ansin go dtabharfadh muid droim láimhe don Eoraip mhéadaithe
that we would turn our back on an enlarged Europe
Ach an bhfuil sé ceart go dtiocfadh muid i dtír ar an airgead Eorpach ar feadh i bhfad agus ansin go dtabharfadh muid droim láimhe don Eoraip mhéadaithe?
Tá argóint ann go ndéanann comhlachtaí Meiriceánacha airgead a infheistiú in Éirinn de bharr muid a bheith inár mbaill den Aontas Eorpach agus má dhiúltaíonn muid do Chonradh Nice go léireoidh sin easpa díograise agus go ndéanfar an t-airgead seo a infheistiú i bpostanna in Albain, Sasana agus oirthear na hEorpa.
Comhairle na hEorpa
The Council of Europe
Ansin d'iarr de Valera agus Seán MacBride air dul mar ionadaí Thuaisceart Éireann go dtí na chéad chruinnithe a bhí ag Comhairle na hEorpa sa Háig idir 1946 go 1948.
i bpríomhchathair na hEorpa
in the capital city of Europe
An té a cheapfadh nach bhfuil a lán Gaeilgeoirí anseo i bpríomhchathair na hEorpa, an Bhruiséil, ní bheadh an ceart aige in aon chor! Ní thógann sé ach duine amháin chun labhairt na Gaeilge a spreagadh agus is iontach an rud é an "*domino effect*" a fheiceáil.
forbairt oirthear na hEorpa
the development of eastern Europe
Tá deireadh le flaithiúlacht na hEorpa i leith na hÉireann - go deimhin, beidh sciar den chostas a bhaineann le forbairt oirthear na hEorpa le n-íoc againne feasta.
an reathaí is sciobtha san Eoraip
the fastest runner in Europe
Sa Bhreatain rinne an reathaí is sciobtha san Eoraip, Dwain Chambers, tástáil dhearfa i dtaca le THG agus tá an t-imreoir sacair Rio Ferdinand i dtrioblóid ar an ábhar nach raibh sé ar fáil nuair a tháinig na hoifigigh thástála ar cuairt.
as tíortha ar fad na hEorpa
of all the countries in Europe
Tógann muidne isteach an líon is lú d'inimircigh as tíortha ar fad na hEorpa.
ag tabhairt aghaidhe ar an Eoraip
heading for Europe
Ainneoin go bhfuil sé féin tar éis a rá go leor uaireanta nach bhfuil spéis aige sa phost, ná cuirfeadh sé iontas ar aon duine más é an Taoiseach, agus ní an tUasal Brady, a bheidh ag tabhairt aghaidhe ar an Eoraip i Meitheamh 2004.
todhchaí na hEorpa
the future of Europe
Ach cad iad na ceisteanna móra atá na hiarrthóirí ag cur chun tosaigh? Cé aige a bhfuil a fhios?
Níl polaiteoirí ná vótóirí na Sé Chontae aibí go leor le tábhacht, tionchar ná todhchaí na hEorpa a phlé go mion agus go húdarásach.
ar fud Oirthear na hEorpa
all over Eastern Europe
”
Chuir seantuismitheoirí Marcus, an ceathrar acu, fúthu in Éirinn in 1882 agus iad ag éalú ón ngéarleanúint a bhí á déanamh ag na Rúisigh ar na Giúdaigh ar fud Oirthear na hEorpa ag an am.
príomhchathair aerach na hEorpa
the gay capital of Europe
Ó am go chéile, tógaim an traein amach go Sitges, príomhchathair aerach na hEorpa (de réir dealraimh!) agus áit ina bhfuil trá fhíorálainn.
oirthear na hEorpa
eastern Europe
Is ceantar ilchultúrtha amach is amach é seo anois ina bhfuil siopaí agus bialanna de chuile chinéal á reáchtáil ag daoine ón Afraic, ón Áis agus as oirthear na hEorpa.
príomhchathair aerach na hEorpa
the gay capital of Europe
Ó am go chéile, tógaim an traein amach go Sitges, príomhchathair aerach na hEorpa (de réir dealraimh!) agus áit ina bhfuil trá fhíorálainn.
