Tá flúirse eolais ar a gcuid leabhar ar an suíomh agus is féidir éisteacht leis na húdair ag déanamh cur síos ar a saothar freisin.

Is údar í an tsiúr dheisbhéalach, chróga, shéimh seo ar chúrsaí a bhaineann le bochtanas mar gurb í a bhunaigh an eagraíocht Focus Ireland (FI) i 1985.

Ach chinn Fiachra i bhfad ó shin nach mbeadh Féilim mar údar aige sna cúrsaí seo.

Is annamh a bhíonn feilméaraí na hAstráile gan údar clamhsáin.

Is údar imní é caighdeán na gcluichí iománaíochta i gCraobhchomórtais na bliana seo agus le cúpla bliain anuas.

Luimnigh, is údar dóchais an dá bhua sin dóibh.

Níl sa "Tríonóid Ró-Liteartha" seo ach cuid bheag d'údair an pharóiste agus go deimhin tá lón nach beag le fáil i nDún Chaoin acu seo atá ar thóir na litríochta, an tseanchais nó na staire.

Mar sin féin, ní hé an t-athaontú údar gach oilc.

Is é is sprioc do *Transcript *ná lucht léitheoireachta a aimsiú do scoth na n-údar ar fud na hEorpa nach mbíonn díol an-mhór ar leabhra ina dteanga dhúchais.

Ní raibh a fhios aige go raibh údar an leabhair curtha cúpla slat ó bhalla an phríosúin ina raibh sé.

Tuairiscíodh an samhradh seo caite gur ardaigh Dennis Smith, an t-iarfhear dóiteáin i Nua-Eabhrac agus an údar leabhar mór-ráchairte, ceisteanna tromchúiseacha sábháilteachta, ina measc cinn a luaigh an BPCA i ndiaidh dhúnadh an ionaid.

Beidh titim áirithe sna deontais a gheobhaidh feirmeoirí na hÉireann, ach tríd is tríd tá údar maith acu bheith sásta leis an bpolasaí a tháinig amach ar deireadh.

Tá beagnach gach cluiche idir-chontae le feiceáil ar an teilifís anois agus is údar náire agus imní an méid eachtraí atá ag tarlú i gcluiche i ndiaidh cluiche.

Tar éis an tsaoil nach é an sainmhíniú atá ar Chorcaíoch ar bheagán féinmhuiníne ná duine a cheapann go bhfuil sé chomh maith le duine ar bith eile! Cé go raibh fadhbanna ag na Corcaígh ag tús na bliana (chuadar ar stailc, in ainm Dé!) agus go raibh an t-ádh leo sa chluiche comhscóir i gcoinne Loch Garman, fós féin agus an t-am ag teacht níos gaire don Chraobh, bhí na húdair ag tuar go mbainfeadh Corcaigh barrthuisle as na Cait.

Údar buartha do lucht iomána é seo.

Tá sé sin ríshoiléir, nach bhfuil? Bhuel, b'fhéidir nach bhfuil, dar le húdair áirithe.

*More than a Game: Selected Sporting Essays *is ainm don fhoilseachán agus is é Con Houlihan an t-údar.

Scríobhann sé le húdarás an duine a bhfuil mórán léite agus feicthe aige, agus a bhfuil machnamh domhain déanta aige faoin ábhar.

"Ach bíonn abairtí agus focail nua de dhíth i rith an ama, de réir mar a thagann coincheap nó reacht nó polasaí nua ar an saol - caithfidh duine bheith an-chruthaitheach! Tá a fhios agam nach bhfuil mé i m'údar ar chúrsaí den saghas sin, ar aon bhealach.

Go mí-ámharach, áfach, cailleadh an t-údar agus go gairid ina dhiaidh sin foilsíodh leabhar faoina shaol ina raibh (trí chomhtharlúint) an-chuid den eolas céanna a bhí bailithe ag Bríd.

Ach sin atá ráite go neamhbhalbh ag Schwartz agus Randall, i dtuarascáil a bhí ina húdar náire don rialtas thall agus a coinníodh ina rún daingean ar feadh ceithre mhí - go dtí le gairid.

