colm Mac Séalaigh.
tar éis titim amach
after happening
Má thagann cogadh domhanda mar thoradh ar an mhéid atá
tar éis titim amach le cúpla seachtain anuas, nach mbeidh tíortha ag teastáil le bheith mar ghníomhairí síochána le réiteach a chuardach - moltóir cothrom, neamhspléach, gan aon bhagáiste míleata.
ar a tóir
after her
Bhí sé
ar a tóir le míonna anois agus bheadh sí anseo anocht.
a chead aici a bealach féin a dhéanamh
she could look after herself
Chuirfeadh sé deireadh ar an tábla agus
a chead aici a bealach féin a dhéanamh.
níl a fhios agam cé a lean tú, ach níor lean tú mise cibé
I don't know who you took after, but it wasn't me anyway
"An bhfuil tú dall? Nach bhfeiceann tú an casán? Bhuel,
níl a fhios agam cé a lean tú, ach níor lean tú mise cibé," arsa a athair.
i ndiaidh a fhoilsithe
after its publication
Tá teangacha ag athrú chomh tapaidh anois (an Ghaeilge san áireamh) gur féidir linn glacadh leis go mbeidh foclóir ar bith as dáta bliain nó dhó
i ndiaidh a fhoilsithe.
phiollaire na maidine dár gcionn
the morning-after pill
Tá cuid de na heaspaig ag rá gur cheart a chinntiú go mbeadh cosc ar
phiollaire na maidine dár gcionn, piollaire a bheidh ceadaithe má ghlactar le moladh an reifrinn.
tar éis an tsaoil
after all
Is aisteach ar bhealach méid an fháiltithe agus an ceiliúradh a deineadh mar,
tar éis an tsaoil, is foireann í seo nár bhuaigh aon chraobh ná corn agus nár éirigh léi dul chomh fada fiú amháin le cluiche ceathrú ceannais an chomórtais.
tar éis a mbuailte
after being defeated
Rud eile ná go raibh briseadh deas cúpla seachtain chun traenála agus pleanála ag an gClár, ag Tiobraid Árann agus ag Corcaigh
tar éis a mbuailte ach b'éigean d'Áth Cliath, do Loch Garman, don Mhí agus d'Uíbh Fhailí dul chun páirce arís sé lá tar éis dóibh cluiche a chailleadh.
dul i bhfeighil
to look after
Iarradh ar de Róiste
dul i bhfeighil cuid de na hearraí.
tar éis do na buamaí pléascadh
after the bombs had exploded
Bhí a bhformhór dóite go dona de bharr na tine a bhí sa Sari
tar éis do na buamaí pléascadh.
ainmnithe as
called after
Tá sé ar oileán atá
ainmnithe as Mochaoi agus tá cabhsa ann anois go dtí an mórthír.
in ann aire a thabhairt dó féin
able to look after himself
Coimhlint ghéar agus chrua a bhíodh ann ach ní ghortaítí éinne mar bhí gach duine
in ann aire a thabhairt dó féin.
i bhfeighil
looking after
Ar feadh dhá bhliain eile ansin bhí sé
i bhfeighil fhoireann sinsear Luimnigh.
tar éis dise bailiú léi
after she had left
Nuair a chuaigh a chailín go Tír na mBascach ar feadh bliana chun Spáinnis a fhoghlaim, chuaigh Hector léi, ach d'fhan sé ansin trí bliana
tar éis dise bailiú léi.
