Beidh mionsliseanna cumhachta, teicneolaíocht úr leiriúcháin agus próiseáil físe agus fuaime sna gléasanna amach anseo.

Ba mhaith léi chomh maith go mbeadh teicneoir fuaime lánaimseartha ag an stáisiún agus duine a dhéanfadh taighde agus margaíocht.

Cé nach ndeir Spillane é seo, tá an chuma ar an scéal gur theastaigh ón chomhlacht léiritheoir a chur ag obair ar an albam a n-éireodh leis fuaim a chruthú agus cóiriú a dhéanamh ar chuid de na hamhráin a dhéanfadh níos oiriúnaí iad do stáisiúin tráchtála raidió.

Sa deireadh, tosnaím ar chomharthaí láimhe agus ar fhuaimeanna aisteacha a dhéanamh - 'tósta', 'tóstú', etc.

Cloistear glórtha ag teacht ó na baisíní níocháin, iad fite fuaite le fuaim an uisce.

"Smaoinigh mé ar na mná ag comhrá leo agus iad ag crochadh na n-éadaí le triomú," arsa Fenster, "agus go mbeadh na glórtha seo mar fhuaim fho-thairseachúil.

Seachas an tionscal bia d'fhéadfadh seasamh na tíre seo i leith an chogaidh cur as do chomhlachtaí atá lárnach i ndéanamh innealra agus fearais thaistil, go háirithe na comhlachtaí a dhéanann innealra oifige, mar aon le fearas teileachumarsáide agus fuaime.

Is iad na fuaimeanna sa bhaile beag seo is mó a chuireann i gcuimhne duit gur i dtír choimhthíoch atá tú, gur i mór-roinn choimhthíoch atá tú.

Is maith liom fuaim na Gaeilge agus is breá liom na focail labhartha a ion-análú mar spiorad an cheoil ag seisiún.

Áit lán fuaimeanna spleodracha, radharcanna aoibhne, an nádúr beo - gan trácht ar na seantaibhsí! Tuilleadh eolais: (www.

"Agus beidh fuaimeanna ann chomh maith," a dúirt sé.

Dar le Apple, tá caighdeán fuaime an-ard ag an gceol toisc gur chruthaigh siad formáid nua ar a dtugtar AAC chun an ceol a stóráil.

Freisin, bíonn na comhaid fhuaime níos lú, dar leo, rud a chiallaíonn gur féidir iad a chóipeáil anuas níos tapúla ná comhaid fhuaime de shaghsanna eile.

Ba iadsan a chuir ar an eolas mé faoin Ghaeilge agus faoi bhinneas a cuid fuaimeanna.

Tá eagla orthu ach déanann siad fuaim amaideach.

"Braitheann sé ar an méid atá cloiste agat, cad é an ceol nó na ceolta ar éist tú leis nó leo, na fuaimeanna a ligeann tú isteach i do chloigeann, ach cúpla uair, agus mé ag cumadh píosa ceoil, ní raibh a fhios agam cá has a dtáinig an ceol.

Tá dhá chlár á reáchtáil againn i láthair na huaire, ceann amháin acu clár fostaíochta pobail atá ag déanamh digitiú ar chartlann fuaime Raidió na Gaeltachta agus, chomh maith leis an obair a dhéanann na rannpháirtithe, cuirtear cúrsaí oiliúna ar fáil dóibh atá dírithe ar na riachtanais fhostaíochta agus shóisialta atá acu.

I measc na n-áiseanna atá sa chlár tá foclóir leictreonach, chomh maith le míniú cuimsitheach ar rialacha gramadaí agus go fiú taifid fhuaime de théacsanna Gaeilge á léamh amach os ard.

Mar sin, tá caighdeán na fuaime níos fearr anois ná mar a bhí ar na ceirníní a cuireadh amach an chéad lá riamh! AÓF: Cé a rinne an t-athmháistriú sin? AÓC: Harry Bradshaw a rinne an obair theicniúil.

Cloisim sruth fuaimeanna agus tuigim an bhrí, ach ní léir dom na focail.