aos ealaíon na hEorpa
those involved in the arts in Europe
Is doiligh a shamhlú sa lá atá inniu ann an tionchar a bhí ag na “haistriúcháin” seo ar mheon aos ealaíon na hEorpa san 18ú agus an 19ú haois.
nuair a scriosadh an Pholainn de mhapa na hEorpa
when Poland was wiped off the map of Europe
“Ba mhórchumhacht í an Pholainn,” a dúirt sé agus aoibh an gháire air, amhail is go mbeadh cuimhne aige fós ar an aimsir sin, cé gur tháinig deireadh léi breis is dhá chéad bliain ó shin nuair a scriosadh an Pholainn de mhapa na hEorpa i 1795.
an Eoraip ina hiomláine
the whole of Europe
D’fhéadfainn a rá léi nach ndearnadh ionradh ar an Eoraip ina hiomláine ar an dáta sin, nach ndearnadh ionradh ach ar an bPolainn agus ar an bPolainn amháin ar an gcéad lá de mhí Mheán Fómhair 1939.
i gcás na ndaoine as an Eoraip
in the case of the people from Europe
Tá roinnt daoine san Astráil nach bhfuil róthógtha le heachtrannaigh de bhunadh na hÁise, ach is cinnte go bhfuil feabhas mór tagtha ar chúrsaí bia anseo mar gur tháinig siad, díreach mar a tharla i gcás na ndaoine as an Eoraip blianta roimhe sin.
Bhuaigh an Eoraip go héasca.
Europe won easily.
Bhuaigh an Eoraip go héasca.
i gcomparáid lenár gcomharsana ar mhór-roinn na hEorpa
compared to our neighbours on the continent of Europe
Ach go dtí go mbeidh córas iomlán cosán ar fud na tíre, agus cead fánaíochta ann, beidh Éirinn in áit na leathphingine i gcomparáid lenár gcomharsana ar mhór-roinn na hEorpa.
go dtarlaíodh a leithéid fiú san Eoraip sa tseanaois
that such a thing used to happen in Europe in the old days
Is cosúil go dtarlaíodh a leithéid fiú san Eoraip sa tseanaois dá mbeadh fómhar maith ann.
ar an cheathrú tír is measa san Eoraip
the fourth worst country in Europe
Go deimhin, bhí an EEA ag tuar go mbeadh muid ar an cheathrú tír is measa san Eoraip ina leith seo.
mar phríomhchathair chultúrtha an hEorpa
as cultural capital of Europe
Ach ná déan dearmad gur leagadh an sean-Cavern Club sna 1970í, agus in ainneoin go mbeidh Learpholl mar phríomhchathair chultúrtha an hEorpa in 2008, bíonn deacrachtaí go fóill ag láithreacha ceoil san áit – Parr Street Studios, mar shampla.
iomaíocht a cheadú ar iarnróid intíre na hEorpa
to allow competition on the internal railways of Europe
Bhí scéim eile ag an Pharlaimint a raibh sé mar aidhm aici iomaíocht a cheadú ar iarnróid intíre na hEorpa ó 2017, ach chuir brúghrúpaí a bhí ag feidhmiú ar son comhlachtaí móra iarnróid (SNCF na Fraince, mar shampla) deireadh leis sin.
léaráid de theangacha na hEorpa
a diagram of the languages of Europe
Nuair a bhí mé thart fá chúig bliana déag d’aois thaispeáin múinteoir Laidine léaráid de theangacha na hEorpa don rang agus is cuimhin liom gur chuir mé suim sa chraobh ar clé, na teangacha Ceilteacha.
ar cheann de mhórfhéilte na hEorpa.
one of the biggest festivals in Europe.