Tar éis an tsaoil
after all
(
Tar éis an tsaoil, as chuile euro a fuair muid ón Eoraip, chaill muid a chomhionann is dhá euro i luach an éisc a thóg iascairí eile i bhfarraigí na hÉireann ó chuaigh muid isteach sa gComhphobal 30 bliain ó shin.
tar éis an tsaoil
after all
Bhíodar,
tar éis an tsaoil, ag cloí réabhlóide laistigh den impireacht.
tar éis an scéal seo a bhréagnú
after denying this story
Go dtí seo níl Ambasáid na Breataine
tar éis an scéal seo a bhréagnú.
sa tóir ar an lipéad úd
after that label
Níos measa fós, tá ceannaire úr ag Páirtí an Lucht Oibre atá
sa tóir ar an lipéad úd a bhronn na meáin chumarsáide ar Dick Spring tráth: "fíorcheannaire an fhreasúra".
go gairid i ndiaidh an ionsaithe
shortly after the attack
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
as éadan a chéile
one after the other
I ndáiríre, is é an tsamhail a bhí i m'intinn ná go raibh daoine ag dul i gcré
as éadan a chéile, faoi bháisteach a bhí ag titim gan stad! Sea, *An Béal Bocht.
tar éis an tsaoil
after all
Agus cá bhfios nach dtarlóidh sé sin mar,
tar éis an tsaoil, nach é iontas agus díol spéise cúrsaí spóirt ná go dtarlaíonn an toradh gan choinne agus an t-éacht glórmhar nuair nach mbíonn súil againn leo.
do na glúnta atá ag teacht inár ndiaidh
for the generations that are coming after us
Go ndéanfaí forbairt láidir bunaithe ar theanga agus chultúr na hÉireann sa tslí is go mbeadh obair as Gaeilge ar fáil
do na glúnta atá ag teacht inár ndiaidh.
baiste as
named after
*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
i ndiaidh bhur gcuairte
after your visit
ÉÓD: An gcuireann sibh tuarascáil ar fáil
i ndiaidh bhur gcuairte?
SF: Cuireann.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, bhí a fhios ag chuile dhuine céard a dhéanfaidís lena gcuid cos, fiú nuair ba mhístuama leo iad, an fhad is gur chuid díobh iad .
tar éis a cheist a neodrú nó a goin a mhaolú
after neutralizing the question or taking the sting out of it
Níor chuir Simpleoir an cheist an dara babhta amhail is dá mbeadh meangadh an tsagairt
tar éis a cheist a neodrú nó a goin a mhaolú.
ag cumadh dualgas i ndiaidh dualgais
making up duty after duty
Sin an fáth go bhfuil an oiread sin moilleadóireachta ar siúl ag aontachtaithe agus iad
ag cumadh dualgas i ndiaidh dualgais le comhlíonadh ag an IRA, dar leo.
i ndiaidh phléascadh na mbuamaí
after the exploding of the bombs
Ceisteanna ar nós cén fáth gur fhan na Gardaí uair a chloig
i ndiaidh phléascadh na mbuamaí sular dhún siad bóthar ar bith agus cén fáth gur cuireadh fianaise thábhachtach maidir leis an bhuamáil chéanna ar ais thar teorainn sula raibh seans ag rannóg dlí-eolaíochta na nGardaí féin í a scrúdú.
ceann ar cheann
one after the other
"Bhuel," arsa Máire, "cén dóigh is fusa tabhairt faoi seo?"
"Ó tharla gan ach an bheirt againn a bheith ina cheann, níl a dhath fána choinne ach na bocsaí a thabhairt isteach
ceann ar cheann.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, leanfar ar aghaidh ag íoc thart ar €49 billiún sa mbliain le feirmeoirí an Aontais Eorpaigh faoin bpolasaí nua.
sa tóir orthu
after them
Tháinig galtán de chuid na Breataine a bhí feistithe le gunnaí
sa tóir orthu agus scaoileadh cúpla urchar leis an gCatalpa.
anóirthear
the day after tomorrow
Beidh cuid den liosta nach bhfaighidh muid a fhad leo an
anóirthear fiú!"
"Seo, gabhaigí isteach anois agus dhéanfaidh mé cupa tae daoibh.
ainmnithe as
named after him
Cad é an dóigh a raibh a fhios agam seo? Mar go raibh sráid
ainmnithe as cúpla bloc ón áit ar mheas mé a raibh sé ina chónaí.
ainmnithe as lus
named after a plant
Tá teaghlach s'aici uilig
ainmnithe as lus.
feall i ndiaidh fill
foul after foul
Ach ina áit sin rinne siad
feall i ndiaidh fill agus iad faoi bhrú sa tréimhse dheireanach, agus bhronnadar deiseanna scórála ó phocanna saora ar Loch Garman.