**An diddli-di v an scitéirí-dú:** Ós rud é nach bhfuil focail ar bith i gceist le portaireacht, níl ciall ar bith leis na fuaimeanna a úsáidtear.

Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!* Gluais • Glossary á fhoilsiúbeing published gnó turasóireachtatourism business músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened ailt nuachtáinnewspaper articles faillcliff seilbhpossession contúirtídangers bagairtíthreats creathán fuachtaa cold shudder fainicwarning foláireamhnotice, warning deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey go fuarchúiseachindifferently buillí croíheartbeats anáil an tsonaisthe breath of happiness seargthawithered iachallcompulsion fíricífacts breacthawritten down rianmark d'aon ghnódeliberately blúire páipéirpiece of paper luaitementioned tarraiceándrawer stán síshe stared imlíneoutline scáilshadow gortcultivated field cruthanna dubhablack shapes ag corraí go bogmoving gently sceacha aitinnfurze bushes céadfaísenses ar tinneallon edge doircheachtdarkness ina glaicin her hand leiceanncheek á shlíocadhstroking it pollairí a sróineher nostrils b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them istoícheat night ina comhluadarin her company folamhempty dul i dtaithí arget used to cuachta go clutharnestled comfortably fál cosantaprotective fence fothramnoise gíoscáncreaking ag tnúth lelooking forward to brat teolaíwarm covering an tsíorgheonaílthe continuous droning ag dul thar bráidpassing by cloig rabhaidhalarms sianaílwhining otharchairr ag scréachaílambulances screeching pléascáinexplosives gleo cogaíochtathe noise of war ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood éalúto escape amhrasdoubt easpa fuaimelack of noise tranglamclutter ina sámhchodladhsleeping soundly cliotaráilclattering macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep pluidblanket ag siosarnachrustling a fallaing oícheher night gown taobh leisbeside it sciathánwing dallógblind duibheblackness crónánhumming leataopen an bunalt údthat original article carnánpile béicscream ag stánadh isteach uirthistaring in at her ag faire uirthilooking at her á slogadhswallowing her spléachadhglance sceonmharterrifying trí choiscéimthree steps scréachscream rith sé léiit occured to her cur síos ceartproper description ag tochailt isteach intidigging into her tanaíthin camcrooked go tostachsilently ag fairelooking ar diúitéon duty Ag baint lán na súl aisti.

Nuair a thiteadh an tóin as an chomhrá ar fad d’fhéadfá i gcónaí triail a bhaint as seanchleas éigin, mar shampla tusa fuaimeanna aisteacha a dhéanamh isteach sa ghuthán agus do chara tomhas cad a bhí á dhéanamh agat.

Cluintear na fuaimeanna tógála níos soiléire.

FX: Scaifte ag imeacht as cill; fuaim sluasaidí ag caitheamh cré isteach in uaigh.

Bíonn orainn cur suas le drochdhearadh i gcás na nguthán, droch-chaighdeán fuaime, teachtaireachtaí téacs nach sroicheann ceann scríbe riamh agus glaonna gutháin a stopann go tobann gan cúis ar bith.

Tá cuid acu le cloisteáil beo ar an aer, agus daoine eile ag obair leo sa stiúideo, ag meascadh na fuaime nó i mbun eagarthóireachta, agus iad ag foghlaim scileanna teicniúla na ceirde.

Seo iad na príomhimeachtaí agus na príomhsheirbhísí a chuirimid ar fáil: Clár ealaíon don óige Campaí samhraidh Féile bhliantúil Iris bhliantúil, *Pléaráca* Geamaireachtaí Clár imeachtaí do dhaoine fásta Turais eolais Cruinnithe eolais Imeachtaí sóisialta Seirbhís taistíl do dhaoine aosta chuig Ionad Lae Ros Muc agus Chamuis Seirbhís taistíl chuig síopaí an cheantair Dé hAoine i gCeantar Ros Muc Seirbhísí oifige – rúnaíocht, cur le chéile CVanna, fótócoipeáil agus facsáil Trealamh fuaime ar cíos Seirbhís leabharlainne agus cibearchaife Tacaíocht do choistí áitiúla atá ag plé le féilte agus imeachtaí áitiúla Páirteach sa Ghréasán Pobail in Aghaidh Foréigin Baile Tacaíocht do dhaoine homaighnéasacha agus a muintir 6.