Déantar líomhaintí gan údar i gcoinne daoine a bhíonn ag obair le gasúir nó le déagóirí ó am go ham toisc go bhfeiceann daoine gan scrupall deis chun airgead mór a dhéanamh go bog tré éileamh ar dhamáiste a dhéanamh.

Is údar imní é do lucht eagraithe spóirt (nó ba chóir go mba ea) an bealach ina bhfuil cúrsaí árachais agus dlí ag dul.

Fógraíodh an mhí seo caite go raibh Amach, úrscéal do dhaoine óga leis an scríbhneoir agus scoláire Alan Titley, ar ghearrliosta Ghradaim Bisto, a bhronntar gach bliain ar údair leabhar páistí.

"An lorg a fhágann pearsantacht an údair ar a shaothar" an dara gné atá i gceist aigesean (*Litríocht agus Léitheoireacht* (1973), lch 21) ach níl ansin ach cuid de, dearcadh amháin ar an litríocht, cé gur slán an deighilt aige í.

Maidir leis an Sraithchomórtas atá beagnach thart, is údar imní é chomh lag is a bhí Áth Cliath agus Aontroim (gan bua ar bith) agus Laois agus Loch Garman (bua amháin) sa chéad bhabhta.

Chomh maith leis na scéalta grinn agus na heachtraí aisteacha, na himreoirí iontacha agus na hagallaimh spéisiúla, tá cur síos sa leabhar freisin ar na nithe sin nach bhfuil go deas agus gur údar náire iad don tír agus don Chumann.

Bíonn ag an eagarthóir le foilseachán fiúntach a dhéanamh as a bhfaigheann sé roimhe de shaothar duine eile, agus sin a dhéanamh i gcuid téarmaí an ábhair féin ar bhealach a fhanann dílis don údar.

Nuair a cuireadh fianaise an údair ar fáil an mhí seo caite, ní raibh an foilsitheoir sásta agus dúirt siad nach mbeadh an leabhar ar fáil arís.

Pat O'Callaghan, Sonia O'Sullivan agus araile) ina údar aighnis agus argóna agus míshástachta, ach thugas faoi deara freisin thar na blianta nach leanann an plé i bhfad thar cúpla lá tar éis do na Cluichí Oilimpeacha a bheith thart.

Táthar ag súil, áfach, gur údar dóchais agus bróid do lucht na drámaíochta Gaeilge a bheidh san mhionfhéile seo, a chuirfidh go mór le híomhá agus stádas na léiriúchán Gaeilge.

I nDeireadh Fómhair, bhí údar eile clamhsáin acu nuair a dúnmharaíodh duine de na mianadóirí agus ligeadh saor an tábhairneoir a rinne an dúnmharú.

Ach, mar a dúirt an té a dúirt, tá an daonlathas go breá nuair a oibríonn sé, agus is údar frustrachais é nuair nach n-oibríonn.

Ba é seo an chéad léiriú riamh den dráma seo ó pheann an údair cháiliúil agus bhí an-rath ar an léiriú, i dtéarmaí an lucht féachana agus na léirmheasanna a fuair sé.

Tá cónaí ar a dheartháir David – an t-údar cáiliúil - in aice láimhe i Ráth Garbh agus tá seisean pósta le húdar cáiliúil eile, Ita Daly.

Ar cheann de na rudaí a thaispeáin siad, bhí flóta na n-údar ólta Éireannach, ar a raibh dáréag agus iad uilig díreach cosúil le James Joyce.

Údar mór misnigh dom go bhfuil an fhorbairt chéanna ar siúl i gcuid de na tíortha eile a bhfuil ballraíocht óg fhuinniúil sa CC acu.

Bhí sé seo ar cheann de na húdair imní a léirigh an Cigire Moore agus níl aon ghá measúnú riosca eile a dhéanamh chun é seo a léiriú.