Tar éis an tsaoil
after all
Cén fáth go bhfuil an milleán á chur ag Mac Grifín ar an gcóras?
Tar éis an tsaoil, téann curaí Uladh díreach isteach i gcluiche leathcheannais na hÉireann.
an duine as ar ainmníodh an leathinis
the person after whom the peninsula was named
Bhíodh Niall Naoi nGiallach ina rí anseo - b'athair Eoghain é,
an duine as ar ainmníodh an leathinis.
tar éis dul in olcas
after getting worse
Nuair a fhiafraím de an mbraitheann sé go bhfuil na caighdeáin acadúla agus caighdeán na Gaeilge
tar éis dul in olcas ó chuaigh seisean i mbun oibre mar léachtóir, cuireann a fhreagra iontas orm.
ag caitheamh i ndiaidh na ré órga
pining after the golden era
Tá sé de nós ag an lucht acadúil, agus aos léinn na Gaeilge go háirithe, a bheith de shíor ag clamhsán faoi chaighdeán na mac léinn agus a bheith
ag caitheamh i ndiaidh na ré órga, nuair a bhí formhór na mac léinn, dar leo, ar fheabhas an tsaoil.
tar éis an tsaoil
after all
Is í ár dteanga náisiúnta féin í,
tar éis an tsaoil, chomh maith leis an Bhéarla.
ainmníodh é as
it was called after
Tús
=======
Cuireadh tús le Taispeántas Turner chóir a bheith 20 bliain ó shin agus, go híorónta,
ainmníodh é as duine de na péintéirí móra Sasanacha, JMW Turner.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, ba é Setanta an laoch nua óg i gCorcaigh - an t-iománaí ab fhearr b'fhéidir ó chroch Jimmy Barry Murphy féin a chamán faoin staighre (nó cibé áit ina gcrochann sean-iománaithe a gcuid camán nuair a éiríonn siad as!).
tar éis an tsaoil
after all
tar éis an tsaoil, is aige féin atá pictiúr den phoblachtánach Pádraic Mac Piarais os cionn a dheisce.
tar éis fógairt
after announcing
"
An lá sular bhuail mé le hiar-Rúnaí seo na Roinne Airgeadais, bhí Runaí Baile na Breataine Móire
tar éis fógairt go gcuirfí srianta i bhfeidhm maidir le híocaíochtaí leasa shóisialaigh do shaoránaigh na dtíortha nua atá ag teacht isteach san Aontas Eorpach i mí na Bealtaine.
chláracha tar éis scoile
after-school programmes
Ní bheidh aon ardú i gceist do
chláracha tar éis scoile ná sa Chúnamh Sealadach do Theaghlaigh Bhochta.
i ndiaidh dó droim láimhe a thabhairt don ailtireacht
after he had turned his back on architecture
As Napoli ó dhúchas é Clemente agus tháinig sé chun cinn ar dtús sna seachtóidí
i ndiaidh dó droim láimhe a thabhairt don ailtireacht, a raibh sé ag déanamh staidéir uirthi sa Róimh, le díriú isteach ar an phéintéireacht agus ar an fhilíocht.
ainmnithe as
named after
Mar thoradh air sin, chuas i dteagmháil le hOndrej Pilný, stiúrthóir ar Ionad Léann na hÉireann i Karlova Univerzita (atá
ainmnithe as Cathal IV, a bhí mar Impire Naofa na Róimhe sa cheathrú haois déag).