Níl teicneolaíocht seo an VoIP forbartha go hiomlán go fóill, agus ciallaíonn sé sin go bhfuil fadhbanna ann faoi láthair le caighdeán na fuaime agus go dteipeann ar ghlaonna ó am go ham.

* Gluais • Glossary fríd ghloine dhorchathrough a dark glass smúidmist, murkiness bréagachfalse is annamhit is seldom mionrudaíminor things doiléirvague i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields sin an tuigethat's why ag stánadh amachstaring out léanalawn ag croitheadh a gcinnshaking their heads íomhánnaimages iontassurprise machnamh ceartproper thinking scáileánscreen ag preabadhjumping bladhaire coinnlea candle flame eachtraíevents chan éthat's not it dá thairbhe sinbecause of that rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things ar bharr na mbeannon the cliff tops an lá fá dheireadhthe other day ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour substaintsubstance dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs taoidetide fiúntasworth gníomhact nó a mhalairtor the opposite blaiseadhtaste gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey fuaimeanna fánachaoccasional noises díoscadhcreaking coiscéimeanna folmhaempty footsteps stánadh fadaa long stare craos na tineadhthe roaring fire dromchlasurface cha dtig liomI can't cha dtig liom í á threorúI can't guide it déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning le rachtanna fiáinein wild fits seileogaspits sáthadh scinethe stabbing of a knife aonarachsolitary staidéarthalevel-headed teas an phaisinthe heat of passion breithbirth a cheiltto hide anáilbreath is annamhit is seldom fiúntachworthwhile dathanna seachantachaelusive colours goitsecome on, come here neadrachanests seanbhallógaíold ruins deifrehurry cha raibh faill aigehe hadn't the time contráiltewrong go brách síoraíever ag déanamh iontaiswondering i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing stócach ógyouth bodhardeaf pian a fhuilstinto suffer pain mo bheomy life lena dhornwith his fist le mé féin a chosaintto protect myself ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way cinneadhdecision cinntídecisions go fadálachslowly chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate cuideachtúilhelpful athrú séasúrthe change of seasons de ghlanmheabhairoff by heart gialljaw gobachprotruding gruaig fhionnblond hair dóighiúlachtbeauty tarraingteachattractive rud inteachtsomething buaireamhsorrow ag bruidearnaighthrobbing coimhthíochstrange idir barra na gcrannbetween the tops of the trees ag iarraidh mairstin airtrying to live on it nimhneachsore bhlais mé an phianI tasted the pain tchíthear domhit seems to me go dianstrictly samhailimage mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different daonnachtaíhumanist an cine daonnathe human race bréanfoul an bréantas a cheiltto hide the foulness cumhráin bhréigefalse perfumes lofarotten gnásanna sóisialtasocial customs béasamanners seanseiteannaold sets ag foscladhopening ag scamhadhpealing creatlachframe-work creidbheáilto believe scigdhráma an tsaoilthe farce of life de réir mar atáthar ag dréimas is expected táirgíproducts caiteoir eiseamláireachexemplary spender lúcháireachjoyous teorainneacha luaisspeed limits ag cailleadh foighdelosing patience sceadamánthroat mo bhrú folamy blood pressure sciathánarm go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could comhairleadvice díomádisappointment sólassolace lagmheasarthachtrather small amount ag tochailtdigging

Níor thuig mé mórán ar dtús ach ba chuma liom mar thaitin na fuaimeanna liom.

Rac – ba é a chóip de “Let it Be” an chéad teagmháil a bhí agam leis na Beatles – fuaim dhraíochtúil a chuir gliondar orm.