Ansin dúiseacht go luath ar maidin le dul go Glastonbury, atá fós ar cheann de mhórfhéilte na hEorpa.
mar phríomhchathair chultúrtha na hEorpa
as the main cultural city of Europe
Is díol suntais, mar sin, agus léargas ar an athrú meoin atá ag tarlú sna sé chontae go bhfuil beirt ealaíontóirí múrmhaisithe – Danny Devenny, iarphríosúnach poblachtánach a d’fhoghlaim a cheird sa Cheis Fhada agus Mark Ervine, mac le iarcheannaire an PUP, David Ervine, a fuair bás i mbliana – i ndiaidh a theacht le chéile agus an sprioc chéanna acu – saothar a dhéanamh i gceantair lucht oibre Learphoill, an chathair atá roghnaithe mar phríomhchathair chultúrtha na hEorpa don bhliain 2008.
rian na hEorpa
the mark of Europe
Tháinig misinéirí chun na háite agus d'fhág siad rian na hEorpa ar an mbaile.
ó chearnaí eile den Eoraip
from other corners of Europe
Agus Giúdaigh á dtabhairt go dtí an chathair ó chearnaí eile den Eoraip cuireadh geiteo ar bun i mí an Mhárta 1941 chun iad a choinneáil agus in earrach na bliana dár gcionn luíodh isteach ar mhuintir an gheiteo seo a dhíothú.
a tharraing aird na hEorpa ar an bPolainn.
which drew the attention of Europe onto Poland
Náire
Dhearg Polannaigh óga go bun a gcluas gach uair a dúirt duine den chúpla rud éigin a nocht an dearcadh cúng Caitliceach coimeádach atá acu; dearcadh a tharraing aird na hEorpa ar an bPolainn.
ach go dtabharfaí í chun na hEorpa.
but that she would be taken to Europe
Bhí sí ag iompar clainne agus í ag fágáil na tíre agus ní raibh a fhios aici céard a bhí i ndán di ach go dtabharfaí í chun na hEorpa.
do lucht maorlathais na hEorpa
to the bureaucrats of Europe
Go deimhin, deis iontach atá ann do lucht maorlathais na hEorpa a chosmhuintir a chur ar an eolas faoi fheidhmiú an Aontais agus faoi na luachanna agus aidhmeanna atá aige.
ar Mhór-Roinn na hEorpa
on the Continent of Europe
Mar aon leis na himeachtaí
a bheas ar siúl in Éirinn, beidh cinn á reáchtáil san Astráil, sa Bhreatain, ar Mhór-Roinn na hEorpa agus i Stáit Aontaithe Mheiriceá.
go fairsing tríd an Eoraip
widely throughout Europe
Scaipeadh na scéalta faoi iad a bheith bainteach le polagamas go fairsing tríd an Eoraip – agus trí Mheiriceá féin, go deimhin – mar gheall ar leabhar dar teideal *A Study in Scarlet* ón tsraith *Sherlock Holmes* a scríobh ag Arthur Conan Doyle in 1887.
ar imeall na hEorpa,
on the edge of Europe,
Ní bheadh Éire, tír bheag ar imeall na hEorpa, chomh tarraingteach céanna do thionsclóirí dá mbeadh an ráta céanna cánach i bhfeidhm anseo agus atá i dtíortha eile an AE.
murab ionann agus an Eoraip
unlike Europe
Mar sin, murab ionann agus an Eoraip, níl bonneagar Mheiriceá réidh don athrú.
seasamh cheannairí na hEorpa
attitude of the leaders of Europe
Níor spreag seasamh cheannairí na hEorpa dea-thoil i measc mhuintir na tíre seo ach an oiread.
impireachtaí cumhachtacha na hEorpa
powerful empires of Europe
Níb fhaide anonn, d’fhág impireachtaí cumhachtacha na hEorpa a rian ar an áit lena dteangacha agus lena stíleanna ailtireachta, rian atá chomh láidir sin go sílfeá in amanna go raibh tú ag siúl ar shráid éigin sa Phortaingéil, san Ísiltír nó i Sasana**.
de rítheaghlaigh na hEorpa
of the Royal families of Europe
Ghlac beirt bhall chonspóideacha de rítheaghlaigh na hEorpa páirt lárnach i bhforbairt na himpireachta nua seo.