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, i gcás an FAI, seo an dream céanna a rinne praiseach de Flower Lodge, Glenmalure Park, agus a lig do Pháirc Dalymount titim as a chéile.
ag caitheamh i ndiaidh na laethanta a bhí
hankering after the old days
"Ní ag caitheamh tobac a bheas mé ach
ag caitheamh i ndiaidh na laethanta a bhí, nuair a thiocfas an dlí úr seo isteach," a dúirt sé liom cúpla seachtain ó shin agus é i ndiaidh a bheith caite amach as teach tábhairne ag tábhairneoir nach raibh sé d'acmhainn aige fanacht leis na cumhachtaí úra a bheadh aige go luath.
dá rachaidís sa tóir ar dhaoine
if they went after people
"Nach fearrde muid go mór dá uireasa?" Aniar de phreab le Balor an tEachtraí: "Nach fearr é ná cuid de na bolaithe a cheileann sé san am i láthair? Bheadh na boic mhóra i mBaile Átha Cliath i bhfad níos fearr as
dá rachaidís sa tóir ar dhaoine a bhíonn ag caitheamh rudaí eile seachas tobac sna dtithe tábhairne.
ainmnithe as
named after
Tá an teach pobail seo
ainmnithe as Elizabeth Ann Seton, an chéad naomh a rugadh i Meiriceá.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, theip ar na cainteanna WTO i gCancun anuraidh díreach ar an ábhar sin - toisc go raibh an tAontas Eorpach ag cur an oiread sin brú ar na tíortha neamhfhorbartha na doirse a oscailt tuilleadh don lucht infheistíochta ó na tíortha saibhre.
ar a thóir
after him
*
Gluais • Glossary
i mullach a dteilifíseánon top of their television sets
an tAlsáiseachthe Alsation
ar a thóirafter him
ag leámelting
gréisceachgreasy
bratachflag
ag guairfeachfluttering
caoincístrains
séimhgentle
leathadh tinneas aiféalacha lingering illness was spread
á gcaoineadhmourning them
na slánathe healthy
na heasláinthe sick
a riarto manage, administer
nach dtruailleofaí na fialathat the vials wouldn't be contaminated
na táirgí folathe blood products
míchúramachcareless
ginidínígerms
cruth na ginidethe shape of the genie
mearbhallconfusion
a gcailleadh a gcroíthe buillewhose hearts would miss a beat
tar éis an tsaoil
after all
Is dream beag iad na laochra Oilimpeacha
tar éis an tsaoil agus is gaisce ann féin caighdeán Oilimpeach a bhaint amach.
I ndiaidh an tSaortha
after Liberation
I ndiaidh an tSaortha, bhí an bua ag na cumannaithe in olltoghchán na bliana 1946.
a ainmníodh as
which was named after
Chuaigh mé suas sráid darbh ainm Nerudova,
a ainmníodh as an scríbhneoir Seiceach Jan Neruda.
piollaire na maidine dár gcionn
the morning-after pill
Tá reachtaíocht a bhaineann le "
piollaire na maidine dár gcionn" leasaithe ag lucht na polaitíochta coimeádaí chomh maith.
ar thóir rud éigin eile
after something else
tabharfaidh mé a dhúshlánI'll challenge him
scrogalllong thin neck
á bodhradhdeafening her
obair athleictritherewiring work
meirgrust
ag smúrthachtprowling around
go teanntightly
tiubhthick
tréanstrong
bolta righinstiff bolt
i ngan fhios dóibhwithout them knowing
lomnochttotally naked
ar thóir rud éigin eileafter something else
ar tí cnagadhabout to knock
ag iarraidh sárú ar an eaglatrying to overcome the fear
le neart a tola is a réasúinwith the strength of her will and her reason
tar éis a bhunaithe
after its founding
I Vinegar Hill a tharla an chéad éirí amach sa gcoilíneacht nua, sé bliana déag
tar éis a bhunaithe i 1788.
tar éis an tsaoil
after all
Is dóigh nach bhfuil aon dul as mar,
tar éis an tsaoil, tá easpa fuinnimh sa tír, agus is trí thógáil an damba a bheidh siad in ann an fhadhb seo a réiteach.
