adhmaid snoite
carved, sculptured
Úsáideann Treacy múnlaí plástair agus
adhmaid snoite chun a chruthanna casta agus fíneálta a chruthú agus bíonn siad seo mar bhonn ar a gcuireann sé an t-éadach lena hataí a dhearadh.
adhmad éicint a bhaint as an ainm
make some sense of the name
Is féidir linn
adhmad éicint a bhaint as an ainm: 'llif' = feacht, díle.
foirgnimh adhmaid
wooden buildings
Tá cuntas ann ar an streachailt a bhí le déanamh chun uisce a thabhairt chun na cathrach nua, chun an tart a chosc, chomh maith (ar ndóigh) leis na tinte a mhúchadh a scaip go minic trí na
foirgnimh adhmaid.
cláir adhmaid
wooden boards
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
crann adhmaid chrua
hardwood trees
Tá comhlachtaí ilnáisiúnta foraoiseachta ag gearradh
crann adhmaid chrua san fhoraois bháistí.
bataí adhmaid
wooden sticks
Gan choinne, tá an triúr timpeallaithe ag cúig óganach déag, cuid acu agus *balaclavas* orthu, gléas troda ag an uile dhuine,
bataí adhmaid, maidí *baseball* agus maidí gailf.
caisleán adhmaid
a wooden castle
Tógtar
caisleán adhmaid in aice leis na tithe - is é seo Ríocht na gClutharachán, agus é maisithe leis na mílte solas.
phíosa adhmaid
a piece of wood
Is cuimhin liom mo mhúinteoir féin sa naíonra agus pictiúir bheaga de shúile agus de shrón aici le cur ar an "mbuntús" (an t-ainm a thugadh sí ar
phíosa adhmaid clúdaithe le stuif dubh).
díonta maisithe adhmaid
decorated wooden roofs
Tá stallaí ársa snoite an chóir le feiceáil ann, agus
díonta maisithe adhmaid.
adhmad coill
hazelwood
Tá sé déanta as
adhmad coill, agus tá ceann tuí air.
adhmad coill
hazelwood
Tá sé déanta as
adhmad coill, agus tá ceann tuí air.
adhmad coill
hazelwood
Tá sé déanta as
adhmad coill, agus tá ceann tuí air.
ag bualadh adhmad an chuntair le rithim an cheoil
beating the wood of the counter with the rhythm of the music
Le linn na bpolcaí úd, thug mé sracshúil ar an mbeár agus ansin os mo chomhair bhí Gearóid (scíth bheag á glacadh aige ón obair), é ag stánadh amach roimhe ar thada agus méaracha a láimhe clé
ag bualadh adhmad an chuntair le rithim an cheoil.
muilleann adhmaid.
wood mills.
Níor bheag an méid fiontar a bhí acu: teach tábhairne, gnó adhlacóra a raibh déantús cónraí mar chuid de, oifigí ceantálaithe, seirbhís tacsaí agus
muilleann adhmaid.
lán de mhillíní adhmaid.
full of small pieces of wood.
Céard a bhí cearr leis an bpictiúr? Is éard a bhí le feiceáil air ná lámha duine dhuibh agus iad sáite i mála a bhí
lán de mhillíní adhmaid.
gaothuirlisí adhmaid
wooden woodwind instruments
AÓF: Cén áit ar fhoghlaim tú scileanna na ceirde?
NB: Bhuel is fliúiteadóir mé ó bhí mé ocht mbliana d’aois agus dá bharr sin rinne mé cúrsa ar conas
gaothuirlisí adhmaid a dhéanamh.
millíní adhmaid
wood pellets
Cé go n-úsáidtear
millíní adhmaid mar bhreosla éifeachtach don téamh lárnach, tá béim speisialta ar bhithbhreoslaí i gcúrsaí iompair – tionscal a úsáideann mórán ola agus peitril agus tionscal nach bhfuil mórán slite malartacha aimsithe aige fós.
ag saothrú an adhmaid,
working with the wood,
Chaith go leor daoine a saol
ag saothrú an adhmaid, ag gearradh na gcrann anuas agus á seoladh ar na haibhneacha chuig na muilinn.
snoíodóireacht adhmaid
wood carving
B’iontach an rud é dúiseach agus
snoíodóireacht adhmaid na Maorach mórthimpeall orm.
chuile bhall adhmaid
each piece of wood
Tá brí ar leith ag baint le
chuile bhall adhmaid sna tithe seo - ar nós dealbh i séipéal.