“Dea-scéala faoin chóras iarnróid sa Bhreatain, údar tromluí go leor paisinéirí mífhortúnacha? An é an lá inniu an chéad lá de mhí an Aibreáin?” Bheadh sé cineál íorónta dá mbeadh an easpa infheistíochta agus an easpa tacaíochta ón Rialtas le blianta anois mar bhuntáiste ag na hiarnróid sa Bhreatain, agus dá gcuirfeadh seo chun cinn iad ar chórais na Fraince agus na Gearmáine ach, má éiríonn le heagraíocht darb ainm UK Ultraspeed, sin go díreach an rud a tharlóidh.

“Dea-scéala faoin chóras iarnróid sa Bhreatain, údar tromluí go leor paisinéirí mífhortúnacha? An é an lá inniu an chéad lá de mhí an Aibreáin?” Bheadh sé cineál íorónta dá mbeadh an easpa infheistíochta agus an easpa tacaíochta ón Rialtas le blianta anois mar bhuntáiste ag na hiarnróid sa Bhreatain, agus dá gcuirfeadh seo chun cinn iad ar chórais na Fraince agus na Gearmáine ach, má éiríonn le heagraíocht darb ainm UK Ultraspeed, sin go díreach an rud a tharlóidh.

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

Ach é sin ráite, is dóigh liom gur féidir a rá go bhfuil sé go maith do shláinte an duine go mbeadh aclaíocht nó suaitheadh coirp de shaghas éigin mar chuid dá shlí mhaireachtála, is é sin gur rud sláintiúil é an spórt, bíodh sé i bhfoirm reatha nó siúil nó snámha nó dreapadóireachta nó cluichí foirne (níl snúcar ná dairteanna inghlactha mar spórt sa chomhthéacs seo!) Maidir le buachaillí scoile nach bhfuil in ann rith ach ar éigean, is dóigh liom gur údar imní é sin do phobal na tíre i gcoitinne go bhfuil a leithéid ann agus ba chóir go mbeadh sé ina údar imní dá dtuismitheoirí.

I gcás mo leithéidse, ní údar imní é, ach samhlaím go n-éireoidh sé níos deacra de réir mar a théann na blianta ar aghaidh an lucht féachana a mhealladh má leanann an scéal amhlaidh agus an bhearna idir an mionlach saibhir agus an chuid eile ag méadú.

I mí Mheán Fómhair, mar shampla, seoladh an leabhar *Brigadista: An Irishman’s Fight against Fascism*, le Bob Doyle agus Harry Owens (Currach Press), ag Sandinos Café Bar i nDoire agus labhair na húdair ag an ócáid.

Bíonn neart údar ann, ag caint nó ag léamh nó ag síniú a gcuid leabhar.

Ba churiarracht é sin áit ar bith ar domhan, déarfainn, ach i gcás na hÉireann de is údar iontais é, ag cur san áireamh gur tír bheag le daonra beag í Éire.

Ach údar imní do mhuintir Átha Cliath luath go maith sa séasúr gur chaill foireann na hardchathrach a bealach, mar a déarfá, ar nós mar a tharla i gcoinne Mhaigh Eo i gcluiche leathcheannais na hÉireann an samhradh seo caite tar éis tús maith spleodrach.

Foilsíodh an leabhar le comóradh a dhéanamh ar 90ú bliain Éirí Amach na Cásca agus, mar a mhíníonn an t-údar, leabhar don ghnáthléitheoir atá ann, is é sin, leabhar léitheoireachta nach gcuirfeadh eagla do chraicinn ort ó thaobh líon na leathanach nó nach mbáfadh faoi thonn mhór fonótaí thú.

Ba é an múnla a bhí agam féin Modern Masters, sraith leabhar a foilsíodh ar na húdair agus fhealsúna is céimiúla agus arbh iad mic léinn ollscoile nó léitheoirí ginearálta a bpríomh-mhargadh.