Go tobann bhí fuaim cheolmhar againn.

Rac – ba é a chóip de “Let it Be” an chéad teagmháil a bhí agam leis na Beatles – fuaim dhraíochtúil a chuir gliondar orm.

Nótaí nó altanna gairide a bhíonn sna hiontrálacha seo go hiondúil, ach is féidir grianghraif nó comhaid fhuaime a fhoilsiú freisin – agus ní fada uainn an lá go mbeidh físeáin á bhfoilsiú go forleathan.

Nótaí nó altanna gairide a bhíonn sna hiontrálacha seo go hiondúil, ach is féidir grianghraif nó comhaid fhuaime a fhoilsiú freisin – agus ní fada uainn an lá go mbeidh físeáin á bhfoilsiú go forleathan.

Cé mhéad duine atá fostaithe sa stáisiún anois?***Tá triúr fostaithe go lánaimseartha sa stáisiún: mé féin mar bhainisteoir, Fearghal Saxe mar theicneoir fuaime agus Muiris Ó Fiannachta mar chlár-reachtaire.

Mar shampla, tá taifead fuaime iomlán déanta ar imeachtaí Scoil Samhraidh Willie Clancy i mbliana.

– Síos go Bewleys le Tom (ár bhfear fuaime) agus Cathal leis an trealamh uilig.

Táimid le ceolchoirmeacha a dhéanamh le ceoltóirí mór le rá: Haruhiko Saga, a sheinneann fidil ón Mhongóil, agus an fhuaim is uaigní dár chuala tú riamh uaithi; Ryo Watanabe, cnaguirliseoir; Kotaro Oshio, seinnteoir giotáir agus popréaltóg anseo sa tSeapáin; Ryutaor Kaneko, duine de dhrumadóirí Kodo.

Luathaíonn sé ó bheith stadta go dtí 100 ciliméadar san uair níos tapúla ná Ferrari, agus gan fuaim – ach amháin seabhrán beag cosúil le fuaim triomadóra gruaige! Cuirtear le chéile é i monarcha Lotus i Sasana – agus má dhéanann tú é a phlugáil isteach um thráthnóna, is féidir leis turas 400 ciliméadar a dhéanamh an maidin dár gcionn, a bhuí sin le teicneolaíocht chliste a úsáideann ceallraí iain litiam, cosúil leis na cinn a bhíonn i ríomhairí glúine (ach i bhfad níos mó).

Chomh maith leis na leabhair, áfach, tá taifeadtaí fuaime ar fáil agus thig leat suí ansin ag éisteacht le dlúthdhiosca nó ag amharc ar DVD.

Ag an am sin, bhí leithéidí Dhaithí Sproule (cara mór le Martin), Skara Brae, Dónal Lunny, Planxty, daoine mar sin, bhí siad ag cruthú fuaim úrnua, thar a bheith corraitheach.

Siosarnach ard ag teacht ó liáin na muilte, an fhuaim ag méadú agus ag laghdú le gach casadh den lann.

Sheinn Rossa, mo dheartháir, caiséad caite blianta fada ó shin sa charr ar an mbealach abhaile ó Ghaillimh agus thit mé i ngrá leis an bhfuaim.

Caithim deich nóiméad léi agus deir leis an innealtóir fuaime go mbeidh deacrachtaí agam leis an bpíosa áirithe ceoil seo.

Mar shampla, caithfidh an gléas a bheith in ann fuaim a dhéanamh trí chluasáin, agus caithfidh ríomhaire beag ar mhicrishlis an fhuaim sin a chruthú ó eolas digiteach.

Nuair a labhair mé le Kruass le gairid ar an ghuthán, mhínigh sé dom gur chaith sé suas le bliain in Inis Meáin ag deireadh na gcaogaidí ag déanamh staidéir ar chóras fuaime na Gaeilge agus ag foghlaim na teanga, agus gur spreag an tréimhse sin é lena shaol a chaitheamh ag plé le teangacha mionlaigh atá i mbaol báis.