ní léirithe de naoimh iad baill adhmaid na Maorach,
the maori wood pieces are not depictions of saints,
Ach, murab ionann agus séipéil,
ní léirithe de naoimh iad baill adhmaid na Maorach, ach léirithe dá sinsear diaga.
sraitheanna beairicí adhmaid,
rows of wooden barracks,
Taobh thiar den leacht cuimhneacháin síneann an sluachampa siar ar mhachaire fairsing féarmhar, agus tá
sraitheanna beairicí adhmaid, sreang dheilgneach agus túir faire le feiceáil.
na beairicí adhmaid
the wooden barracks
Taobh thiar den leacht cuimhneacháin síneann an sluachampa siar ar mhachaire fairsing féarmhar, agus tá sraithean
na beairicí adhmaid, sreang dheilgneach agus túir faire le feiceáil.
a raibh píosa adhmaid istigh ann.
in which there was a piece of wood inside it
”
**Tús na comhcheilge**Cuireadh tús leis an chomhcheilg i bhfómhar na bliana 1989 nuair a chuaigh George Greenhalgh ar a rothar go hOllscoil Mhanchain agus déantán airgid ina lámh aige
a raibh píosa adhmaid istigh ann.
bréagáin áille adhmaid,
pretty wooden toys,
Stainníní margaidh atá sa *Weihnachtsmarkt* a dhíolann
bréagáin áille adhmaid, scailtín fíona agus arán sinséir i bhfoirm cístí, brioscaí i gcruthanna difriúla, agus go leor rudaí eile.
cosán adhmaid cois cósta
a wooden pathway beside the coast
An rud ba mhó cáil sa chathair go dtí na seachtóidí (nuair a thosaigh an cearrbhachas dleathach) ná an *Boardwalk*,
cosán adhmaid cois cósta leagtha in airde os cionn an ghainimh idir piaraí siamsaíochta na cathrach agus thar dhoirse na n-óstán agus na *casinos*.
píosa mór fada adhmaid
big long piece of wood
Is éard atá sa chabar ná
píosa mór fada adhmaid atá cosúil le cuaille teileagraif.
adhmad.
wood
Bhí duine amháin i mbun gach coise agus triúr ar bharr an struchtúir, a rinneadh sa bhFrainc as cruach agus
adhmad.
sconsa adhmaid
wooden fence
Dódh
sconsa adhmaid ár gcomharsan béal dorais, ach múchadh an tine sular shroich sé na tithe.
An t-adhmad atá le baint
as one can take from, understand from
An t-adhmad atá le baint as na haltanna seo uilig faoin chaiteachas ar an teanga ná go bhfuil an rialtas ag caitheamh airgead an cháiníocóra ar theanga atá marbh (nó ina hothar i muinín inneall tacaíochta beatha mar a déarfadh Kevin Myers) fad is atá deireadh á chur le seirbhísí riachtanacha sláinte is oideachais, de cheal maoinithe.
adhmaid
wooden
Tharla an tragóid ar bhád iascaigh
adhmaid - eagraithe ag gáinneálaithe, daoine - a bhí ag tabhairt 47 fear as an Afganastáin chun na hAstráile as an Indinéis.
phailléid adhmaid
wooden pallets
Cónaíonn siad pé áit is féidir leo – i mbotháin trá nó i dtithe tréigthe, nó sa ‘dufair’ – an ceantar foraoise timpeall ar bhaile Calais – ar
phailléid adhmaid faoi chlúdach plaisteach.
adhmaid
of timber
Tá scabhait agus sráideanna beaga ann le tithe beaga
adhmaid as an Mheánaois ann go fóill, agus tá cuid mhaith de na foirgnimh níos nua-aimseartha tógtha le hadhmad agus péinteáilte le dathanna príomhúla geala.
tsaoirseacht adhmaid
carpentry
Chomh maith leis sin chuathas leis an ngaibhneacht, an
tsaoirseacht adhmaid is obair stáin.
ceap adhmaid
wooden block
‘Antichrist’, le Lars Von Trier
Ná himigh i ngiorracht scread asail do ‘Antichrist’ le Lars Von Trier, fan iomlán glan ar an scannán a scoilt Féile Scannán Cannes ina dhá leath i mbliana, má cheapann tú nach bhfuil seans dá laghad, ‘dá laghad’ a deirim, go bhféadfaí go mbeadh fiúntas agus dleathacht ealaíne de shaghas éigin i scannán ina bhfuil neart míreanna mar seo a leanas tríd síos:- bean a ghearrann a brillín di féin le deimheas mór garraíodóireachta, nó siosúr maintín, ní fhéadfainn a bheith cinnte cioca gléas gearrtha a d’úsáid sí - i ngar-seat ollmhór caol díreach os comhair an cheamara, í dulta glan iomlán as a meabhair le ciontacht a mhíneod ar ball;
an bhean chéanna i lár seisiúin suirí lena fear roimhe sin nuair a d’fhág sí gan aithne gan urlabhra é tar éis a mhagairle a bhataráil le
ceap adhmaid, mar gur theastaigh uaithi eisean a ghortú as a ról féin sa chiontacht thuasluaite.
lorg an adhmaid
a trace of timber
An bhfuil sé úr nó fuar nó tirim?