An dtabharfá “dea-scríbhneoireacht” nó “fóram” nó “díospóireacht chultúrtha” ar shaothar Ní Dhuibhne? Thabharfainn féin – cé nach ionann a fóram nó a díospóireacht nó a dea-scríbhneoireacht agus cur chuige Liam Mhic Cóil, údar eile sa chnuasach seo léachtaí, nó dearcadh Phádraig Uí Chíobháin a bhfuil alt aige dar teideal “An Treasruathar Turgnamhach: Féinspléachadh Údair ar a Ionchur i bPróslitríocht a Linne”.

Agus is léir go bhfuil údar bróid aige mar gheall ar gur éirigh leis an nuachtán an conradh úr do nuachtán laethúil a fháil ó Fhoras na Gaeilge, in ainneoin go raibh grúpa láidir, an *Irish News*, san iomaíocht don chonradh sin.

Is mórghníomhartha iad seo a bhí ina n-údar áthais, bróid agus ceiliúrtha i measc mhuintir na tíre.

Údar Gael-Mheiriceánach é Daniel Cassidy, mar a d’aithneofá ar a ainm baiste agus ar a shloinne, agus comhlacht Meiriceánach é CounterPunch.

Is léir gur chuala roinnt údar an focal – CS Lewis, mar shampla, mar is droch-chréatúir iad na boggarts ina leabhar The Chronicles of Narnia agus tá siad sa tsraith leabhar Harry Potter le JK Rowling fosta, mar “*the shape shifters*”.

Mar sin, d’iompaigh na mic a máthair sa chaoi is nach mbeadh a haghaidh ag tabhairt údar bróin dá fear céile.

Tar éis dó sonóg na foirne eile, ar a dtugtar The Houston Cougar, a leagan chun talaimh, chrom sé thairis agus thosaigh sé ag déanamh ionsaithe ar an Cougar a raibh cuma ionsaithe gnéis air! Tuigfidh tú, mar sin, gurbh údar díomá é don ollscoil agus do Disney Donald Duck a fheiceáil ar an teilifís náisiúnta ag tabhairt faoi Chúgairín Houston.

É sin ráite, tá údair éagsúla dhóchais ag an ALP.

Bhí sé ina údar imní do ghrúpaí éagsúla in Éirinn – ceardchumainn, oibrithe agus muintir an Iarthair Láir ina measc – nuair a fógraíodh go ndéanfaí an t-iompróir náisiúnta, Aer Lingus, a fholuainiú sa bhliain 2005.

Bhí sé ina údar áthais agus bróid dó gur bhuaigh foireann mionúr Chuala, foireann a raibh sé ina bhainisteoir uirthi, cluiche tábhachtach ar an lá sular cailleadh é.

Is údar bróid ar leith é i measc na nAstrálach nár chaill a bhfoireann náisiúnta sraith de chomórtais thrialacha ar an bhfód dúchais le blianta fada anuas.

Measaim go raibh údar gearáin acu.

Seo tairngreacht (atá le fáil in *Aniar*, leabhar úr Thaidhg Mhic Dhonnagáin) a scríobhadh san 18ú haois agus is iontach fadradharc an údair.

Bíodh sin mar atá, is beag aithne atá ag an phobal mór orthu i gcomparáid le húdair mhóra ár linne nó lucht peile.

ÉireannachÓs ag plé na mban sa rialtas nua a rugadh thar lear atá mé, is údar áthais é i measc na nÉireannach abhus gur atógadh an t-aon Éireannach sa pharlaimint náisiúnta – an Seanadóir Ursula Stephens.

An mbeadh cosc ar shaothair áirithe le linn do lucht a gcruthaithe a bheith beo agus ansin, an gceadófaí na saothair chéanna agus a n-údair sa chré? Níl mórán céille ag baint leis an gcaint faoi fhilíocht Uí Shearcaigh a bhaint den churaclam.

Beidh údair aitheanta na Gaeilge mar Gabriel Rosenstock, Ríona Nic Chongáil agus Tadhg Mac Dhonnagáin ag léamh sleachta óna saothar go poiblí in áiteanna éagsúla ó Bhaile Átha Cliath go Gaillimh; ó Aontroim go Ciarraí.