i ndiaidh an Ghéillte
after the surrender
Tá an méid seo le rá ag Pádraig Ó Siadhail faoin bhailiúchán:
"Más follas ó theideal an leabhráin seo gur ag díriú ar an saol
i ndiaidh an Ghéillte - ar shaoltaithí an chime, go háirithe - atá an file, is léir freisin brí shiombalach a bheith ag roinnt leis an teideal céanna.
tar éis tuirlingthe
after landing
Tá cead gutháin ghluaisteacha a úsáid
tar éis tuirlingthe, nuair atá an t-eitleán san áit pháirceála, na hinnill curtha as agus na doirse ar oscailt.
i ndiaidh na hócáide is mó agus is galánta
after the biggest and most glamorous event
De ghnáth, áfach, ní bhíonn na himreoirí sin ag ceapadh gur san ospidéal a bheidh siad coicís
i ndiaidh na hócáide is mó agus is galánta i gcúrsaí spóirt na tíre seo.
ag sodar i ndiaidh George Bush
trotting after George Bush
Cé go raibh Kilfoyle in aghaidh an chogaidh ón tús, agus gur cháin sé Tony Blair go láidir agus an dóigh a raibh sé
ag sodar i ndiaidh George Bush, ní raibh sé ag iarraidh pointí polaitiúla a dhéanamh nuair a bhí Ken Bigley i mbaol báis.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, cé gur scil an-deacair é, is poc *saor *é.
Briseann an dúchas
everything takes after its kind
AÓF: Dá n-iarrfainn ort inseacht dom cén fáth a gcanann tú, céard déarfá?
ÁNíD:
Briseann an dúchas …!
*Is amhránaí, ceoltóir, múinteoir agus fear spraoi é Antaine Ó Faracháin.
ag sodar i ndiaidh na bPoncánach
trotting after the Yanks
Eisean a d'athraigh an nós sin, agus anois tá muintir na hÉireann
ag sodar i ndiaidh na bPoncánach lena gcuid *en-suites *agus téitheoirí *patio*.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, táthar in iomaíocht dhíreach le haerlíne a chuaigh chun na cúirte le hiarracht a dhéanamh éalú óna gcuid freagrachtaí i leith daoine le míchumas.
i ndiaidh turais gharbh
after a rough trip
Nuair a shroich mé Gleann Cholm Cille (
i ndiaidh turais gharbh ar an mbus), bhain áilleacht na háite siar asam.
tar éis teitheadh
after fleeing
Bhain an bille seo le duine darbh ainm Kenneth Littlejohn, a bhí
tar éis teitheadh go dtí an Bhreatain faoin am seo.
tar éis tréimhse fada meathlaithe agus easpa airgid
after a long period of decline and lack of money
Caitear an chuid is mó den airgead poiblí ón mbuiséad iompair ar bhóithre nua agus is amhlaidh atá le tamall fada anuas; b’fhéidir, áfach, go bhfuil lag trá na n-iarnród thart
tar éis tréimhse fada meathlaithe agus easpa airgid.
ainmniste i do dhiaidh
named after you
“Agus tá teastas leis a dhearbhaíonn go bhfuil réaltóg
ainmniste i do dhiaidh!”
“A Bhríd,” arsa Susaidh, “Cad é thig liom a rá! Tá réaltóg amuigh ansin a bhfuil m’ainm féin uirthi.
Tar éis an athaontaithe
after re-unification
Tar éis an athaontaithe, chuir sí struchtúr ní ba bhuaine ar bun – ach dar le roinnt Gearmánach go raibh an seanphuball i bhfad níb fhearr, agus ní ba shaoire leis!