Tá tionchar ollmhór ag an mbogha ar an bhfuaim a thagann ón veidhlín.

Áirítear an taifeadadh sin ar cheann de na halbaim Ghaeilge is fearr a rinneadh riamh agus tá an fhuaim chomh draíochtach céanna anois is a bhí ag an am úd.

Ceol ar nós na fuaime a gheofá agus screamh an domhain á sracadh.

Nuair a éisteann tú leis an taifeadadh fuaime agus an leagan scríofa a bheith os do chomhair amach spreagann sin thú le héisteacht níos géire leis an rud a bhí ar siúl aige.

Ó, agus d’úsáid mé cárta fuaime seachtrach ar ardchaighdeán! Ní obair fhadálach ach obair bhuille a bhí inti! AÓF: Céard iad na gnéithe is suimiúla de phíobaireacht Ennis, dar leat? PM: An réimse d’éifeachtaí toin ar bhain sé úsáid astu agus an cur chuige a bhí aige chun iad sin a bhaint amach.

Tá an áit ciúin – táimid ar a laghad trí huaire an chloig ón gcéad bhaile eile – agus uaireanta bíonn an aimsir thar a bheith cantalach! Ach, gan amhras, más duine tú a bhaineann sult agus tairbhe as a bheith gar don dúlra, a bheith ag éisteacht le fuaimeanna an dúlra seachas fuaimeanna na cathrach agus a bheith in ann na réaltaí a fheiscint i gceart, is deacair Nyika a shárú.

Seo chugainn an samhradh agus tá dátaí na gceolchoirmeacha uilig nach mór socraithe, cúrsaí taistil eagraithe, díosal curtha sa veain, scuaba agus taos fiacaile pacáilte, fuadar faoin bhfear fuaime, na huirlisí deisithe agus faobhar á chur ag gach éinne ar a fhiacla ceoil.

Ach chaithfeadh fuaim álainn a bheith aici don cheoltóir freisin, sin an rud is tábhachtaí ar fad agus, dar ndóigh, pearsantacht dá cuid féin a bheith aici.

*AÓF: Céard é an rud is tábhachtaí ar fad atá le baint amach agus* fidil á déanamh agat? YB: Go mbeidh an ceoltóir sásta - sin é an rud is tábhachtaí thar gach rud eile, an fhuaim.

Tugann Cassidy mórán samplaí d’fhocail Bhéarla atá i mbéarlagair na Stát Aontaithe agus is fíor go bhfuil na leaganacha Gaeilge a aimsíonn sé iontach cosúil leis an Bhéarla ó thaobh fuaime agus brí de.

Buachaill bó a bhí ann mar buckaroo agus arís, tagann ciall agus fuaim chur síos Cassidy le chéile.

Popcheol iarthar Mheiriceá is ea ceol The Thrills – ceol atá báite i bhfuaimeanna The Beach Boys, Steve Forbert agus The Eagles.

Tigh Karl, ár ndraoi fuaime.

Dornán beag de bhlianta tar éis chéadcheapadh an phodchraolta – comhaid fuaime dhigiteacha a chuirtear ar fáil do ghairis éisteachta ar nós an iPod ina dtig linn a roghnú cad leis ar mhaith linn éisteacht agus cá huair – tá na stáisiúin raidió uile in Éirinn nach mór ag soláthar na seirbhíse sin.

Go deimhin, tá nuachtáin áirithe – *Lá Nua* ina measc – ag tairiscint podchraoladh fuaime óna gcuid suíomhanna idirlín.

Maireann lorg a láimhe ní hamháin sa chartlann fuaime agus físe a choimisiúnaigh sé ach, níos tábhachtaí fós, i misean Gael Linn, an t-eagras a chomhbhunaigh sé agus lenar chaith sé a shaol oibre.

An mhaidin dár gcionn, ghlaos ar Mark Gavin, innealtóir fuaime a ndéanann muid an-chuid taifeadta leis.