An bhfuil boladh na gceimiceán le mothú uaidh nó an bhfuil
lorg an adhmaid le mothú uaidh go fóill? Osclaím arís ansin é agus féachaim an clár.
adhmaid
of timber
Long mhór 1,118 tonna a bhí inti agus bhí sí ar a bealach as Quebec i gCeanada go Greenock na hAlban le lasta
adhmaid nuair a rug stoirm uirthi.
adhmad
timber
Chuir an balla deireadh leis na turasanna chuig The Key, an chippy ba chóngaraí don teach s'againne, le turasanna siopadóireacht - bhí i bhfad níba mhó siopaí ar Bhóthar na Seanchille ná a mar a bhí ar Bhóthar na bhFál - agus chuir sé deireadh leis na rásaí guider - carbaid de dhéantús baile a rinne muid as
adhmad, rotha agus sreang! Rachadh na guiders síos le fánaí isteach go Sráid Cupar ar an taobh ‘Protastúnach’ den deighilt.
Adhmaid
timber
html)
Coimhthíocha ar Lorg
Adhmaid
Ní hiad na hOgiek amháin atá ag cur fúthu i Mau anois, áfach.
t-adhmad ba mhó
greatest conclusion
B’é an
t-adhmad ba mhó a bhí le baint as an iniúchadh a rinne údair na tuarascála ar shampla de 5% de dhaonáireamh 2006 (mar aon le 3% de dhaonáireamh na Ríocht Aontaithe, 2001) ná:
* Go bhfuil a dhá oiread níos lú seans go mbeidh cainteoirí Gaeilge dífhostaithe ná iad siúd nach bhfuil an teanga acu.
adhmad
timber
Tiocfaidh tú ar dhuine ó am go chéile agus
adhmad á ghearradh aige le tabhairt abhaile.
saor adhmaid
a carpenter
Ach d’athraigh rudaí de réir a chéile agus toghadh Eric Heffer (1922-1991) sa bhliain 1964,
saor adhmaid agus ceardchumannaí ón eite clé, agus tá an toghlach seo dearg ó shin.
t-adhmad
understanding
Ach is é an
t-adhmad is mó atá le baint as an phlean do lucht labhartha na Gaeilge, go bhfuil muid blianta móra chun tosaigh ar ár mbráithre in Albain ó thaobh cearta teanga de.
bhaineann adhmad as
interpret, understand
Tá leacht tiubh sa chochla agus ar a hurlár tá structúr ilchasta, ar a ghlaotar Orgán Corti, leis na mílte mionghuairí, ribí gruaige a 'léann', nó a
bhaineann adhmad as an minicíocht chasta, phróiseáilte.
ag baint adhmaid
as making sense of
Ní hamháin go bhfuil na meáin
ag baint adhmaid as scéalta an fheachtais, tá dhá uair an chloig in aghaidh an lae curtha i leataobh do chraoltaí polaitiúla ar gach stáisiún raidió agus teilifíse – ag príomham.
céard a dhéanfas muinn feasta gan adhmad
song reference
Tá an saibhreas fós sa nGaeltacht, ach ‘
céard a dhéanfas muinn feasta gan adhmad’? – is é sin, gan an t-aos óg, má thréigeann siad an Ghaeilge.
ceapa adhmaid
wooden blocks
Tá éadach Hama le n-aithint ar an dearadh dubh ina n-úsáidtear
ceapa adhmaid le cló a chur de láimh ar éadach bán cadáis.
adhmaid
wooden
D’fhágamar thart ar mheán oíche i mbád beag
adhmaid.
ag scoilteadh adhmaid
splitting timber
An sruthán ina bhúir, goimh san aer moch, fear
ag scoilteadh adhmaid le tua balbh, mada lena ais ’s a shróin le gaoth.
adhmad darach
oak wood
Beidh an bád féin déanta as
adhmad darach, le crann seoil péine.
adhmaid
wooden
Tithe
adhmaid iad seo a bhfuil díon ard orthu ar déanamh coca féir.