Mhór-Roinn na hEorpa
continental Europe
Cuid de na tíortha is neartmhaire ar Mhór-Roinn na hEorpa tá siad i gcogadh le chéile; agus, ins an am chéadna, tá ceisteanna troma poilitíochta agus cruadh-bhearta eacnomaíochta le réiteach againn féin annseo sa bhaile.
Oirthear na hEorpa
Eastern Europe
Tá Comhdháil SAM chun cistí fiontair a bhunú ar nós na cistí a cuireadh ar fáil in Oirthear na hEorpa i ndiaidh titim Bhalla Bheirlín; agus beidh an Banc Eorpach Athfhoirgníochta agus Forbartha ag tacú le nuachóiriú geilleagair sa Mheánoirthear agus san Afraic Thuaidh mar a rinne siad san Eoraip.
Imeacht ón Eoraip
leaving Europe
Imeacht ón Eoraip
=========
Tamall soir bhí uaigheanna aos Allah go líonmhar le taobh an bhealaigh, oidhreacht an chogaidh a strac an tír ó chéile fiche bliain ó shin ar éigean.
mhór-roinn na hEorpa
continental Europe
Ní luaitear go minic gur de shliocht na Gearmáine a shíolraíonn clann ríoga na Sasana, dálta clanna ríoga eile ar mhór-roinn na hEorpa.
den ábhar le hoirthear na hEorpa
of the material with Eastern Europe
Baineann cuid mhaith den ábhar le hoirthear na hEorpa agus leis an athlonnú a rinneadh ar lucht labhartha na Gearmáinise nuair a cloíodh Hitler agus an tríú Reich.
Bhanríon na hEorpa
the Queen of Europe
Bhí a fhios agaibh go raibh Balor calma curata, a chairde, ach an raibh barúil ar bith agaibh díreach cé chomh cróga is atá laoch na litríochta? Bhuel, ag deireadh na míosa seo caite thug sé cuairt neamhoifigiúil ar Bhanríon na hEorpa, Angela Regina Merkel (ARM mar ghiorrúchán) ceannaire neamhthofa na hEorpa.
scaipthe anois ar fud na hEorpa
now spread throughout Europe
Tá an galar scaipthe anois ar fud na hEorpa agus is le déanaí a shroich sé an tír seo.
níor ghéill éigse na hEorpa
the learned of Europe didn’t accept
an chosmeolaíocht gheolárnach, níor ghéill éigse na hEorpa do thuairim sin Kopernik beag ná mór.
gníomhach ar fud an hEorpa
active throughout Europe
Dúirt sé go raibh na faisistithe gníomhach ar fud an hEorpa, agus luaigh sé Golden Dawn na Greige.
ainm éarlaimh na hEorpa
the name of the patron of Europe
Tá sé ráite gur roghnaigh Joseph Ratzinger ainm éarlaimh na hEorpa, Benedict, cionn is go raibh sé mar aidhm aige an Eoraip a athshoiscéalú.
ar fud na hEorpa
Europe wide
Tá sé thar am againn comhstádas tuarastail a fháil lenár gcomhghleacaithe sa Ríocht Aontaithe agus ar fud na hEorpa.
i gceann thiar agus i gceann thoir na hEorpa
at the western and eastern extremity of Europe
An cheist más ea: cén fáth an chosúlacht mhór seo idir dhá thírín i gceann thiar agus i gceann thoir na hEorpa? An dátheangachas an chéad ní.
ag bualadh ar dhoirse na hEorpa gach uile lá beo
knocking on the doors of Europe every day
Tá na mílte eile mar iad ag bualadh ar dhoirse na hEorpa gach uile lá beo.