Caithfimid a bheith ag smaoineamh, ‘an bhfuil an *shot* seo oiriúnach, ní hamháin don teilifís, ach don ghléas póca; an bhfuil an fhuaim oiriúnach; an bhfuil leaganacha difriúla den táirge céanna ag teastáil i gcomhair na meán éagsúil?’” Ach, dar le hIrial, tá an *future-proofing* déanta ag Nemeton.

Tá an fhuaim a thagann aisti cosúil le fuaim na fidle, ach amháin go bhfuil sí níos géire.

Tá an fhuaim a thagann aisti cosúil le fuaim na fidle, ach amháin go bhfuil sí níos géire.

Tagann fuaim thaibhsiúil aisti.

Uirlisí agus gléasanna nua Tá ProTools ann anois, lenar féidir leat do chuid ceoil féin a thaifeadadh agus é a bheith ar comhchaighdeán ó thaobh fuaime de le haon cheirnín a bhíonn le cloisteáil ar an raidió.

Tá sé i bhfad níos éasca, mar shampla, ceol a dháileadh agus a fháil, tá an ceol níos saoire le ceannach, tá an fhéidearthacht ann fuaimeanna nua a chruthú agus seánraí nua a chruthú.

An tástáil fuaime déanta.

Cinntíonn go bhfuil an tsreang leictreach ceangailte idir a uirlis agus na troitheáin ildaite fuaime faoina chosa.

“Ó chuir mé spéis sa Ghaeilge, is é an rud is mó a bhfuil dúil agam ann ná fuaimeanna, nó ‘aeistéitic’, na teanga.

Tá mé thar a bheith buíoch, mar sin, de Catherine McGuinness, thar a bheith buíoch de Chathal Goan, Malachy Moran sa gcartlann fuaime istigh ansin (in RTÉ) agus go leor leor daoine eile.

Go tobann, tá draíocht ghleoite ag teacht tríd an gcóras fuaime.

’ Ach ag an am céanna, bhí mé ag rá liom féin, ‘an mbeidh mé in ann an *f**kin’* teanga seo a fhoghlaim? Tá na fuaimeanna an-deacair.

Ach tá ag éirí go breá le Bishop ó thaobh na bhfuaimeanna de – is geall le dúchasach de chuid Chonamara anois é agus focail mar “bheadh” agus “cén chaoi” á rá aige! Níl aon fhadhb aige leis na fuaimeanna scornúla.

Ach tá ag éirí go breá le Bishop ó thaobh na bhfuaimeanna de – is geall le dúchasach de chuid Chonamara anois é agus focail mar “bheadh” agus “cén chaoi” á rá aige! Níl aon fhadhb aige leis na fuaimeanna scornúla.

”Bhí Liam Óg O’Flynn and Andy Irvine páirteach sa taifeadadh chomh maith agus ba é Bill Leader, an léiritheoir agus innealtóir clúiteach as Sasana, a bhí i mbun cúrsaí fuaime.

Chuir Bill Leader muid in áiteanna éagsúla in íoslach Rynne’s sa Chorrchoill, shocraigh sé cúpla micreafón steirió ansin agus bhog sé timpeall an tseomra muid chun an fhuaim a chothromú.

Bhí Liam (O’Flynn) ina shuí i gcúl an tseomra ag rá, ‘Ní féidir leat fuaim na bpíob a ísliú!' Ach bhí an t-albam go hiontach sa deireadh.

”Níor shíl Lunny ag an am sin go raibh aon rud nua nó radacach faoin cheol a bhí á sheinm aige féin agus ag a chairde ach nuair a tháinig sé féin Moore, O’Flynn agus Irvine le chéile leis an ghrúpa Planxty a bhunú gan mhoill ina dhiaidh sin, tuigeadh dóibh go raibh daoine an-tógtha leis an fhuaim a bhí acu.

Dúirt sí liom gur chuir sé isteach uirthi go raibh uirthi labhairt faoi ábhar thar a bheith pearsanta os comhair an chriú mhóir – iriseoir, ceamaradóir, fear fuaime agus léiritheoir.