cnap adhmaid
a lump of timber
Gníomh nádúrtha, shamhlófá, speach a tharraingt ar rud éigin, ar chloch nó
cnap adhmaid a bhualadh le maide – an cluiche cnaig -, ach ba dheacair a shamhlú go bhféadfaí cluichí foirne agus páirce a chur ar bun nuair a bhí daoine scaipthe ar fud taobh tíre fairsing agus gan ach siúl na gcos acu mar mhodh taistil.
triantán adhmaid mar cheannadhairt
a timber triangle for a pillow
Luigh mé síos ar an leic fhuar, le
triantán adhmaid mar cheannadhairt agam.
d’iarsmaí adhmaid
of wooden artefacts
Osclaíodh doirse na hiarsmalainne Titanic *‘The Maritime Museum of The Atlantic’* i Halifax, iarsmalann a mhaíonn an taispeántas is mó
d’iarsmaí adhmaid ón soitheach cáiliúil.
ina chónra adhmaid
in his wooden coffin
Is é an Tiarna m’Aoire
=========
Ní léir go dtí buaicphoinnte an ghiota seo, nuair a ritheann máthair dhearóil William isteach sa teach chun féachaint air don uair dheireanach
ina chónra adhmaid, gur theastaigh ó Milch Deadwood a cheangal le haitheasc síoraí Abraham Lincoln agus é ag glacadh leis an uachtarántacht don tarna uair in 1865.
comharsain ag santú an adhmaid
neighbours wanting the timber
Ach tá na
comharsain ag santú an adhmaid.
Saor Adhmaid
the carpenter
Ach is mór an meas atá aige orthu siúd a chaitheann a saol go dílis agus go neamhbhalbh de réir bhriathar agus shampla
Saor Adhmaid Nasaireit, an Giúdach Palaistíneach a bhfuair údaráis na Róimhe réidh leis ar an chros siocair nach raibh sé sásta a bhéal a choinneáil druidte.
Coinnleoirí móra adhmaid ar crochadh
large wooden candelabras hanging
Coinnleoirí móra adhmaid ar crochadh ón tsíleáil íseal.
ag iarraidh adhmad a bhaint astu
trying to make sense of them
’*
Is Casta an Scéal
======
An duine bocht a rachaidh ag lorg smearadh eolais féin ar na sloinnte, beidh sé ag ransú na n-údar ó Litreacha Suirbhéireachta Uí Dhonnabháin, trí thaighde Matheson anuas tríd an Athair de Bhulbh, Mac Lysaght, Robert Bell agus Seán de Bhulbh,
ag iarraidh adhmad a bhaint astu.
Sin an t-adhmad atá le baint
that’s to be understood
Sin an t-adhmad atá le baint dar liom as taighde a d'fhoilsigh an Irish Times ar na mallaibh ar na grádanna a tugadh in ábhair Ardteiste le trí bliana anuas.
sluasaid adhmaid
a wooden shovel
(brzeg = bruach, kraj = críoch, krowa = bó (féach crú 7 cró), młynek = muileann, morze = muir, niebo = néal, źródło = sruth, łapa do sniegu (lapa do sneachta) =
sluasaid adhmaid a dhéanfá féin le sneachta a chartadh, srl.
foirgneamh adhmaid, modúlach a bheas éiceabhách
a modular wooden eco-friendly building
I bplean s'againn, tógfar
foirgneamh adhmaid, modúlach a bheas éiceabhách i gcomórtas le foirgnimh thraidisiúnta.
saor adhmaid snasta
a tasty carpenter
Claochlú an tSaoir ina Dhaor
==========
I Nua-Eabhrach réamhchogaidh na bliana 1841 tá cónaí ar Solomon Northup – saorfhear de chuid an chine ghoirm,
saor adhmaid snasta, bheidhlíní oilte clasacacha.
déanta d’adhmad agus anairt
constructed of timber and canvas
Reáchtáladh cuid mhaith de na ceolchoirmeacha i speigeltent (puball na scáthán), puball ollmhór
déanta d’adhmad agus anairt maisithe go gleoite ar an taobh istigh le scátháin, soilse agus gloine dhaite agus suite i gceartlár chearnóg na cathrach, rud a chuir cuma aduain, beagnach allúrach, ar an áit agus a thug le fios go raibh rud éigin iontach ar leith á thairiscint ann.
ag iarraidh adhmad a dhéanamh de
trying to make sense of it
Tá Colm Mac Séalaigh
ag iarraidh adhmad a dhéanamh de nó cá raibh a leithéid go léir roimhe seo?