Dhaingean Eorpach
Fortress Europe
Ba mhinic sna nóchaidi a chloistí trácht ar an AE mar Dhaingean Eorpach, ach is oiriúnaí anois ná riamh an leasainm sin.
ar fud na hEorpa
throughout Europe
Ba liosta le háireamh na cliaint cháiliúla a lorg a sheirbhísí ar fud na hEorpa agus i Meiriceá féin ag blianta tosaigh an fhichiú haois ach go háirithe.
fud fad na hEorpa
throughout Europe
Ní de thaisme a reicim an forainm agus an t-ainmfhocal fireann ansin dála an scéil…
Tá dearcadh dearfach ar an gcomhdháil seo, ní hamháin anseo ach fud fad na hEorpa agus i measc fiontraithe sna Stáit Aontaithe de réir mo léimh air.
cáil ar fud na hEorpa ar
famous throughout Europe
Cúlú an Cheoil
=====
Sa seachtú haois déag, bhí cáil ar fud na hEorpa ar cheol na Polainne.
Tuarascáil Chomhairle na hEorpa
the Council of Europe report
aspx))
Maidir leis an mhéid a bhí le rá ag an Bhanríon Eilís faoin Tuaisceart sa lá atá inniu ann, ar an drochuair chonaic muid i lár na míosa seo caite Tuarascáil Chomhairle na hEorpa ar an Ghaeilge ina bhfuil Rialtas na Breataine agus Tionól Thuaisceart Éireann cáinte go géar.
ar thairseach na hEorpa
on Europe’s doorstep
Ba bheag nár thosaigh cogadh ar thairseach na hEorpa an mhí seo caite.
hoirthear na hEorpa
eastern Europe
Fostaithe in Amhras
========
Ba iad *From Rome with Love (2012)* le Woody Allen chomh maith le Páis Chríost (2004) le Mel Gibson an dhá mórscannáin is déanaí a rinneadh i gCinecittà (tá sé níos saoire ag déantóirí scannán mór dul chuig áiteanna eile sa domhan cosúil le hoirthear na hEorpa) agus tá fiacha móra bailithe ag an eagraíocht mar gheall ar an easpa oibre seo.
A Mhalairt d’Éileamh ar an Eoraip
a different demand on Europe
A Mhalairt d’Éileamh ar an Eoraip
=============
Ceisteanna difriúla a bheadh agamsa ar na hiarrthóirí:
(i) an dtacóidís leis an smaoineamh go mbeadh aitheantas ag na ceantair ina bhfuil Gaeilge fós á húsáid iontu mar cheantair speisialta chaomhnaithe teanga;
(ii) an dtacóidís le hiachall a bheith curtha ag an AE ar Rialtas na hÉireann lena chinntiú go mbeadh cosaint cheart tugtha do na ceantair sin ó aon chineál forbairtí nó beartais a chuirfeadh an teanga pobail i mbaol iontu;
(iii) an dtacóidís le hiarratas ar an AE ciste speisialta tacaíochta a chur ar bun le caitheamh ar scéimeanna agus ar thionscnaimh chaomhnaithe teanga sa chuid bheag den Ghaeltacht oifigiúil ina bhfuil an Ghaeilge fós in úsáid.
dul chun na hEorpa
going to Europe
Tá mé ag súil go mór le dul chun na hEorpa.
i bhformhór na dtíortha san Eoraip
in most of the countries in Europe
Tá fáil ag níos lú daoine in Éirinn ar an leathanbhanda ná mar atá i bhformhór na dtíortha san Eoraip agus is ar Eircom is mó a chuireann Caoimhe Ní Laighin an milleán go bhfuil cúrsaí amhlaidh.
roimh an Eoraip
down the road for Europe
Léiríonn an borradh faoi na Fíor-Fhionlannaigh agus an fás faoi Pháirtí Saoirse na hOstaire go bhfuil deacrachtaí roimh an Eoraip dar le Ciarán Mac Aonghusa.
Bhancríona na hEorpa
the queen banker of Europe
Thug Balor cuairt ar Bhancríona na hEorpa, féachaint an raibh rud ar bith eile a dtiocfadh leis na Gaeil a dhéanamh di.
ar nós Uachtaránacht Chomhairle na hEorpa
such as the Presidency of the Council of Europe
Tá Clodagh Garry den bharúil go bhfuil rud áirithe as alt le cur chuige na hÉireann nuair a eagraíonn siad imeacht mór idirnáisiúnta ar nós Uachtaránacht Chomhairle na hEorpa.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