Bhain sé úsáid as an teicneolaíocht leis na fuaimeanna a rinne sé lena chuid cos agus lena bhéal le linn an tseó a thaifeadadh beo.

Ba é an bunús a bhí leis ná rithim agus fuaim.

Ní raibh aon chorpas urlabhra ar fáil – foclóirí fuaime agus mar sin de.

Rinne muid seisiún taifeadta léi a mhair ar feadh timpeall fiche uair an chloig leis an bhunachar fuaime a chur le chéile.

Go bunúsach, aistríonn an córas seo téacs go comhad fuaime.

Bhí cuid den stór focal cosúil le stór focal na Gaeilge ach bhí na fuaimeanna an-deacair dom agus bhí cuma an-ait go deo ar an ngramadach.

Éagsúlacht clárachaAch ní hé gur cláracha ceoil amháin a mbíonn an stáisiún ag gabháil dóibh na laethanta seo; tá cuid mhór cláracha faisnéise agus oideachasúla déanta acu le déanaí, a bhuíochas sin ar chiste speisialta, ar a dtugtar Fís agus Fuaim, a chuir Coimisiún Craolacháin na hÉireann sa tsúil le maoiniú a thabhairt do chláracha teilifíse agus raidió a bhfuil baint acu le cúrsaí oidhreachta, oideachais nó pobail.

Is ansin a thosaigh mé ag foghlaim amhráin an traidisiúin in Éirinn, an dtuigeann tú? Ceapaim go bhfuil fuaim ar leith ag Dervish agus go n-aithníonn daoine an fhuaim sin.

Ní ga dom ach seinnt nó fuaimeanna nó frásaí ceoil a thaifeadadh agus fágaim an draíocht teicniúil faoi na draoithe teicniúla! Sé an chaoi go n-oibríonn sé ná go roinntear an scáileán i mboscaí ina gcuirtear ruainní beaga ceoil atá réamhthaifeadta agus trí bhreathnú ar na boscaí ‘seinntear’ an ruainnín ceoil.

Bíonn ceart freagartha ag an té ar líne a bhreathnós feasta ar aon suíomh, ar aon fhíseán, ar chomhad fuaime, ar ábhar, íomhá, learáid gur fiú breathnú air.

Agus nuair a bhíonn muid á sheinnt, deintear sinn a imshruthlú i dtonnta fuaime.

Is breá le Dee an mothúchán a thagann leis an bpíosa ceoil – deireann sí go bhfuil sé amhail is go mbíonn sí ag glacadh folcadh fuaime.

Cantaireacht Ghréagórach a chleacht na manaigh - amhránaíocht mhall, beagnach gan rithim, canta i Laidin a líon an eaglais le guthanna fearúla, binne: le tonnta réidh fuaime a shruthlaigh timpeall orthu mar a mbeidís i bhfolcadh fuaime.

An Fuaimlios Agus na smaointe seo uilig ag sruthlú tríd mo cheann cheapas go mbeadh sé go hálainn gléas éigin a bheith ann ina mbeadh muid in ann luí nó suí go compórdach agus go dtabharfaí suthaireacht fuaime dúinn! Nó cad faoi cúpla abairt ciúin calma ó mháthair nó ó dheirfiúr a thaifeadadh agus a mheascadh leis an bhfuaim – cén saghas leighis a bheadh ansin don duine faoi stró inchinne? Smaointe fánacha iad seo agus gach seans go bhfuil díomhaointeoir diamhair éigin ag obair ar seo cheana féín – ba bhreá liom é a fhéachaint, má tá sé ann.

Bhíodh seanteangacha a raibh cuma an iarthair orthu – an fhuaim ‘k’ in áit ‘s’ ar ‘cent’ agus ‘celt’, abair – i dtreis i bhfad fadó san áit sular tháinig an Tuircis ina neart ann.

Is dráma uair a chloig nuascríofa é seo a fuair coimisiún faoin scéim ‘Fuaim agus Fís’ de chuid an Choimisiún Chraolacháin.