Tú ansin ar snámh sa leathdhorchadas, ag éisteacht le ceol suaimhneach ag teacht ó challairí faoin uisce saillte, agus ag ligean do do shúile na scáilí fada agus frithchaitheamh na soilse ildaite a leanúint.
ar thóir spraoithiománaí
after a joyrider
“Na póilíní
ar thóir spraoithiománaí," arsa mise liom féin, mar tarlaíonn sin go minic anseo.
i ndiaidh turais gharbh
after a rough trip
Nuair a shroich mé Gleann Cholm Cille (
i ndiaidh turais gharbh ar an mbus), bhain áilleacht na háite siar asam.
i ndiaidh na coisíochta
after walking
?
seanchaitewell-worn
leidprompt
inphógthakissable
seithehide
ceimiceáinchemicals
g-spota mo choinsiasathe g-spot of my conscience
chuimlínn mo shúileI used to rub my eyes
loinnirbrightness
líonadh a meallaher charms used to fill
mo dhá bhasmy two palms
cuaracurves
sleasasides
go cleitiúillike a feather
néaróga a pléisiúirthe nerves of her pleasure
a bharrchigiltto tickle
a chaiteáthat you would wear
na bróga cnocadóireachtathe hill-climbing shoes
choisbheartfootwear
briathra binnesweet words
i ndiaidh na coisíochtaafter walking
mo dhara ríomhaire glúinemy second laptop computer
craiceann crogaillcrocodile skin
méarchlárkeyboard
lannablades
d'íslíodh siadthey used to lower
sclábhaí deonachvoluntary slave
mo mhianmo desire
spíontaexhausted
in ísle brídepressed
d'fháirbrí a héadainfrom the wrinkles in her forehead
smálmark
máchailíblemishes
scórthaí na snáthaideneedle scratches
fíneáltachtdelicacy
nochtnocht
brocachfilthy
tolgcouch
mo rogha de thogha na n-amhrán grámy choice of the best love songs
fá dtaobh den chruthabout the appearance
easnacharibs
ciúnasquietness
glór scairdinnilljet-engine voice
cúil na dramhaíolathe rubbish heap
fonóid faoiscoff at
ar an choinníoll go n-athchúrsálfar iadon the condition that they will be re-cycled
Tar éis an athaontaithe
after re-unification
Tar éis an athaontaithe, chuir sí struchtúr ní ba bhuaine ar bun – ach dar le roinnt Gearmánach go raibh an seanphuball i bhfad níb fhearr, agus ní ba shaoire leis!
Tú ansin ar snámh sa leathdhorchadas, ag éisteacht le ceol suaimhneach ag teacht ó challairí faoin uisce saillte, agus ag ligean do do shúile na scáilí fada agus frithchaitheamh na soilse ildaite a leanúint.
i ndiaidh fáthmheasa
after diagnosis
De réir suirbhé a rinne an *Northern Ireland Cancer Registry*, ní bhíonn ach deich faoin chéad beo cúig bliana
i ndiaidh fáthmheasa.
Tar éis an athaontaithe
after re-unification
Tar éis an athaontaithe, chuir sí struchtúr ní ba bhuaine ar bun – ach dar le roinnt Gearmánach go raibh an seanphuball i bhfad níb fhearr, agus ní ba shaoire leis!
Tú ansin ar snámh sa leathdhorchadas, ag éisteacht le ceol suaimhneach ag teacht ó challairí faoin uisce saillte, agus ag ligean do do shúile na scáilí fada agus frithchaitheamh na soilse ildaite a leanúint.
ainmnithe as
named after him
Tierney Place,
ainmnithe as chomh maith.
Tar éis an phríobháidithe
after the privatisation
Tar éis an phríobháidithe a rinne rialtas Margaret Thatcher, cuireadh tús le scéim mhór chun nuashonrú a dhéanamh ar an líne seo.
faoi bhláth tar éis na báistí
blossoming after the rain
faoi bhláth tar éis na báistíblossoming after the rain
méaracán an phúcapurple foxglove
mar a bheadh braillín ag triomúlike a sheet drying out
má bhain mé geit asatif I startled you
tuairim is míleabout a mile
Cailleadh leis an ocras í.
ainmnithe as an úinéir
named after the owner
Tá an teach tábhairne teaghlaigh, atá
ainmnithe as an úinéir a tháinig chun na Stát Aontaithe lena bhean agus ceathrar páistí i 1957, suite díreach trasna ó acadamh míleata an *West Point*.
tar éis gealaí láine
after a full moon
Gach mí, ar an Déardaoin
tar éis gealaí láine, bíonn oíche cheoil thraidisiúnta i Guinan’s.