Is iad Caoilfhionn Nic Pháidín agus Seán Ó Cearnaigh eagarthóirí an tsaothair, ina bhfuil sraith aistí le húdair a áirítear mar údaráis ar a réimse féin saineolais.

Is cinnte go bhfuil ábhar inspéise sa saothar seo do lucht na Gaeilge agus is cosúil go dtabharfaidh sé lón machnaimh don chuid eile den tsochaí Éireannach nach bhfuil eolach ar an teanga nó ar na nithe atá ina n-údair imní – agus ina n-údair bhróid – dá lucht labhartha in Éirinn agus i gcéin.

Is cinnte go bhfuil ábhar inspéise sa saothar seo do lucht na Gaeilge agus is cosúil go dtabharfaidh sé lón machnaimh don chuid eile den tsochaí Éireannach nach bhfuil eolach ar an teanga nó ar na nithe atá ina n-údair imní – agus ina n-údair bhróid – dá lucht labhartha in Éirinn agus i gcéin.

Ba é an cineál deilbhín ar theastaigh uathu greim a fháil air, dar ndóigh, ná ceann darb ainm dó Oscar! I measc iad siúd a raibh údar maith acu sceitimíní a bheith orthu bhí Glen Hansard ó Bhaile Átha Cliath agus Marketa Irglova ó Phoblacht na Seice, a raibh ainmniúchán Oscar faighte acu dá n-amhrán “Falling Slowly” ón scannán *Once.

Ba é rialtas nua na Bolaive a chuir tús le haicíd an chócaoin sna Stáit Aontaithe, dar le Michael Levine, iaroifigeach de chuid DEA agus údar *The Big White Lie*.

Dúirt sí freisin gur údar áthais di mná a bheith ag obair i bpostanna éagsúla sinsearacha fud fad na tíre.

Údar gach oilc, dar leis an fhreasúra, agus caithfidh sé níos mó deiseanna scórála a thapú seachas a bheith ag cosaint a pháirtí de shíor.

Cheana féin tá sé seo ina údar imní do mhórán, mar is mór do Mheiriceánaigh a gcuid carranna.

Ba iad na rudaí ba mhó a bhí ina n-údar imní ag lucht vótála na hÉireann ná nach mbeadh coimisinéir Eorpach ag na hÉireannaigh ar feadh tréimhsí áirithe agus go dtiocfadh athrú ar ár neart vótála san Aontas; go mbeadh grúpaí mar fheirmeoirí thíos le cuid de na forálacha sa Chonradh; go gcuirfí comhchuibhiú fiosach i bhfeidhm; go ndéanfaí maolú ar chearta oibrithe na tíre agus go mbeadh easpa freagrachta daonlathaí i gceist dá ndaingneofaí an Conradh.

"* An Béaslaíoch Ar an 1 Bealtaine, seoladh leabhar dar teideal An Béaslaíoch: Beatha agus Saothar Phiarais Béaslaí, 1881-1965 (Coiscéim, 2007) i gClub Naomh Mícheál agus labhair údar an tsaothair, Pádraig Ó Siadhail, ag an lainseáil.

Tá údar maith acu a bheith diúltach – is cosúil go bhfuil an phraiseach ar fud na mias ó thaobh an gheilleagair de faoi láthair.

”Um an dtaca sin, níorbh iad bagairtí na sárchumhachtaí amháin a bhí ina n-údar imní do mhuintir na hÉireann.

Cé nár bhuaigh foireann na scoile Craobh na hÉireann, údar mór díomá do Sheán Óg, bhí sé ag foghlaim a cheirde an t-am ar fad.

Luann an t-údar chomh maith gurb é scannán Gael-Linn an t-aon taifead ceart de Christy Ring, an t-iománaí, atá ann, agus gurb é an chuid is fearr den scannán ná an t-ábhar teagaisc, an t-aon taifead inchreidte de theagasc Uí Rinn ar an iomáint.

De réir Bhord Gáis na hÉireann, dá laghdódh an soláthar gáis ar údar amháin nó eile, d'fhéadfadh an córas an lagar a cheartú é féin go huathoibríoch.