Tar éis an phríobháidithe
after the privatisation
Tar éis an phríobháidithe a rinne rialtas Margaret Thatcher, cuireadh tús le scéim mhór chun nuashonrú a dhéanamh ar an líne seo.
faoi bhláth tar éis na báistí
blossoming after the rain
faoi bhláth tar éis na báistíblossoming after the rain
méaracán an phúcapurple foxglove
mar a bheadh braillín ag triomúlike a sheet drying out
má bhain mé geit asatif I startled you
tuairim is míleabout a mile
Cailleadh leis an ocras í.
tar éis a fhuadaithe
after his kidnap
Nuair a maraíodh duine eile de chuid mhuintir Gambino
tar éis a fhuadaithe, cuireadh *hit* amach ar McBratney.
liath luaith gheansaí Celtic i ndiaidh a loiscthe
the grey of the ashes of the Celtic jersey after it has been burnt
Agus Tír Eoghain – nach bhfuil an lámh dhearg mar shuaitheantas acu, mar atá againn féin? Nach muidne a bhí bródúil nuair a chonacthas an lámh dhearg in airde ar fud Pháirc an Chrócaigh lá an chraobhchluiche! Lámh Dhearg abú! Agus amharc ar na dathanna a chaitheann na himreoirí: dearg agus bán, agus dath gorm ar fhobhríste gach aon duine de na himreoirí – dearg, bán is gorm: dathanna na Ríochta Aontaithe – na dathanna is ansa le gach dílseoir beo nó marbh (seachas oráiste, dar ndóigh – agus ór bhonn an phuint sterling, agus dubh an Guinness, agus donn an ispín fhriochta, agus
liath luaith gheansaí Celtic i ndiaidh a loiscthe.
Sna sála ar an bhreith seo
coming right after this judgement
Sna sála ar an bhreith seo, d’fhógair grúpa aturnaetha in Éirinn go mbeadh imeachtaí dlíthiúla á dtionscnamh acu go luath ar son íospartaigh MRSA agus a muintir.
tar éis a dtaispeántais
after their display
Maidir le Port Láirge agus Tiobraid Árann, tá siad fós gar don leibhéal is airde agus thug fir Luimnigh le fios go mb’fhéidir go bhfuil aiséirí de shaghas éigin i ndán dóibh
tar éis a dtaispeántais in aghaidh Chill Chainnigh agus an taispeántas a thug a gcuid mionúr i gcluiche ceannais na hÉireann.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, ní tragóid náisiúnta ná aon ní dá leithéid a bhí ann nár cháiligh foireann na hÉireann do Chorn an Domhain.
Cúpla mí tar éis dom m’fhear céile a chailleadh
a few months after I had lost my husband
Cúpla mí tar éis dom m’fhear céile a chailleadh i bhfómhar na bliana 2001, thosaigh mé a fhoghlaim na feadóige stáin ag Siamsa i Montreal mar shaghas teiripe báis.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, sin breis is 50,000 vóta.
tar éis a díbeartha as comórtas Chorn an Domhain
after being banished from the World Cup competition
Tá an fhoireann náisiúnta sacair gan bhainisteoir agus in umar na haimléise
tar éis a díbeartha as comórtas Chorn an Domhain.
Tar éis na fualaingthe ar fad
after all the suffering
Tar éis na fualaingthe ar fad, tharla sé uilig arís fiche bliain ina dhiaidh sin.
i ndiaidh an olltoghcháin dheireanaigh
after the last election
Dúirt Ceannaire Pháirtí an Lucht Oibre, Pat Rabbitte,
i ndiaidh an olltoghcháin dheireanaigh gurb é an chéad uair gur roghnaigh an pobal an freasúra a chur as oifig.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, sin breis is 50,000 vóta.
ainmnithe as
named after
É féin a chuir amach é – Seven Towers Press (
ainmnithe as Baile Munna).