Is mór an t-údar díomá é, áfach, go bhfuil an dara páipéar seo ag teacht salach ar an gcéad cheann, mar maíonn na húdair ann nach bhfuil na spriocanna fuinnimh in-athnuaite atá leagtha amach ag an rialtas réalaíoch ar chor ar bith! Tá an rialtas ar tí na billiúin Euro a chaitheamh ar bhonneagar fuinnimh na tíre, agus más mall is mithid.

Tuigtear go bhféadfaidh an t-ardú ar líon na ndaoine atá dífhostaithe a bheith ina údar leis an mborradh atá faoin robáil armtha, suas 15.

Léiríonn údar oirirc Meiriceánach i leabhar nua spleodrach an chaimiléireacht atá ag ciapadh na Stát Aontaithe le fada an lá, dar leis.

Ceithre hÚdar na hAisléime Tá comhthéacs eile ann.

Ní hí an tréimhse a bhfuilimid anois ann faoi láthair an t-am ba deise riamh, ar ndóigh, ar a lán údar.

Sílimid i gcónaí go bhfuil ceannfháth eile ag polaiteoir, nó fiú ag an duine aonair, má dhéanann siad rud deas nó dearfach gan údar intuigthe.

Maidir le foireann Átha Cliath, tá údar ag Antaine Ó Dálaigh an bainisteoir, a fhoireann agus na himreoirí, a bheith sásta go leor lena gcuid iarrachtaí le linn na sraithe.

B’fhéidir gur shíl strainséirí gur in onóir seoltóirí Rás Volvo a lasadh tinte cnámh ar na hoileáin oíche Luain Chincíse, ach bhí údar eile i bhfad níos tábhachtaí ná sin leo.

Tá moill curtha ar fhoilsiú na straitéise agus tá teipthe ar a n-údar trí spriocam a bhaint amach go dtí seo – deireadh na bliana 2008, an Cháisc agus tús an tSamhraidh.

Agus sin í an fhadbh, dar le Jeff Gates, údar Democracy at Risk: *Rescuing Main Street from Wall Street, agus The Ownership Solution: Toward a Shared Capitalism for the 21st Century, leabhar ar ar thug léirmheastóir amháin “the best book on economics for a generation*,” agus ar mhol Ralph Nader mar “*a Capitalist Manifesto, a blueprint for spreading the benefits of capitalism more equitably*.

Maíonn údair na tuarascála nach bhfuil tionscnaimh éagsúla teanga ar an chloch is mó ar an phaidrín faoi láthair, nó "a relatively lower priority in terms of the existing pressures on the public finances” mar a deirtear ann.

Ba é toradh an fhoréigin seo go léir, de réir an eolais a d’eisigh údaráis na Síne, ná gur maraíodh 184 agus gortaíodh breis is 1500.

Ba dhaingean Caitliceach an áit seo san Athleasú Creidimh (is as Crosby Vincent Nichols, Ard-Easpag Westminster nua) agus ba údar mórtais do theaghlaigh mar na Pinningtons gur choinnigh siad an seanchreideamh tríd an Ghéarleanúint.

Ar Muir is ar SliabhISBN 978 1 901176 97 1€12 Úrscéal eachtraíochta nua ag Dermot Somers ó Cois LifeAr Muir is ar Sliabh atá ar an úrscéal nua seo ó pheann Dermot Somers, sléibhteoir agus údar aitheanta.

Tugann an t-údar cuairt an athuair sa leabhar seo ar oirthear na hAfraice, ag súil go bhfeice sé taobh eile den Afraic: Afraic an ghrá agus an gháire, Afraic na féile agus na flaithiúlachta, Afraic an spraoi agus an tsonais – íomhá nach bhfuil chomh forleathan sin i meáin an Iarthair, iad gafa le scéalta faoi ghorta, cogaíocht, caimiléireacht pholaitiúil agus faoin anró gan stad gan staonadh.

Is maith is cuimhin liom an chéad uair a léigh me an gearrscéal ‘Un Bandit Corse’ leis an údar Francach, Guy de Maupassant.